Page 111 - MIN VOS 10 SEPT 2015

AMIGOE 9DONDERDAG

10 SEPTEMBER 2015

50.000e verdachte gevonden Alzheimer misschien besmettelijk
via DNA-databank LONDEN — De ziekte van Alzheimer is misschien be- veer 30.000 mensen toege-
smettelijk. Tot nu toe gingen wetenschappers er van diend. Uit onderzoek bleek
uit dat de aandoening, waarbij de hersenen worden later dat hierdoor anno
aangetast en de patiënt dementeert, een kwestie van 2012 in totaal 226 gevallen
ouderdom was, misschien ook beïnvloed door de ge- tot Creutzfeldt-Jakob wa-
nen. Er bestaan echter aanwijzingen dat Alzheimer ren te herleiden. Er komen
kan worden doorgegeven, bijvoorbeeld bij bloed- nog steeds nieuwe gevallen
transfusies en besmette medische apparatuur. bij omdat de ziekte een lan-
ge incubatietijd kent.
Dat staat in een studie die sen kregen toegediend. Dat De betrokken wetenschap-
is gepubliceerd in het gere- hormoon zou het risico op pelijk onderzoekers denken
nommeerde Britse weten- het krijgen van Alzheimer dat zich bij Alzheimer, even-
schappelijk tijdschrift Na- vergroten. Er is bestaat ove- als bij Creutzfeldt-Jakob,
ture. De ontdekking werd rigens nog geen aanwijzing eiwitten in de hersenen
gedaan tijdens onderzoek dat de dementieziekte di- ophopen die vervolgens tot
van de hersenen van acht rect overdraagbaar is. Van afwijkingen en daarmee tot
mensen die waren gestorven Creutzfeldt-Jakob staat wel dementie leiden. De neu-
aan de zeldzame en dodelij- vast dat het overdraagbaar rowetenschappers zeggen
ke ziekte van Creutzfeldt- is. Het bewuste groeihor- in Nature dat zij op zoek
Jakob. Centrale rol speelt moon is in de jaren 1958- zijn naar het laatste bewijs
een groeihormoon dat men- 1985 wereldwijd aan onge- hiervoor.

