Page 46 - Extra
P. 46

46 Djaluna 15 Febrüari 2016

PROMEDIO DI PREISNAN A
 BAHA KU 0.5% DEN 2015
   WILLEMSTAD.- Büró di        den e kategoria di konsumo    kategorianan di konsumo        Price Index”) na Kòrsou        (+0,1%), “Muebel, aparato-
Statistik (CBS) den u relato   “Rekreashon, edukashon i      “Bibienda” i “Transporte i     na luna di desèmber 2015       i artíkulonan doméstiko”
ta indiká ku si kompará e      desaroyo”. E sifra índise di  komunikashon” a kontribuí      a keda stabil kompará          (+0,1%), “Bebida i sigaria”
periodo di e último diesdos    preis pa konsumidó a baha     mas tantu na bahada di         ku novèmber 2015, pues         (-0,2%), “Transporte i
luna te ku desèmber 2015 ku    entre desèmber 2014 i         preis, miéntras e kategoria    na e nivel di 123,2. Na        komunikashon” (-0,3%),
mes periodo promé ku esei,     desèmber 2015 di 124,6 te     di konsumo “Kuminda”           luna di desèmber 8 di e 9      “Salubridat” (+0,4%) i “Paña
ta resultá ku preisnan a baha  ku 123,2, un bahada di 1,1    a kontribuí mas tantu na       kategorianan di konsumo a      i sapatu” (-0,4%). Solamente
ku 0,5 porshento. E kambio     porshento. Por papia di un    subida di preis.               keda (kasi) stabil den preis:  e kategoria di konsumo
di preis mas importante na     deflashon. CBS den su relato                                 “Sobrá” (0%), “Kuminda”        “Rekreashon, edukashon
luna di desèmber 2015 tabata   ta mustra ku den 2015 e          E sifra índise di preis pa  (+0,1%), “Bibienda”            i desaroyo” (+1,3%) a
                                                             konsumidó (CPI, “Consumer                                     demonstrá un kambio di
                                                                                                                           preis signifikante. E kambio
                                                                                                                           di preis aki a wòrdu kousá
                                                                                                                           dor di subida di tarifa di lès
                                                                                                                           di natashon/landamentu.

                                                                                                                              Pa loke ta trata e bahada
                                                                                                                           di preis pa konsumidó di
                                                                                                                           1.1% CBS ta splika ku e
                                                                                                                           luna di desèmber di e aña
                                                                                                                           ku ta tras di lomba tabata
                                                                                                                           1,1 porshento mas barata
                                                                                                                           kompará ku e luna di
                                                                                                                           desèmber di e aña anterior.

                                                                                                                              Pa loke ta trata inflashon
                                                                                                                           CBS ta indiká ku por definí
                                                                                                                           inflashon komo un proseso
                                                                                                                           ekonómiko di durashon
                                                                                                                           largu (por lo ménos 12
                                                                                                                           luna) di subida di preis
                                                                                                                           general, ku pèrdida di balor
                                                                                                                           di plaka (pues bahada di
                                                                                                                           forsa di kompra di plaka)
                                                                                                                           i subida di kosto di bida
                                                                                                                           komo konsekuensha. E
                                                                                                                           por wòrdu okashoná dor
                                                                                                                           di importashon mas karu,
                                                                                                                           subida di salarionan,
                                                                                                                           subida di otro gastunan
                                                                                                                           di produkshon/negoshi,
                                                                                                                           interakshon riba merkado di
                                                                                                                           oferta i demanda (skarsedat
                                                                                                                           di produkto/ servisio), subida
                                                                                                                           di ganashi di negoshi i
                                                                                                                           subida di e kantidat di plaka
                                                                                                                           den sirkulashon.

                                                                                                                              Segun ekonomistanan,
                                                                                                                           inflashon den un ekonomia
                                                                                                                           ku ta desaroyando sano ta
                                                                                                                           alrededor di dos porshento.
                                                                                                                           Un inflashon demasiado
                                                                                                                           haltu por perhudiká forsa di
                                                                                                                           kompra di konsumidó, balor
                                                                                                                           di fondo di spar i posishon
                                                                                                                           kompetitivo kompará ku
                                                                                                                           eksterior. Un inflashon
                                                                                                                           demasiado haltu alabes por
                                                                                                                           kondusí na subimentu di
                                                                                                                           interes ku ménos invershon
                                                                                                                           komo konsekuensha.

                                                                                                                              Deflashon ta nèt kontrario
                                                                                                                           di inflashon. Deflashon leve
                                                                                                                           durante un periodo limitá
                                                                                                                           por stimulá ekonomia, ya
                                                                                                                           ku e konsumidó ta haña
                                                                                                                           mas gana di kumpra dor
                                                                                                                           di preisnan mas abou.
                                                                                                                           Deflashon fuerte òf durante
                                                                                                                           algun aña siguí posiblemente
                                                                                                                           por tin konsekuensha
                                                                                                                           negativo pa ekonomia, ya ku
                                                                                                                           e konsumidó ta keda posponé
                                                                                                                           su kompra en espera di mas
                                                                                                                           bahada di preis. E sifra di
                                                                                                                           inflashon di desèmber 2015
                                                                                                                           ta -0,5%.
   41   42   43   44   45   46   47   48