Page 19 - AWEMAINTA
P. 19
Diamars, 6 Maart 2018 AWEMainta 19
; NOS MES POR!?
Skirbi pa Armand Hessels
DEN e ‘Discurso di Rey’ (Troonrede) paga e debe aki riba su mes. Cambio
di 1992 tawatin e siguiente declarashon E situashon aki ta completamente con- E pregunta ta si nos gobernantenan
encuanto Antia Hulandes (AH) y Aru- tradictorio na e dicho tradishonal di actual por cambia e concepto di gober-
ba: “E situashon administrativo y finan- nos politiconan, esta cu “Nos mes por”. nashon tradishonal aki radicalmente.
ciero di AH y Aruba ta precupante. Gobi- Pa nan, metemento of guia di Hulanda Ta trata di si ‘good governance’ di ber-
erno di Reino ta di opinion cu e partnernan ta(wata) inaceptable. Si un solo cos a dad tambe por bay nifica ‘good poli-
di Reino mester traha hunto pa solushona bira cla durante e ultimo añanan, esey tics’. Mientrastanto otro pais, cu a
esaki. Esey ta rekeri hopi di e gobiernonan di ta, cu e partidonan politico cu alter- pone esaki den practica, a comproba cu
AH y Aruba pa realisa mehorashon impor- nativamente a goberna Aruba, a de- e punto di salida aki en berdad ta cor-
tante y duradero”. For di e frase aki por mostra concretamente cu nan mes di ecto. Asina mes e cantidad di pais cu
compronde cu a busca e solushon pa berdad NO POR di ningun manera. tin ciudadano satisfecho pa motibo di
e problemanan menshona den cambio Den e cuadro aki no ta importante si un gobernashon cu di berdad ta enfoca
structural y no den combatimento di e ta trata di un falta di e capacidad nece- riba e interes general, ta hopi limita.
consecuencianan di e problemanan. sario of un falta di boluntad politico pa Un analisis mas detaya ta mustra cu e
Durante e ‘Conferencia di Futuro’ na hiba un maneho responsabel of di un hamber pa placa di gobernante y nan
Corsou na 1993, e ministro Huland- combinashon di esakinan. Echo ta cu e financiadornan, na hopi pais ainda ta
es di asunto Antiano y Arubiano di e negligencia di e gran cantidad di adver- determina e maneho general. Pa un
tempo ey, esta Hirsch Balin a declara tencia-, conseho- y recomendashonnan gran parti esey ta dirigi na enrikece nan
cu “...e conferencia aki mester pone garantia di nos propio institutonan di conseho y mes a costo di e pueblo cu ta carga tur
cu e gobernantenan, controla na un manera esnan di afo, nos gobernantenan a hin- consecuencia negativo. Pero mas y mas
democratico, di berdad lo carga e responsabi- ca nos pais cada bes mas den problema ta parce cu e disponibilidad pa acepta
lidad pa bon gobernashon riba e islanan. Pa mas serio. e comportashon egoista aki di gober-
asina no confronta ciudadano cu un situ- nante ta bira cada bes menos. No ta por
ashon na unda caha di gobierno lo ta blo Causa nada cu ciudadano ta organisa nan mes
bashi. Pa hubentud di e islanan aki tin fu- E unico causanan di esaki ta e apli- mas frecuente pa exigi gobernante re-
turo, prepara contra e plaganan di e tempo cashon consistente di patronahe po- sponsabilisa nan mes y asta manda nan
aki, manera traficashon di droga”. litico, e administrashon financiero cu cas si ta necesario.
Den esaki e ministro a señala varios a mantene intencionalmente deficiente
problema administrativo cu conhunta- y e lista largo cuestionabel di proyecto Pasado
mente ta hiba na un pregunta central: dudoso cu gasto cu a sali masha hopi Un di e desaroyonan mas importante di
di berdad e gobernantenan ta carga nan for di man. Esaki ta clarifica cu no e ultimo añanan ta e rechaso di “polit-
responsabilidadnan? tawata trata tanto di un falta di cono- ica tradishonal” y e buskeda pa forma
cemento y experticio cerca gobernante nobo di democracia. Esakinan mester
Nos mes no por! cu a conduci na un caha di gobierno duna ciudadano mas participashon.
25 aña despues e contesta riba esaki ta bashi. Mas bien tawata consecuencia Mas y mas sa lansa e pregunta kico ta
mas cu cla. E gobernantenan di tur e is- di e interes propio y di partido di parti e sentido di partido politico cu conci-
lanan a ocashona un morspot completo. di politico cu no tawata precupa cu e entemente a causa desaster pa tanto
E malgobernashon na e islanan Antiano problemanan riba tereno social, di ense- aña. Esey ta un pregunta legitimo. Spe-
a hiba na un desaster financiero. Por a ñansa y siguridad. Cerca nan, durante e cialmente den nos region, na unda par-
evita un perdishon financiero completo ultimo 31 añanan, e interes general a tido politico por lo general no a origina
di Corsou y e otro 4 islanan, solamente hunga un papel totalmente subordina. for di ideologia, sino mas bien for di
pasobra Hulanda a absorba gran parti Al contrario, nan guia principal tawata conflicto personal cu colega anterior.
di e debe en cambio pa un supervishon e slogan: “Good governance is bad poli- Esey ta haci bon posibel cu for di ciu-
financiero estricto. Mientrastanto Aru- tics”. O sea: “Bad governance is good dadania mes por sali iniciativa cu, fuera
ba a montona un debe cu ta supera e politics”. Esaki, pa medio di privilegio di e cuadronan politico partidista, no
debe total di e cinco otro islanan prome pa un grupito selecta, a pone den prac- solamente kier, pero tambe y di berdad
cu 10-10-10. A bira imposibel pa Aruba tica na un manera hopi sistematico. lo por mehora nos pais!