Page 6 - BNDIA ARUBA
P. 6

a6   regional
              Diahuebs 22 Februari 2018

               America Central y Republica Dominicana cu plan pa


                                                               elimina malaria




            (ElPais)  –  America  Cen-   no imposibel. Cada aña, pais-  haya  malaria  den  e  region
            tral  y  Republica  Domini-  nan  nobo  ta  certifica  como  den prome 48 ora despues di
            cana  tin  un  plan  pa  caba  liber di malaria, un obhetivo  ta contagia. Di e forma aki ta
            cu malaria. E idea ta sim-   cu tur pais di America Cen-  corta  e  transmision.  E  san-
            pel:  diagnostica  y  trata  tral y  Republica Dominicana  gura lo t’ey ainda pero no lo
            tur  persona  afecta  den  e  a pone pa logra pa 2020.plan   tin parasito pa hiba di un hu-
            prome 48 ora despues di ta  E  iniciativa,  yama  RMEI  mano pa otro y e enfermedad
            contagia.                    (na  Ingles:  Regional  Malar-  lo ta historia.
                                         ia  Elimination  Initiative)  a
            Ehecuta  ta  menos  facil.  E  anuncia recientemente cu lo  Describi  esaki  ta  mas  facil
            parasito  cu  ta  causa  malaria  destina US$ 180 miyon na e  cu  logra.  E  region  a  avansa
            ta aloha den sernan humano  proyecto  aki.    US$  100  mi-  enormemente  den  e  prome
            y ta pasa di un pa otro via e  yon lo bin di e gobiernonan  diescinco  aña  di  e  siglo  aki
            pica di e sangura Anopheles.  local y e resto di Banco Inter-  y  a  reduci  e  enfermedad  cu
            E sangura no ta preocupa ni  americano di Desaroyo, Fun-  75%.  Pero  e  ultimo  miya  bata malo. E lucha contra ma-  na Nicaragua, di 5.000 caso a
            cu  frontera  ni  ningun  otro  dacion Bill y Melinda Gates y  cu  falta  semper  ta  esun  mas  laria a keda stanca na henter  pasa pa 12.500. Un di e prob-
            limite. E hembranan(sangura  Fundacion Carlos Slim. Pero,  complica,  pasobra  e  ultimo  mundo y particularmente na  lemanan señala ta cu ora tin
            femenino) ta busca sanger pa  con pa inverti e placa aki pa  casonan  ta  den  e  zonanan  Centro  America  a  sufri  un  cierto  exito,  e  instancianan
            alimenta nan cria y ta bay di  caba  cu  e  ultimo  lugar  con-  menos  accesibel.  Ademas,  caida.  E  parasito  a  reaparece  nacional  di  salud  ta  cambia
            curpa pa curpa transmitiendo  tamina  den  solamente  dos  apesar di cu te 2015 casi tur  den  paisnan  cu  a  logra  cera  nan  atencion  y  inversion  pa
            e  enfermedad  den  un  ciclo  aña?  E  idea  ta  simpel:  diag-  cos tabata bon noticia, 2016,  un aña sin registra ni un solo  otro  tereno,  creando  asina
            hopi  dificil  di  elimina,  pero  nostica  y  trata  tur  hende  cu  ultimo aña cu dato oficial, ta-  caso,  manera  Costa  Rica.  Y  riesgo di recaida.


