Page 44 - Update Newspaper Minister Paul Croes
P. 44
4 Gezondheid zaterdag 6 juni 2015
Mens & Psyche.
Paranoïde Een persoonlijkheidsstoornis is, in het alge-
persoonlijkheidsstoornis meen, een aanhoudend patroon van denk-
wijzen en gedragingen die afwijken van wat
als ‘normaal’ geacht kan worden in de context
van de cultuur waarin de persoon verkeert.
Dit patroon is star (inflexibel) en belemmert
de persoon in zowel sociaal, beroepsmatig en/
of dagelijks functioneren.
Tekst: Milangela Plate
Bij de paranoïde per- wassenheid al opvallen dat de dereen om hen heen. Dit maakt zich door veel conflicten. Zij zaam en komen bij ongeveer 2
soonlijkheidsstoornis persoon zich afzondert en dus hen rigide (inflexibel), sterk gaan steevast felle discussies tot 4 procent van de bevolking
zijn de essentiële ken- vaak alleen is en een ongewone kritisch op anderen en niet in aan, klagen herhaaldelijk of to- voor. Over het algemeen lijden
merken het wantrou- manier van denken of praten/ staat om samen te werken met nen passief agressief gedrag als er meer mannen dan vrouwen
wen en de achterdocht ten op- taalgebruik heeft. Ze nemen anderen en soms ziekelijk ja- ‘stil’ verzet. Hun twistzieke en aan. Net als bij andere per-
zichte van anderen. anderen zelden in vertrouwen loers in een partnerrelatie. wantrouwende houding lokt soonlijkheidsstoornissen geldt
Mensen met een paranoïde en mengen zich niet al te zeer Mensen met een paranoïde eenzelfde vijandigheid uit bij ook bij de paranoïde vorm dat
persoonlijkheidsstoornis ver- met anderen uit vrees dat din- persoonlijkheidsstoornis zijn anderen waardoor hun nega- de kenmerken ervan over het
wachten steeds dat anderen gen die zij vertellen later tegen uitermate kritisch over ande- tieve verwachtingen van ande- algemeen minder sterk zullen
zullen proberen om hen uit te hen gebruikt zullen worden. Er ren, doch zelf erg gevoelig voor ren worden bewaarheid. worden naarmate de persoon
buiten, te benadelen of te be- kan voorts sprake zijn van so- kritiek van anderen. Onschul- ouder wordt. Mensen met een
driegen ook al is er totaal geen ciale angst, onderprestatie op dige opmerkingen en gedra- Diagnose paranoïde persoonlijkheids-
aanleiding of bewijs hiervoor. school, overgevoeligheid. Deze gingen van anderen worden stoornis komen zelden uit zich-
Nu zijn we allemaal wel eens jongeren zullen door anderen al gauw verkeerd opgevat en De paranoïde persoonlijkheids- zelf om hulp bij een psychiater.
wantrouwend over de intenties vaak als vreemd of apart wor- kunnen de ander lange tijd stoornis wordt alleen gediag- Wanneer zij gestuurd worden
van een ander, maar wanneer den ervaren en worden hier- kwalijk genomen worden. nosticeerd wanneer het vreem- door echtgenoot of werkgever
wij erover nadenken of het door soms ook gepest. Ook als Opvallend is het ook dat zij er de en excentrieke gedrag zich dan kunnen zij een tijdlang
uit de acties van betreffende volwassenen worden mensen soms stereotypen op nahou- al vóór de volwassenheid heeft volhouden dat er niets aan de
persoon verder blijkt dat er met een paranoïde persoon- den, vooral aangaande andere gemanifesteerd en het gedrag hand is.
eigenlijk geen gegronde reden lijkheidsstoornis door ande- bevolkingsgroepen dan waar leidt tot beperkingen in dage-
is voor onze achterdocht, dan ren ervaren als vreemd en erg zij zelf toe behoren. Voorts is lijks, beroepsmatig danwel Milangela Plate is gerontoloog/
kunnen wij deze weer loslaten. moeilijk in de omgang. Omdat een weerstand tegen al wat te sociaal functioneren. De diag- psycholoog. Psychologisch
Voor mensen met een parano- zij aldoor hyperalert zijn op po- maken heeft met macht, status, nose zal niet worden gesteld Adviesbureau Take Care B.V.
ide persoonlijkheidsstoornis tentiële dreigingen, kunnen zij autoriteit en autoritair gedrag wanneer er reeds sprake is Email: milangela.plate@takecare.
is dit zo gemakkelijk nog niet. zich bijvoorbeeld afstandelijk, een veelvoorkomend gedrag van een andere psychische of cw
Aangezien zij de beweegre- schuw en/of geheimzinnig ge- bij mensen met een parano- psychiatrische stoornis, zoals
denen van anderen steevast dragen. ide persoonlijkheidsstoornis. een psychotische stoornis, bi-
als kwaadwillig interpreteren, Omdat mensen met een para- Sommigen staan op overdre- polaire stoornis, depressie en
ervaren zij het contact met an- noïde persoonlijkheidsstoornis ven wijze op hun rechten en middelenmisbruik, aangezien
deren als bedreigend. Om deze geen vertrouwen hebben in binden voortdurend de strijd de symptomen dan mogelijk
bedreigingen het hoofd te bie- andere mensen, is zelfstandig- aan met personen en instanties aan deze aandoeningen is toe
den, stellen zij zich agressief heid en autonomie voor hen over vermeend onrecht. te schrijven. De paranoïde per-
en wantrouwend op. Alhoewel erg belangrijk. Daarnaast heb- Alhoewel zij soms kunnen soonlijkheidsstoornis valt net
deze persoonlijkheidsstoornis ben mensen met een paranoïde overkomen als zijnde objectief, als de schizoïde en schizoty-
pas in de volwassenheid wordt persoonlijkheidsstoornis een rationeel en emotioneel stabiel, pische persoonlijkheidsstoor-
vastgesteld, zullen sommige grote behoefte om zelf aldoor zullen ze zich overwegend vij- nissen in een groep (cluster)
kenmerken al in de vroege vol- de touwtjes in handen te heb- andig, koppig en sarcastisch persoonlijkheidsstoornissen
wassenheid tot uiting komen. ben en dus controle uit te kun- tonen. Het contact met hen met als belangrijkste kenmerk
Zo kan het in de vroege vol- nen oefenen over alles en ie- verloopt moeilijk en kenmerkt vreemd en excentriek gedrag.
De persoonlijkheidsstoornissen
in dit cluster zijn tamelijk zeld-
