Page 47 - Djaweps 5 aprel 2018.pdf
P. 47

Djaweps 5 Aprel 2018                                                                           47





















      80 aña Demokrasia Parlamentario




       Dia 5 di aprel 2018 ta hasi no ménos ku 80  tambe por a vota pa su representantenan. Su  Angela Altagracia ‘Tata’ de Lannoy-Willems
       aña ku Karibe Ulandes a konosé Demokrasia  petishon ta keda rechasá e tempu ei.   (1913-1983)
       Parlamentario. Na aprel 1938, tabatin e                                 Angela kariñosamente yamá  ‘Tata’ de Lannoy
       promé reunion di “Koloniale Raad” ku  Abraham Mendez Chumaceiro         tabata un muhé di karakter fuerte ku no tabata
       despues di tempu a bira Parlamento di Antia.  (1841-1902)               aseptá intimidashon den su direkshon. E tabata
                                           Abraham Mendez Chumaceiro ta keda  e promé hende muhé ku a bira miembro di
       Hòmber i muhénan balente den nos historia  konsiderá komo e bosero di un grupo ku a  Parlamento e tempu ei (ougùstùs 1949), despues
       Parlamentario a habri kaminda ku a hiba nos  lanta na Kòrsou pa boga pa derechi di voto  di a keda eligí den elekshon di mart 1949.
       awe na un demokrasia bibu. Baluartenan  limitá basá riba nivel di entrada i enseñansa.
       den e historia riku aki ta entre otro:  Moises  Den su artíkulo “Zal het kiestrecht Curaçao   Efrain Jonckheer
       Frumencio da Costa Gomez, Abraham  tot het Kannibalisme Voeren”, Chumaceiro a  (1917–1987)
       Mendes Chumaceiro, Efraim Jonckheer,  kontestá un ámtenar ulandes ku na nòmber  Efrain Jonkheer tabata kardinal pa popularisá e
       Généreux Jacob Richard de Lima, Modesto  di e élite protestant blanku a bisa den un  movementu di outonomia den añanan 40 i 50.
       ‘Chano’ Margaretha, Angela Altagracia ‘Tata’  publikashon anterior ku derechi di voto lo  Na vários okashon Efrain Jonkheer tabata haña
       de Lannoy-Willems (tur den felis memoria).   hiba Kòrsou na kanibalismo, adorashon di  ku hinter e proseso pa yega na outonomia tabata
       Den nos Parlamento aktual nos tin  Diosnan falsu i brueria. Chumaceiro nunka a  kana muchu lento i asta a disidí pa aserká
       representashon di tur gremio di nos  detayá su plan di derechi di voto pero a bisa  e organisashon ku awe yama Organisashon
       komunidat. Un meskla di rasa, kredo i religion  ku esaki “meresé un estudio profundo”.  di Estadonan Amerikano pa garantisá ku
       ku ta alabes refleho di nos komunidat.                                  outonomia interno ku a keda primintí, lo a keda
                                           Moises Frumencio da Costa Gomez     konkretisá. Sr. Jonckheer ta firma Statüt riba 15
       Seguidamente un relato kòrtiku di e  (1907–1966)                        di desèmber 1954.
       baluartenan aki.                    Moises Frumencio da Costa Gomez apénas
                                           a drenta e promé Staten di nos pais riba 5  Modesto Apostel ‘Chano’ Margaretha
       Généreux Jacob Richard de Lima      aprel 1938 ku e a presentá riba 3 di yüni  (1911-1990)
       (1811-1878)                         1938 e promé proyekto di lei pa amplia e  Modesto ‘Chano’ Margaretha tabata e promé
       Généreux Jacob Richard de Lima (‘Shon  demokrasia hóben ku nos a haña na 1937.    hende ku a tuma e kurashi pa papia papiamentu
       Genereus’) a keda apuntá riba 1e mart  Despues di esaki a sigui hopi kambio ku ta  durante di un debate den Konseho Insular riba
       1868 pa Rei, den Koloniale Raad di Kolonie  kulminá den realisá e promé parti di su soño:  8 febrüari 1958. Apesar di a keda strobá, Chano
       Curaçao. E tabata e promé miembro di koló.  outonomia interno.          Margaretha a persistí i kontinuá na papiamentu.
       Durante di un reunion di Koloniale Raad                                 E no a hasi esaki pa kousa problema. E tabata
       riba djaluna 22 di novèmber 1869 de Lima  Derechi di voto universal a bira un realidat  konvensí ku e hendenan ku a vota p’e mester
       komo promé hende ta lanta i eksigí pa kaba  na 1948, outonomia interno parsial  por a komprond’é ora e ta trese su puntonan
       ku e diskriminashon kontra di Kòrsou i ku  (interimregeling) a bira un realidat na 1951  dilanti den Konseho Insular. Pa Sr. Margaretha,
       Yunan di Kòrsou. E tabata ke pa meskos ku a  i outonomia interno manera nos konosé den  demokrasia no tin sentido si e hende ku bo ta
       tuma lugá riba e otro islanan, ku na Kòrsou  Statüt a keda formalisá na 1954.  representá no por a siguí su parlamentario.


























                                                   ... E fotonan ta di e eksposishon permanente di Parlamento den Biblioteka Nashonal...
   42   43   44   45   46   47   48