Page 11 - BNDIA ARUBA
P. 11

A11
                                                                                                       OPINION Diamars 19 Juni 2018
            Marisol Krosendijk:

                                                            ‘Haci Paz cu Bo Pasado’


            ORANJESTAD  -  Bo  sa  Kico a pasa? E hendenan aki  Dicon ‘djis laga bay’ no ta  Acepta ken bo ta, pero ken  gratitud pa cosnan mahos! E
            pensa  cu  tur  cos  malo  cu  a stop di pensa riba nan mes  e miho conseho            bo ta?                       ora con bo por ta gradicido pa
            por pasa ta pasa y nan ta  di un manera positivo como  Hopi biaha bo ta tende hen-     Siguiendo for di e punto aki  cosnan cu bo tin awor?
            pasa cu bo?                  presupuesta  na  situacionnan  denan  cu  ta  bisa  cu  nan  a  riba ken bo ta awor y con bo
                                         di  pafo  cu  ta  presenta  cu  ta  wordo  bisa  pa  laga  cosnan  ta wak bo mes?      Ta contento pa e persona cu
            Cu abo ta e persona mas infe-  for di nan control. Tin biaha  di  pasado  bay  y  cuminsa  di                       e pasa door di e cosnan aki, e
            liz riba mundo y cu oportun-  nan  ta  hendenan  cu  tawata  nobo,  pero  hendenan  real-  Kisas  bo  tawata  victima  den  sobreviviente, maske bo no ta
            idadnan nunca ta traha pa bo?  semper orguyoso di nan mes,  mente  tin  problema  pa  haci  pasado, pero ainda bo ta aki-  sinti manera un!
                                         pero  cu  awor  ta  sinti  cu  un  esaki.  Si  e  cosnan  den  bida  nan,  a  pesar  di  tur  cos  cu
            Portanan  cu  mester  habri  ta  hende a kita e orguyo ey for  tawata asina simpel….   mundo  a  tira  riba  bo.  Den  Ta  contento  pa  locual  ba
            cera den bo cara. Amistadnan  di nan.                                                  mi opinion, bo ta un sobre-  maneha di logra, a pesar di tur
            cu  ta  laga  bo  na  caya.  Hef-                         E  cosnan  di  pasado  a  pasa  y  viviente. Kisas bo no ta sinti  cos cu a wordo haci pa stop
            enan cu no ta mira bo balor.  Tur  e  cambionan  dramatico  a  pasa  cu  bo.  Bo  mester  ta  esaki, pero bo ta fuerte.  bo. Kisas bo ta sinti cu bo no
            Tin algo universal cu ta wanta  aki por bin di algo hopi chiki-  un  sorto  di  superhumano,                        a logra mucho, pero como un
            bo pega hustamente unda bo  to y insignificante un cambio  of un mashin, pa pensa cu e  Bo  por  tuma  e  forsa,  y  ta  persona  cu  ta  lesando  esaki
            ta awor den bida?            den situacion di vivienda por  no tawata tin efecto riba ken  orguyoso  di  e  persona  cu  a  y ta purbando pa cambia bo
                                         haci cu un hende no ta sinti  bo ta. Y laga bay, manera cu  sobrevivi  e  retonan.  Bo  por  bida, bo a logra e poder den
            Bo ta sinti cu bo bida semper  mas como parti di famia. Paso  nunca  nada  a  pasa,  ta  nenga  scoge con bo ta mira bo mes.  tuma decisionnan y bo ta ne-
            ta bay ta asina?             un hende den cas constante-  su influencia riba bo bida.  Bo kier mira bo mes manera  nga di cede.
