Page 8 - flip min.on

AMIGOE 9MAANDAG

12 JANUARI 2015

Zowel Aruba als Nederland verandert

Nieuwe regelingen studiefinanciering

ORANJESTAD — Wie in augustus dit jaar gaat stude- past. Voor studies in Aruba, deerden van de IPA een groot lenen (615 euro) en een ling in financiële proble- het Arubahuis. Ook de stu-
ren, krijgt te maken met nieuwe regels voor de stu- Noord-Amerika of de regio deel van hun schuld kwijtge- bedrag van 365 euro dat men komt. Het bedrag dat denten die kiezen voor een
diefinanciering. Het systeem van de Arubaleningen zijn de bedragen verhoogd, scholden krijgen als ze gaan alleen beschikbaar is als jaarlijks terugbetaald moet Nederlandse financiering
is aangepast en de Eerste Kamer in Nederland keurt voor studies in Nederland werken in het Arubaanse on- de ouders van de student worden mag niet hoger zijn van hun studie kunnen blij-
naar verwachting binnenkort de regels goed voor een zijn de bedragen verlaagd. derwijs, blijft bestaan. minder draagkrachtig zijn. dan 4 procent van het inko- ven rekenen op ondersteu-
nieuw systeem van studiefinanciering in Nederland. Het laatste houdt verband Nederland Wie binnen tien jaar afstu- men, minus het wettelijk ning van het Arubahuis.
De Amigoe zet de belangrijkste wijzigingen op een rij. met de mogelijkheid voor De grootste verandering deert, krijgt kwijtschelding minimumloon. Ook het ren- Voor mbo-studenten in Ne-
Arubaanse studenten om voor studenten aan hbo van dat inkomensafhan- tepercentage is in Neder- derland verandert er voor-
Arubaanse studenten kun- gehalveerd. Het was 6 pro- gebruik te maken van de of universiteiten is de af- kelijke bedrag. Arubaanse land lager. Op dit moment alsnog niet zoveel. Zij blij-
nen een beroep doen op de cent en het is nu 3 procent, Nederlandse studiefinancie- schaffing van de basis- studenten kunnen zowel is het 1,44 procent, minder ven een basisbeurs houden
Arubalening. Ze ontvangen de termijn van terugbeta- ring. Voor studies in Noord- beurs. Dat was een bedrag een beroep doen op de Aru- dan de helft van het Aru- die niet terugbetaald hoeft
dan een bedrag om met hun ling is vijftien jaar. Dat is Amerika en de regio kan nu dat niet terugbetaald hoef- balening tot een totaal- baanse rentepercentage. te worden. Nieuwe mbo-
studie te kunnen starten een aanzienlijke verlichting. in totaal een bedrag geleend de te worden. Net als de bedrag van 50.000 florin Dat Nederlandse percen- studenten op Aruba (EPI)
en gedurende de studie een Wie 60.000 florin leent in het worden van 102.000 florin Arubalening is het nieuwe (dat was 72.000) als op de tage ligt niet vast, maar is profiteren wel van de ver-
bedrag om de onkosten te huidige systeem, moet nu voor de studie. Voor het vol- Nederlandse systeem nu Nederlandse lening. Aruba gekoppeld aan de rente die anderingen in de Arubale-
kunnen betalen. Zoals de vijftien jaar lang gemiddeld gen van een masteropleiding geheel gebaseerd op lenin- beschouwt de Arubalening de staat voor leningen moet ning. Het percentage van 3
naam al aangeeft, gaat het bijna 6500 florin rente en in Noord-Amerika is hierbo- gen die de student na het voor deze studenten als een betalen. procent geldt ook voor hen.
om een lening, het gehele aflossing betalen, dat wordt ven nog 42.000 beschikbaar. afstuderen moet terugbeta- aanvulling op de Neder- Faciliteiten De volledige nieuwe rege-
bedrag moet inclusief rente met de aangepaste rente zo’n Wie studeert aan de IPA of len. Het maximale bedrag landse studiefinanciering. Aan de Arubalening waren lingen zijn digitaal beschik-
worden terugbetaald. De 5000 florin per jaar. de Universiteit van Aruba per maand dat de student De voorwaarden zijn in Ne- en zijn faciliteiten gekop- baar. Op www.ea.aw staan
renteberekening gaat in op Aangepaste bedragen kan maximaal 60.000 flo- kan lenen is 980 euro. Dat derland aanmerkelijk soe- peld, zoals de opvang van de Arubaanse regels precies
het moment van uitbetalen. Ook de maximaal te le- rin lenen (thuiswonend) of bedrag is opgebouwd uit peler. Terugbetaling kan in eerstejaars studenten door omschreven, voor Neder-
Dat is ongewijzigd gebleven, nen bedragen zijn aange- 84.000 florin (uitwonend). een deel dat iedereen kan 35 jaar en er zijn regelingen een mentorensysteem van land is alle informatie te
maar het rentepercentage is De regeling waarbij afgestu- voor wie met de terugbeta- vinden op www.duo.nl.