               Brasil: Uzo di celular y internet bastante avansa den henter pais



               (Jornaldo  Brasil)  –  Instituto  Brasileño  di                                             servicio caro.
               Geografia y Estadistica (IBGE) a divulga e                                                  Den e poblacion di 10 aña o mas, 22,9% (41,1
               siman aki resultado di su Encuesta Nacional                                                 miyon) no tabatin celular pa uzo personal pa e
               di Domicilio, pa loke ta e acceso na inter-                                                 siguiente motibonan: ta considera e aparato caro
               net, television y celular personal.                                                         (25,9%), ta falta interes (22,1%), ta uza celular di
                                                                                                           otro persona (20,6%) y no sa con pa uza celular
               E investigacion ta confirma loke tabata e tenden-                                           (19,6%). E celular tabata presente den 92,6% di e
               cia den investigacionnan anterior, esta cu acceso                                           69,3 miyon domicilio di e pais. Den 48,1 miyon
               na internet, substitucion di television di tubo y                                           residencia tabatin uzo di internet, cu ta represen-
               posesion  di  celular  ta  e  fenomenonan  mas  co-  aki, sigui pa combersa via yamada di boz o video   ta 69,3% di tur domicilio.
               mun den e cambionan den comunicacion. E in-   (73,3%) y manda o ricibi e-mail (69,3%). Entre e   Den 97,2% di e domicilio nan cu tabatin acceso
               vestigacion a abarca 211.344 domicilio particular   usuarionan di internet cu 10 aña o mas di edad,   na internet, tabata usa celular pa acceso. Esaki ta
               permanente na 3.500 municipio.                94,6% a conecta via celular. Entre e personanan   e aparato di acceso mas uza na e hogarnan. Den
               Entre persona di 10 aña o mas di edad cu a bay   di 14 aña o mas cu trabao, 75% ta uza internet,   38,6% di e residencianan, e celular tabata e unico
               riba internet den e periodo di referencia di e in-  mientras cu poco mas cu mita (52,4%) di esnan   medio uza pa bay riba internet. E di dos tabata
               vestigacion, 94,2% a hacie pa manda mensahe di   sin trabao ta haci esaki.                  computer personal, cu tabata e unico medio di
               texto, bos o imagen via diferente aplicacion di e-  Di e 63,4 miyon hende di 10 aña o mas di edad   acceso na apenas 2,3% di tur residencia cu Inter-
               mail. Acceso na video, programa, serie y pelicula   cu no ta uza internet,  37,8% no sa con pa uza   net, mientras cu e tabata presente na mas di mita
               tabata  e  motivacion  di  76,4%  di  e  personanan   esaki y 37,6% a indica falta di interes, mientras   (57,8%) di e hogarnan.
                                                             cu 14,3% no ta hacie pasobra nan ta considera e


               Venezuela: Trump no ta papia cu Maduro tanten no restablece democracia

            (ElNacional)  –  Den  declaracion  violacion di derecho humano’, segun
            haci  na  agencia  EFE,  un  vocero  e fuente.
            di  Conseho  di  Seguridad  Nacio-  Washington  ta  exigi  ademas  cu  ‘ta
            nal  di  Cas  Blanco  a  reacciona  stop di oprimi e gran pueblo di Ven-
            riba un tweet cu presidente Vene-   ezuela y ta permiti inmediatamente e
            zolano  Nicolas  Maduro  a  dirigi  entrada  di  ayudo  humanitario  inter-
            dialuna pasa na presidente Don-     nacional na Venezuela’.
            ald Trump, den cual e ta urgi pa
            habri un ‘dialogo na Caracas o na  E respuesta di Cas Blanco ta similar
            Washington DC’.                     na esun di augustus 2017, tempo cu
                                                sr. Maduro a propone papia via tele-
            “Manera nos a bisa na augustus, pres-  fon  y  sr.  Trump  a  responde  den  un
            idente Trump gustosamente lo papia  comunicado, cu e lo comunica ‘cu e
            cu e lider di Venezuela tan pronto cu  lider di Venezuela tan pronto cu e re-
            ta  tuma  cierto  paso  y  e  regimen  di  establece democracia na e pais’.
            sr. Maduro restaura democracia na e
            gran pais aki,” e vocero cita a declara,  E vocero a recorda cu e invitacion di
            mientras el a pidi mantene anonimo.   sr.  Maduro  na  sr.  Trump  ta  yega  na
            E pasonan cu Estadonan Uni ta con-  un momento tenso pa e dialogo den e
            sidera clave prome cu cualkier dialo-  hemisferio, pasobra Peru a declara cu
            go cu Venezuela ta ‘e respet pa Con-  e lider Venezolano no lo ta bonbini na
            stitucion di Venezuela; e celebracion  e Cumbre de las Americas, cu lo reu-
            di eleccion liber, husto y creibel, e lib-  ni na april na Lima e presidentenan di
            eracion di preso politico y e fin di tur  henter e continente.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11