Page 27 - Djasabra 9 desember 2017.pdf
P. 27
30 Djasabra 9 Desèmber 2017
Omega 3 por redusí
e riesgo pa desaroyá demensia
WILLEMSTAD.- Un dieta riku pa na omega 3 por redusí
e riesgo pa desaroyá demensia ta loke ku investigadornan
a reportá. Den un studio ku a tene ku mas di 2000 hende
muhé i hòmber di edat avansá pa kasi 5 aña, mas piska
riku na omega 3 nan a kome, e riesgo pa desaroyá demensia
tabata ménos.
E investigadónan a wak spesífikamente e omega 3 ‘fatty
acids’ ku ta haña den salmou, sardinchi, tuna i makrel.
Di otro un banda, kumindanan manera karni i otro
produktonan ku ta yena ku vèt saturá, tin e tendensia pa
oumentá e riesgo di demensia, segun e investigadó Deborah
Gustafson, PhD, di University of Gothenburg’s Institute for
Neuroscience and Physiology, na Suisa
E estudio no ta indiká e kousa i efekto, solamente ku
tin un asosashon entre diferente tiponan di fatty acids i
dementia.
Sinembargo, “ta mustra klaramente ku si bo skohe un
dieta pa prevení e malesa Alzheimer’s ku e konosementu ku
nos tin awendia, lo bo skohe un dieta riku na piska, fruta i
berdura i poko na vèt saturá” William Thies, PhD, sientífiko
direktor di Alzheimer’s Association, a splika.
KIKO TA PERDIDA DI KABEI?
Kabei ta krese tur kaminda bo ta wak ta práktikamente ta
riba e kurpa humano ku un pida sel di keratin morto.
eksepshon di e palma di man Un adulto tin alrededor di
i e planta di pia, pero hopi di 100.000 pa 150.000 kabei i ta
e kabei ta asina fini ku nan ta pèrdè 100 pa dia, pues si bo
virtualmente invisibel. Kabei ta topa algun kabei riba bo skeiru
krea dor di un proteina yama no nesesariamente ta motibu
keratin ( e mesun proteina pa alarma.
ku e uñanan) produsí den e Na kualke momento,
‘follikels’ den e kapa pafó di alrededor di 90% di e kabei riba dividí den tres fase: di e fase di sosiegu (dos pa tres
e kueru; segun ku follikels ta e kabes ta kresiendo. Kada un Anagen – kresementu di kabei siman) kabei nobo ta remplasá e
produsí sel nobo, e sel bieu ta follikels tin su propio tempu di aktivo. E ta dura entre dos pa esun bieu i siklo di kresementu ta
wòrdu pusha afó pa e superfisie bida ku ta wòrdu influensia dor seis aña. Catagen – temporal. kuminsá atrobe.
di e kueru ku un averahe di 15 di e edat, malesa i un variedat E ta dura dos pa tres siman. Segun ku bo edat ta oumentá,
centimeter pa aña. E kabei ku di faktor. E tempu di bida ta Telogen – fase di sosiegu. Na final kresementu di kabei ta bira slo.