Gezaghebber Rijna ontvangt Weer aanval piranha’s op
eerste duikpenning van het jaar bezoekers resort Suriname

KRALENDIJK — Volgens Stinapa-traditie is gisteren PARAMARIBO — Een
de eerste duikpenning van 2015 op Bonaire overhan- groep bezoekers van re-
digd aan gezaghebber Edison Rijna. De duikpenning, sort Overbridge aan de
genummerd 2015 # 0001, werd overhandigd door ma- Surinamerivier kreeg an-
nager Ramón de León in het bijzijn van Johan Afman, derhalve week geleden de
directeur van Stinapa. schrik van hun leven toen
twee leden van de groep
De gezaghebber, die zelf ook een Stinapa Junior Ranger overvallen werden door Foto: Shutterstock
een enthousiaste duiker is, is – kan gaan duiken op zoek bijtende piranha’s. Meer
heeft onlangs een Zookee- naar lionfish. Hoewel zijn informatie is voorlopig
per en een geregistreerde zoon niet oud genoeg is om niet te geven over het in-
ELF (lion fish eliminatieap- zelf op lionfish te jagen, is cident omdat noch de lei-
paraat) van Stinapa ontvan- hij een gecertificeerd duiker ding van het resort noch
gen. Daarmee kan ook hij en zal als ‘spotter’ fungeren de slachtoffers bereid
meehelpen met de bestrij- in dit toekomstige ‘lionfish waren een reactie aan de
ding en verwijdering van de hunter team’. Ware Tijd te geven.
invasieve lionfish (koraal- Ondanks het feit dat Stinapa
duivel). Volgens Rijna kijkt de duiktag gratis aanbood, verplichting om een bijdrage van de natuur van Bonaire Ook de politie en districts- betrouwbare bronnen dat zich in het water begeven
hij uit naar het moment dat heeft de gezaghebber erop te leveren aan het behoud voor toekomstige generaties. commissaris Mohamed Kas- het gaat om het vierde ge- is niet bekend. Ook is niet
hij zijn licentie heeft als of- aangedrongen om de 25 dol- to van Para konden geen val van een piranha-aanval duidelijk welke maatrege-
ficiële lionfish-jager, zodat lar uit eigen zak te betalen. informatie geven omdat het in drie maanden tijd op het- len het resort treft om de
hij samen met zijn zoon – die Hij ziet dat als een wettelijke voorval niet aan de autori- zelfde resort. Hoe groot het veiligheid bij bezoekers te
teiten is gerapporteerd. gevaar is voor personen die garanderen.
De Ware Tijd verneemt van

