Page 6 - BNDIA ARUBA
P. 6
a6 regional
Diahuebs 22 Februari 2018
America Central y Republica Dominicana cu plan pa
elimina malaria
(ElPais) – America Cen- no imposibel. Cada aña, pais- haya malaria den e region
tral y Republica Domini- nan nobo ta certifica como den prome 48 ora despues di
cana tin un plan pa caba liber di malaria, un obhetivo ta contagia. Di e forma aki ta
cu malaria. E idea ta sim- cu tur pais di America Cen- corta e transmision. E san-
pel: diagnostica y trata tral y Republica Dominicana gura lo t’ey ainda pero no lo
tur persona afecta den e a pone pa logra pa 2020.plan tin parasito pa hiba di un hu-
prome 48 ora despues di ta E iniciativa, yama RMEI mano pa otro y e enfermedad
contagia. (na Ingles: Regional Malar- lo ta historia.
ia Elimination Initiative) a
Ehecuta ta menos facil. E anuncia recientemente cu lo Describi esaki ta mas facil
parasito cu ta causa malaria destina US$ 180 miyon na e cu logra. E region a avansa
ta aloha den sernan humano proyecto aki. US$ 100 mi- enormemente den e prome
y ta pasa di un pa otro via e yon lo bin di e gobiernonan diescinco aña di e siglo aki
pica di e sangura Anopheles. local y e resto di Banco Inter- y a reduci e enfermedad cu
E sangura no ta preocupa ni americano di Desaroyo, Fun- 75%. Pero e ultimo miya bata malo. E lucha contra ma- na Nicaragua, di 5.000 caso a
cu frontera ni ningun otro dacion Bill y Melinda Gates y cu falta semper ta esun mas laria a keda stanca na henter pasa pa 12.500. Un di e prob-
limite. E hembranan(sangura Fundacion Carlos Slim. Pero, complica, pasobra e ultimo mundo y particularmente na lemanan señala ta cu ora tin
femenino) ta busca sanger pa con pa inverti e placa aki pa casonan ta den e zonanan Centro America a sufri un cierto exito, e instancianan
alimenta nan cria y ta bay di caba cu e ultimo lugar con- menos accesibel. Ademas, caida. E parasito a reaparece nacional di salud ta cambia
curpa pa curpa transmitiendo tamina den solamente dos apesar di cu te 2015 casi tur den paisnan cu a logra cera nan atencion y inversion pa
e enfermedad den un ciclo aña? E idea ta simpel: diag- cos tabata bon noticia, 2016, un aña sin registra ni un solo otro tereno, creando asina
hopi dificil di elimina, pero nostica y trata tur hende cu ultimo aña cu dato oficial, ta- caso, manera Costa Rica. Y riesgo di recaida.
Brasil: Uzo di celular y internet bastante avansa den henter pais
(Jornaldo Brasil) – Instituto Brasileño di servicio caro.
Geografia y Estadistica (IBGE) a divulga e Den e poblacion di 10 aña o mas, 22,9% (41,1
siman aki resultado di su Encuesta Nacional miyon) no tabatin celular pa uzo personal pa e
di Domicilio, pa loke ta e acceso na inter- siguiente motibonan: ta considera e aparato caro
net, television y celular personal. (25,9%), ta falta interes (22,1%), ta uza celular di
otro persona (20,6%) y no sa con pa uza celular
E investigacion ta confirma loke tabata e tenden- (19,6%). E celular tabata presente den 92,6% di e
cia den investigacionnan anterior, esta cu acceso 69,3 miyon domicilio di e pais. Den 48,1 miyon
na internet, substitucion di television di tubo y residencia tabatin uzo di internet, cu ta represen-
posesion di celular ta e fenomenonan mas co- aki, sigui pa combersa via yamada di boz o video ta 69,3% di tur domicilio.
mun den e cambionan den comunicacion. E in- (73,3%) y manda o ricibi e-mail (69,3%). Entre e Den 97,2% di e domicilio nan cu tabatin acceso
vestigacion a abarca 211.344 domicilio particular usuarionan di internet cu 10 aña o mas di edad, na internet, tabata usa celular pa acceso. Esaki ta
permanente na 3.500 municipio. 94,6% a conecta via celular. Entre e personanan e aparato di acceso mas uza na e hogarnan. Den
Entre persona di 10 aña o mas di edad cu a bay di 14 aña o mas cu trabao, 75% ta uza internet, 38,6% di e residencianan, e celular tabata e unico
riba internet den e periodo di referencia di e in- mientras cu poco mas cu mita (52,4%) di esnan medio uza pa bay riba internet. E di dos tabata
vestigacion, 94,2% a hacie pa manda mensahe di sin trabao ta haci esaki. computer personal, cu tabata e unico medio di
texto, bos o imagen via diferente aplicacion di e- Di e 63,4 miyon hende di 10 aña o mas di edad acceso na apenas 2,3% di tur residencia cu Inter-
mail. Acceso na video, programa, serie y pelicula cu no ta uza internet, 37,8% no sa con pa uza net, mientras cu e tabata presente na mas di mita
tabata e motivacion di 76,4% di e personanan esaki y 37,6% a indica falta di interes, mientras (57,8%) di e hogarnan.
cu 14,3% no ta hacie pasobra nan ta considera e
Venezuela: Trump no ta papia cu Maduro tanten no restablece democracia
(ElNacional) – Den declaracion violacion di derecho humano’, segun
haci na agencia EFE, un vocero e fuente.
di Conseho di Seguridad Nacio- Washington ta exigi ademas cu ‘ta
nal di Cas Blanco a reacciona stop di oprimi e gran pueblo di Ven-
riba un tweet cu presidente Vene- ezuela y ta permiti inmediatamente e
zolano Nicolas Maduro a dirigi entrada di ayudo humanitario inter-
dialuna pasa na presidente Don- nacional na Venezuela’.
ald Trump, den cual e ta urgi pa
habri un ‘dialogo na Caracas o na E respuesta di Cas Blanco ta similar
Washington DC’. na esun di augustus 2017, tempo cu
sr. Maduro a propone papia via tele-
“Manera nos a bisa na augustus, pres- fon y sr. Trump a responde den un
idente Trump gustosamente lo papia comunicado, cu e lo comunica ‘cu e
cu e lider di Venezuela tan pronto cu lider di Venezuela tan pronto cu e re-
ta tuma cierto paso y e regimen di establece democracia na e pais’.
sr. Maduro restaura democracia na e
gran pais aki,” e vocero cita a declara, E vocero a recorda cu e invitacion di
mientras el a pidi mantene anonimo. sr. Maduro na sr. Trump ta yega na
E pasonan cu Estadonan Uni ta con- un momento tenso pa e dialogo den e
sidera clave prome cu cualkier dialo- hemisferio, pasobra Peru a declara cu
go cu Venezuela ta ‘e respet pa Con- e lider Venezolano no lo ta bonbini na
stitucion di Venezuela; e celebracion e Cumbre de las Americas, cu lo reu-
di eleccion liber, husto y creibel, e lib- ni na april na Lima e presidentenan di
eracion di preso politico y e fin di tur henter e continente.