Page 11 - BDA26FEB2015
P. 11
CIENCIA/TECNOLOGIA A11
Diahuebs 26 Februari 2015
Lesa emocionnan facial, ta dunando cientificonan dolor di cabes
ORANJESTAD – Mien-
tras cu e ta posibel pa stu-
dia expresionnan facial,
e celebro, comportacion
y mas. Tur esaki ta sola-
mente un parti di cosnan
cu ta mas iluso. Lesa emo-
cionnan facial ta dunan-
do cientificonan dolor di
cabes. Un articulo di the-
atlantic.com skirbi pa Ju-
lie Beck ta conta.
Paul Ekman tabata un stu- cia probablemente pa cultura. den sr. Ekman a bira e 6
diante den aña 1950 studi- El a pensa cu e miho manera emocionnan “basico”. Cu tur
ando psicologia na Merca. di ripiti e experimento aki ta hende humano por recon-
Den e tempo ey mayoria di pa bolbe haci esaki ta den un oce y experencia. Awo algun
psicologo tabata studiando sociedad cu no a wordo expo- cientifico ta bisa cu tin mas,
ignorando emocion, pasobra ni na media Americano. El a pero idea ta keda e mesun
mayoria di nan atencion taba- planea pa bay Papua na New cos. Emocionnan ta algo bio-
ta enfoca riba comportacion. Guinea un isla isola. E ta bisa logico y universal pa tur hu-
Pa sr. Ekman e tabata obvio, “Nunca mi a wak, un expre- mano y nan ta wordo refleha
ora e tabata yega na emocion por medio di expresionnan
facial. Pero, ainda tin cienti-
ficonan cu no ta di acuerdo y añanan. Y aunke e lo ta facil anti universal. Tur hende cu
ta debati tocante e naturalesa pa pone e argumento manera a lesa e articulo aki, a papia
di emocionnan cu a wordo cu e ta conta tur dos banda di di emocion den un manera
trece dilanti durante e ultimo medaya pues pro universal y diferente.q
tabata tin un mina di ora y sion cu no tabata familiar den
e mester haya esaki. Pa su mi cultura” Sr. Ekman ta bisa.
prome studio multi cultural Ora el a yega eynan, el a
na aña 1960 el a bay rond di mustra e localnan e mesun
Merca, Chile, Argentina, y potretnan cu el a mustra na
Brazil. Na cada pais el a mus- otro paisnan. El a duna e hen-
tra imagennan di diferente denan un escogencia entre 3
expresionnan facial. Y puntra potret. Pone nan scoge un
nan pa match esakinan cu 6 potret, y pon’e hunto cu un
diferente emocion manera : storia manera por ehempel
Felicidad, tristesa, rabia, sor- “E homber aki su yiu a caba
prendi, miedo y angustia. Se- di muri” etc. Participantenan
gun sr. Ekman tabata tin un adulto a scoge e emocion cor-
acuerdo hopi obvio na tur e ecto entre 28 pa 100%. De-
paisnan. Hende tabata iden- pendiendo di cual potret nan
tifica sonrisa como felicidad. tabata wordo duna.
Wenkbrauwnan cera y lip- E 28% a sucede ora hende
nan cera manera rabia etc. mester a scoge entre sorpresa
y miedo.
Influencia cultural
Pero segun sr. Ekman e con- Seis emocion basico
testa nan aki a wordo influen- Asina e 6 emocionnan uza