                                         mente  ta  critica  un  persona,                          un  victima  indefenso  di  cir-
            Bo  ta  sinti  manera  un  fayo  e por perde confianza den su  Hendenan  cu  ta  purba  ne-  cunstancia  of  manera  un  Ta  contento  pa  e  lesnan  ex-
            como persona?                habilidadnan. Y door cu e ta  nga e efecto di un experiencia  hende cu ainda ta para, ainda  tra cu bo a siña: esun nan cu
                                         perde  su  siguridad,  e  ta  bira  di pasado ta uza un strategia  ta bringa, ainda ta crece, ainda  a haci bo balente, cu ta haci
            Bo ta preocupa pasobra nun-  cronicamente insigur.        yama  coping  represivo,  y  e  ta riba e biahe pa haci bo bida  problemanan  nobo  mustra
            ca bo ta parce di bay ta feliz                            cosnan aki tin un habito fas-  sinti miho y no cede?      minimo  compara  cu  cosnan
            den bo bida?                 Na  luga  di  sinti  cu  e  ta  un  tioso di bin bek pa bo ora me-                     cu ba enfrenta caba den pasa-
                                         persona  di  balor,  cu  bon  nos bo ta spera.             Sigur, e mucha insigur ainda  do y kisas por pone bo den un
            Bo ta haya stress paso segun  prospectonan pa bida. E por                              ta  un  parti  den  bo.  Y  awor  situacion unda abo por yuda
            bo no tin control pa cambia  cuminsa  pensa  riba  su  mes  Bo  mester  acepta  locual  a  kisas  e  ta  tambe  e  persona  otronan cu ta pasando door di
            nada?                        manera  rechasa,  cu  nan  no  pasa,  compronde  con  e  la  cu a logra un bon bida, tin e  mesun cos.
                                         kier  e  of  cu  e  ta  menos  cu  afecta bo, pero haci sigur cu  siguridad y exito cu semper e
            Bo ta sinti cu cosnan ta asina  otro(nan).                bo  ta  dun’e  e  luga  unda  e  tawata kier.             Pensamentonan final
            inhusto toch. Bo ta puntra bo                             ta  pertenece  den  pasado.  E  Manera nos ta pordona esun-  Bo  pasado  semper  lo  keda
            mes dicon e cosnan malo aki  Tin hobennan, cu no ta ekipa  hecho cu e ta eynan no kier-  nan….                      algo cu a pasa bo, esey no ki-
            semper  ta  pasa  cu  bo?  Con  pa deal cu esaki. Asina ta nan  men cu bo mester keda hun-                          ermen cu e mester defini bo,
            bin otro hendenan ta exitoso  ta rebeldia y nan bida ta cum-  ga e mesun situacionnan den  Un otro conseho cu hende sa  restringi  bo  of  dicta  bo  bida
            y abo no?                    insa bay lihe abou.          bo  bida.  Bo  por  haci  esco-  duna: lubida locual a pasa cu  futuro.
            Si locual ma menciona ta sin-                             gencianan diferente, pensa na  bo. Lastimamente, tin cosnan
            ti familiar pa bo, kisas ainda  Tin  hendenan  cu  ta  sabotia  maneranan diferente, y sigui  cu ta mas duro pa pordona cu  Con  bo  bida  lo  cambia  si
            bo  ta  afecta  door  di  circun-  nan trabou, nan no por wanta  bay dilanti…          otronan, asina ta cu e cerebro  bo  hiba  solamente  e  cosnan
            stancianan di pasado cu a laga  na  nada  djis  pa  algun  luna.                       lo bringa esaki.             positivo di bo pasado? Bo por
            bo  ta  sinti  indefenso,  spanta  Nan ta sabotia scol via di drop  Ta na paz of ta fuerte?                         busca  pa  wak  bo  mes  como
            of inadecua- y bo ta bay keda  out.  Y  den  relacionnan,  nan  Di mes nos tur den bida kier  Si  un  hende  a  haci  bo  daño  un hende cu a surpas’e, kende
            re-experienciando  e  senti-  ta atrae esunnan di mas malo  ta  na  paz  y  calmo,  pero  tin  anto  bo  ta  biba  cu  e  conse-  ta nenga e conceptonan nega-
            mentonan aki te ora bo haci  cu tur, cu e agenda consciente  biaha esaki djis no ta posibel,  cuencianan,  acepta  locual  ta  tivo  di  bo  mes  cu  a  wordo
            algo pa cambia nan.          of inconsciente di wanta nan  specialmente  ora  bo  a  pasa  inaceptabel  por  mantene  bo  forsa riba bo, kende ta un so-
                                         mes un victima.              den experiencianan traumati-  den e estado di victima mane-  breviviente y no un victima?