Nieuwe mensachtige
ontdekt: homo naledi

JOHANNESBURG — De
volwassen man was 1,50
Foto: Shutterstockmeter lang, woog 45 kilo
Foto: AFPen zijn schouders had-
den meer weg van een
mensaap. Onderzoekers
hebben deze nieuwe
DNA is feitelijk de unieke ‘bouwtekening’ van het menselijk lichaam en bevat alle erfelijke bepalingen. Het werd in 1869 ont- mensachtige soort ont-
dekt door de Zwitser Johann Friedrich Miescher (1844-1895). dekt en homo naledi
(ster) gedoopt, naar de
DEN HAAG — Sinds de van meer dan honderd spo- geleid. Volgens het NFI komt meldden Franse media. vindplaats, een grot in
start van de DNA-data- ren en personen met elkaar”, het regelmatig voor dat het De politievakbond heeft op Zuid-Afrika. De eerste
bank in Nederland in laat het NFI weten. DNA-profiel van iemand in de radio geklaagd dat deze vondsten van resten
1997 is hiermee voor de De matches in de DNA- meerdere Europese DNA- actie volstrekt buitensporig werden al in 2013 ge-
50.000e keer een verdach- databank hebben ook ge- databanken blijkt te zitten. is, maar de betrokken onder- daan. Volgens onderzoe-
te geïdentificeerd. Dat leid tot doorbraken in oude zoeksrechters zien dat an- ker John Hawks van de
meldt het Nederlands Fo- vastgelopen zaken. Bekende Parijs ders. Er is sperma en DNA University of Wisconsin
rensisch Instituut (NFI) voorbeelden hiervan zijn de In het beroemde hoofdkwar- op het slachtoffer gevonden. oogt de ‘sterrenmens’ als
dat de databank beheert. oplossing van de Puttense tier van de Parijse politie aan De vrouw, een dochter van een van de primitiefste
Moordzaak, de moord op de Quai des Orfèvres wordt een politieman, heeft ver- mensachtigen die ooit
Door een ruimere DNA-wet- Andrea Luten en het achter- vanaf vandaag DNA afgeno- klaard in een café vlakbij zijn gevonden.
geving in de loop der jaren halen van de vermoedelijke men van 120 politieagenten het politiebureau laat op de
zijn steeds meer personen Utrechtse serieverkrachter. en andere medewerkers van avond te zijn benaderd door De naledi had een klein
in de DNA-databank opge- Nederland vergelijkt de de politie. De operatie die in vier agenten die haar later brein ter grootte van een si-
nomen. Hierdoor neemt de eigen DNA-profielen voor totaal drie ochtenden in be- in het beroemde hoofdbu- naasappel, de helft van de
frequentie toe waarmee de strafzaken ook met profielen slag zal nemen, wordt uitge- reau rondleidden. De Cana- moderne mens. Hij had aap-
databank matches vindt. uit 21 andere Europese da- voerd in het onderzoek naar dese stelt dat ze tijdens deze achtige kromme vingers,
“Op dit moment matchen tabanken. Dat heeft tot ruim de verkrachting van een Ca- rondleiding is verkracht door maar voeten die nauwelijks
wekelijks de DNA-profielen 3500 internationale matches nadese toeriste in april 2014, een agent. te onderscheiden zijn van
de onze, de homo sapiens.
In de Rising-Stargrot, 50
Van veel geklik tot kilometer ten noordwesten
die ene iconische foto van Johannesburg, vond In een grot in Zuid-Afrika werden de fossiele resten gevon-
onderzoeker Lee Berger den van 15 homo naledi. De mensachtige was 1,50 meter
van National Geographic lang en had weinig hersenen.
de fossiele resten van to-
taal vijftien homo naledi. te geven. “De resten zijn culaire vondst’. Hij meent
Het gaat om 1550 botresten zo goed bewaard gebleven dat er geen rechte afstam-
AMSTERDAM — Een arrogant kijkende Che Guevara mislukkingen tot toevals- ren was. Met zijn ene hand van zowel jonge kinderen dat je zou denken dat het mingslijn valt te trekken
met een dikke sigaar in zijn mond (1963) of een lama treffers. houdt de man de kwast als oudere volwassenen. De om een relatief jonge soort van de naledi naar de homo
in een auto op Times Square in New York (1957): het De Britse fotograaf Peter vast, met zijn andere hand wetenschappers vermoeden gaat, tot mogelijk 100.000 sapiens, de moderne mens.
zijn foto’s die wereldberoemd zijn geworden en tallo- Marlow maakte vijftig foto’s een deel van de stalen con- dat de mensachtige daar jaar geleden”, aldus Fred
ze keren zijn gepubliceerd. Fotografiemuseum Foam van de voormalige Britse structie. Een toevalstreffer, ooit als afscheidsritueel is Spoor, Nederlandse hoog- De laatste keer dat een
in Amsterdam laat vanaf morgen zien hoe dit soort premier Margaret Thatcher, zo blijkt, want Riboud stond neergelegd. Ondanks de leraar evolutionaire ana- nieuwe menssoort werd ge-
bekende beelden is ontstaan. toen ze in 1981 sprak op een zelf op een wenteltrap en primitieve aard hoort de tomie aan het University presenteerd was in 2003,
congres van de Conservatie- had amper ruimte om te fo- naledi zeker in het geslacht College London. “De primi- toen de homo florensis was
Het museum belicht daar- uiteindelijk gekozen foto’s ve Partij. Hij selecteerde een tograferen. van de mens thuis. tieve fysieke kenmerken gevonden, een mensachtige
voor de werkwijze van be- die fotografen van het be- foto van een licht omhoog doen daarentegen vermoe- die op het Indonesische ei-
roemde journalistieke foto- roemde agentschap Magnum en beetje streng kijkende Foam ziet de tentoonstelling De onderzoekers hebben den dat de naledi ten tijde land Flores was ontdekt.
grafen, in de periode voor- maakten van markante his- Thatcher, die ook als de ‘Iron ‘als een eerbetoon aan de moeite de datering van de van de homo erectus leefde, De florensis was opvallend
dat digitale fotografie haar torische gebeurtenissen, van Lady’ bekendstond. Die ene analoge techniek’. Door de nieuwe mensensoort te be- die tussen 1,9 miljoen en klein, wat hem de bijnaam
intrede deed. Fotografen de Tweede Wereldoorlog en beslissende opname werd digitalisering is het maken palen. Dat maakt het lastig 400.000 jaar geleden over Hobbitmens opleverde. Hij
maakten eerst ‘contactvel- de Praagse Lente tot de Bal- talloze keren gepubliceerd van contactvellen volledig de naledi nu al een plek in de wereld trok.” Spoor stierf pas 18.000 jaar gele-
len’ met de geschoten beel- kanoorlog en het conflict in in kranten en tijdschriften. overbodig geworden. Het zijn de menselijke stamboom spreekt van een ‘specta- den uit.
den, en kozen daarna ‘die het Midden-Oosten. Door de De Fransman Marc Riboud intussen relikwieën.
ene iconische foto’. contactvellen zien bezoekers maakte in 1953 een bekende
welke andere foto’s er waren foto van een schilder die op
De tentoonstelling bevat genomen buiten dat ene ico- grote hoogte balancerend de

