Page 9 - Teks Profil Tokoh
P. 9
Tembung dwilingga yaiku tembung lingga sing dirangkep
Tuladha: bocah-bocah, putra-putra, abang-abang, gawe-gawe,
seneng-seneng, rame- rame, ayu-ayu, lan sapanunggalane.
(2) Tembung Dwilingga Salin Swara
Tembung dwilingga salin swara yaiku tembung lingga yen
dirangkep, nanging swarane owah/salin.
Tuladha: bola-bali, mulah-mulih, gonta-ganti, tuka-tuku, mesam-
mesem, lan sapanunggalane.
(3) Tembung Dwipurwa
Dwi tegese loro, purwa tegese wiwitan. Dadi tembung dwipurwa
yaiku tembung sing dirangkep purwaning tembung utawa wanda
sing dadi wiwitane tembung.
Tuladha:
mangan = ma+mangan = mamangan = memangan
tulung = tu + tulung = tutulung = tetulung
lara = la + lara = lalara = lelara
resik = re + resik = reresik
(4) Tembung Dwiwasana
Tembung dwi tegese loro lan wasana tegese pungkasan. Tembung
dwiwasana iku tembung kang ngrangkep wasanane utawa wanda
sing pungkasan wae.
Tuladha:
cenges = cengesnges = cengenges
cekak = cekakkak = cekakak
celuk = celukluk = celuluk
Nanging apa bener kaya mangkono? Tembung dwiwasana yen
dirunut saka linggane tegese bedane adoh banget, mula tembung
dwiwasana uga diarani tembung rangkep semu. Tegese, katone
kaya tembung rangkep, nanging sejatine dudu.
(5) Tembung Camboran (Kata Majemuk)
Tembung camboran yaiku tembung loro utawa luwih dienggo
bebarengan, lan nuwuhake teges anyar. Tembung camboran
diperang dadi loro, yaiku:
(a) Tembung camboran wutuh.
Tembung camboran wutuh yaiku tembung loro dicambor/
dicampur dadi siji lan sing dicambor wujude tembung wutuh.
Tuladha:
omah gedheg, sapu duk, sepedhah montor, rujak uleg,
sandhang pangan, lan sapanunggalane.
24 Kirtya Basa VII