            Awel  con  esaki  ta  traha  nos                          co. Nos no tin e habilidad pa  ra cu, un biaha mas, bo djis
            kisas  ta  puntra  nos  mes?  E  Pero con bo ta cambia es-  djis haci tur cos cu nos a pasa  mester a tum’e.        Solamente abo tin e poder y
            contesta  corecto  lo  ta  nos ta  aki?                   aden desaparece.                                          p’esey bo no ta un victima. E
            auto sabotiando nos mes.     Hopi biaha hendenan ta yega                               Di mes, e berdad ta, door di  unico persona cu por contro-
                                         na cay hopi abou y e ora bo  So  siguiendo  ora  cu  ya  caba  keda rabia y amarga, ainda bo  la esaki ta abo.
            Kico esaki kiermen?          tin dos escogencia: Bo ta rindi  nos  a  reconoce,  nos  ta  pasa  ta haci bo mes daño. Ta irele-
            Comportacion ta wordo bisa  of bo ta bisa ta basta. Y bo ta  riba  kico  e  la  duna  nos-  y  vante si nan kisas merece bo  Traha  riba  e  puntonan  bisa
            di  ta  auto  sabotahe  ora  e  ta  cuminsa pa cambia e manera  maske esaki ta parce dificil tin  amargura. Nan no ta sufri di  anterior.  Busca  di  haya  sa
            crea problemanan y ta inter-  cu bo ta pensa tocante cosnan  biaha, e la duna nos forsa.  dje, abo ta.              unda bo tin blokeo. Trata cu
            feri cu metanan a largo plaso.  y  haci  algo  pa  radicalmente                                                     nan.  Y  sigui.  Bo  a  pasa  den
            E forma mas comun di auto  mehora bo bida.                Tin hende den e mundo aki  Asina  ta,  ami  no  lo  conseha  suficiente cos caba. Ta ora pa
            sabotahe  ta  procrastinacion,                            cu nunca mester a deal cu e  pa forsa pordon. Pero na luga  cosnan bira miho. Bo por!
            auto  medica  cu  droga  of  al-  E  hendenan  cu  bisa  ta  basta  cosnan cu abo mester a deal  di  esey,  acepta  locual  a  pasa,
            cohol, come pa trankilisa bo  ta  raporta  cu  nan  bida  a  dje  cu ne. Kisas bo a deal cu cos-  reconoce  con  bo  ta  sinti  to-
            mes,  y  formanan  di  lesiona  bira full un rond. Nan a bay  nan cu nan no por ni imagi-  cante  esaki,  y  despues  pone
            bo mes manera corta.         di  nada  por  ehempel  pa  un  na. Esey ta duna bo un rason  esaki  tras  di  bo.  Bo  no  por
                                         matrimonio  feliz,  ta  mayor,  pa ta orguyoso di bo mes, y  cambia e pasado, pero bo por
            Con     auto-sabotahe    ta  un  cas  amoroso  y  un  carera  un  perspectiva  full  diferente  cambia e futuro, y keda pega
            traha?                       fantastico.                  riba kico dificil realmente ta.   den  e  sentimentonan  aki  no
            E  no  ta  un  misterio  grandi.                                                       lo yuda bo bay dilanti.
            Hopi di nos conoce esaki.    Locual  por  yuda  bo  surpasa  Tin  hende  ta  pasa  den  yen
            Kisas  nos  conoce  un  hende  bo  programacion  negativo  cosnan  como  problema  ini-  Conta  bo  bendicionnan
            cu  a  kita  foi  scol  net  prome  y  problemanan  di  confianza  cial, pero e cosnan ey mes ta  (modifica)
            cu su examennan. Un mucha  den  bo  mes  ta  wordo  men-  provee e forsa pa nan surpasa  Maske  bo  duna  un  conota-
            cu  tawata  stima  y  verwend  ciona aki bou. Si bo ta sinti cu  retonan  cu  nan  ta  topa  den  cion positivo na bo pasado, bo
            pero cu  a  perde  contacto  cu  bo a nace un victima, y biba  bida, y ta hunga un rol grandi  mester sa cu bo bida a wordo
            su familiarnan. Un hende cu  un bida yena cu rabia y ama-  den  duna  nan  e  confianza  y  afecta  negativamente.  Kisas
            tawata  sigur  di  su  mes  pero  rgura, e stapnan aki bou por  habilidad pa logra nan meta-  bo  tin  un  peor  bida  cu  bo
            cu a bira co dependiente.    traha pa bo.                 nan.                         lo tawata tin si esaki no pasa
                                                                                                   den bo bida y ta duro pa sinti
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16