Kop van Lenin opgegraven voor expositiezestig contactvellen en de nische beeld, van foutjes en Eiffeltoren aan het schilde-

Weer onafhankelijkheidskoorts
in Catalonië

BARCELONA — Partijen in Catalonië die zich wil- voor de Junts en acht zetels
len afscheiden van Spanje hebben genoeg aanhang voor de CUP.
gekregen voor een meerderheid in het Catalaanse Het Catalaans separatisme is
parlement. Dat blijkt uit een vandaag gepubliceerde de afgelopen jaren opgelaaid
opiniepeiling. Er zijn op 27 september regionale ver- onder aanvoering van de po-
kiezingen in de Spaanse regio. liticus Artus Mas. Hij heeft
vooral sinds 2007 het natio-
De peiling komt vlak voor de 38 procent van de stemmen. nalisme centraal geplaatst in
feestdag van de Catalanen, De linkse separatisten van de de politieke wedijver, mede
morgen. Op die dag, La Diada CUP (Kandidatuur Volkseen- om de aandacht af te leiden
genoemd, gaan veel nationa- heid) krijgt steun van bijna 6 van economische crisis. Hij
listische Catalanen de straat procent van de ondervraag- is in 2010 regeringsleider ge-
op. den. Dit zou in het Catalaan- worden. Zijn partij, de Demo-
De separatistische partijen- se parlement van 135 zetels cratische Samenkomst van
coalitie Junts pel Sí (Samen een meerderheid kunnen Catalonië (CDC) maakt deel
voor ‘ja’) krijgt in de peiling opleveren met 60 of 61 zetels uit van Junts.

Treinverkeer Foto: AFP/Tobias Schwarz
Hongarije-Oostenrijk stilgelegd

WENEN/BOEDAPEST — De Oostenrijkse spoorwe- de grens in te zetten. Die rij- BERLIJN — Na 24 jaar werd vandaag in Berlijn de kop van een standbeeld van Lenin opgegraven om te worden getoond op
gen hebben vandaag tijdelijk het treinverkeer van en den tussen Boedapest en He- een expositie over Duitse monumenten. Het hoofd van de revolutionair en eerste leider van de Sovjet-Unie is van rood graniet
naar Hongarije stilgelegd omdat de treinen ‘massaal gyeshalom, een dorp aan de en weegt 3500 kilo. Ten tijde van de DDR stond het volledige, 19 meter hoge standbeeld op het gelijknamige Leninplein in
overbelast’ zijn door de vluchtelingenstroom uit Hon- grens met Oostenrijk. Oost-Berlijn, tegenwoordig het Plein van de Verenigde Naties. Aanvankelijk wilde de gemeente de kop rustig laten liggen,
garije. De website van de Oostenrijkse NS, de ÖBB, Gisteren stopte de Deense maar de druk om hem naar de tentoonstelling Berlijn en zijn Monumenten te slepen was groot. De cultuurliefhebbers wonnen
meldt dat er helemaal geen treinverkeer tussen We- politie het treinverkeer uit het pleit. De expositie omvat 150 beeldhouwwerken. Het beroemde standbeeld werd in 1970 vervaardigd door de Russische
nen en Boedapest mogelijk is, ook niet in stoptreinen. Duitsland omdat er zo veel beeldhouwer Nikolai Tomski ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van Lenin. In november 1991 scheidden bouw-
Voor reizigers tussen Wenen en de grensstreek wor- vluchtelingen in die treinen vakkers met een kraan de kop van het standbeeld en die werd begraven in het bos.
den daarom bussen ingezet. zaten. De migranten willen
niet naar Denemarken, maar
Op het station in Wenen mensen. Het verkeer wordt op naar Zweden waar de kans
wordt een noodopvang ge- zijn minst tot morgenochtend op een permanente verblijfs-
regeld voor mensen die on- stilgelegd, meldde de ÖBB. De status erg groot is. Vandaag
derweg naar Hongarije wa- Hongaarse collega’s van de is het treinverkeer tussen De-
ren. Daar is volgens de ÖBB ÖBB hebben aangekondigd nemarken en Duitsland weer
plaats voor circa zeshonderd dan maar extra treinen naar genormaliseerd.