Spuiten tegen muggen begonnen

KRALENDIJK — De afdeling Vector Controle van de langrijk dat iedere bewoner gen)water. Dit water vindt
dienst Publieke Gezondheid, die ressorteert onder de zijn of haar huis, tuin en de mug in voorwerpen in de
Directie Samenleving en Zorg van het Openbaar Li- omgeving inspecteert op omgeving van mensen. De-
chaam Bonaire (OLB), is begonnen met het spuiten voorwerpen die broedplaat- ze voorwerpen worden dan
tegen de Aedes aegypty, de mug die verantwoordelijk sen kunnen vormen van broedplaatsen van de Aedes
is voor de verspreiding van dengue en chikungunya. muggen. Men dient ervoor aegypti-mug en de cyclus
De afgelopen periode heeft het veel geregend, waar- te zorgen dat deze broed- herhaalt zich. Broedplaat-
door de kans op dengue en chikungunya toeneemt, plaatsen verdwijnen of dat sen kunnen bijvoorbeeld
aldus een mededeling van de dienst. ze muggendicht zijn. Het emmers zijn, regentonnen,
voorkomen van broedplaat- bakjes, autobanden, fles-
De infectieziekte chikun- komt het steeds vaker voor sen van muggen is de meest sen, etensbakjes en dopjes.
gunya komt sinds eind 2013 dat de mensen de ziekte op effectieve en duurzame ma- Al deze voorwerpen dienen
voor in het Caribisch gebied, Bonaire zelf oplopen. nier om de infectieziekten te worden weggehaald of
en sinds september 2014 De Afdeling Vector Controle dengue en chikungunya te muggendicht te worden ge-
ook op Bonaire. Zowel chi- inspecteert structureel op voorkomen. Wie veel mug- maakt. Zo kan de mug zich
kungunya als dengue wordt broedplaatsen. Daarnaast gen in huis heeft, wordt niet voortplanten en wordt
door dezelfde mug, de Aedes gaan de inspecteurs van de geadviseerd om tijdens het voorkomen dat men geïnfec-
aegypti-mug, overgedragen. Sectie Vector Controle nu spuiten de ramen en deuren teerd raakt met het dengue-
Doordat het veel heeft gere- ook spuiten op strategische open te houden. of chikungunya-virus.
gend de afgelopen periode plekken in de wijken. Het De Aedes aegypti-mug leeft Meer informatie is te vin-
is het aantal broedplaatsen effect van spuiten duurt bij voorkeur in de huizen, den in de voorlichtings-
van de Aedes aegypti-mug echter kort omdat alleen de tuinen en de omgeving van krant Dengue & Chikun-
toegenomen. Daardoor zijn volwassen muggen op deze mensen. De vrouwtjesmug gunya, editie 2014 van het
er veel meer muggen. Ook wijze worden bestreden. prikt mensen om bloed op OLB, te verkrijgen bij de
zijn er meer mensen met Broedplaatsen zorgen er- te kunnen zuigen dat zij no- afdeling Publieke Gezond-
chikungunya. De meesten voor dat er dagelijks weer dig heeft om haar eitjes te heidszorg, Kaya Neerlandia
hebben de ziekte buiten Bo- talloze nieuwe muggen bij- voeden. Vervolgens zet ze de 41, telefoonnummer 717-
naire opgelopen, maar toch komen. Daarom is het be- eitjes af in helder zoet (re- 8839.

Protest in Haïti
tijdens spoedberaad regering

PORT-AU-PRINCE — In
Haïti zijn nog altijd he-
vige straatprotesten aan
de gang terwijl de rege-
ring van president Mar-
telly in een spoedberaad
probeert tot een overeen-
komst te komen met de
oppositie over zijn rege-
ringstermijn. Als die over-
eenkomst niet bereikt
wordt, zullen er nieuwe
verkiezingen plaats moe-
ten vinden. Zonder over-
eenkomst valt het parle-
ment en regeert Martelly
bij decreet, zo meldt La
Chispa.

Deze crisis komt na maan- Foto: AFP
denlange protesten van de
bevolking. Zij eisen dat Mar- Demonstranten blokkeren een straat met auto’s tijdens het protest tegen de regering van pre-
telly aftreed. Er hadden ei- sident Michel Martelly.
genlijk al in 2011 verkiezin-
gen plaats moeten vinden de oppositie. De leden van het echter nog stemmen over dit ding van de protesten.Hij
op Haïti. Momenteel bereidt huis van afgevaardigden zou- voorstel. werd vervangen door Evans
Haïti zich voor op het her- den tot 24 april kunnen aan- Op 14 december trad Martel- Paul, een radiojournalist. De
denken van de aardbeving die blijven en de senaatsleden tot ly’s eerste minister, Laurent bevolking eist echter ook het
vijf jaar geleden grote schade 9 september. De senaat moet Lamothe, al af naar aanlei- aftreden van Martelly zelf.
aanrichtte in het land. Nog al-
tijd wonen er 80.000 mensen
in tentenkampen, vaak in er-
barmelijke omstandigheden.
Twee weken geleden kondig-
de Martelly aan een overeen-
komst te hebben gesloten met