Page 8 - กาพย์เห่เรือ
P. 8
ลักษณะพิเศษของกาพย์เห่เรือเจ้าฟ้าธรรมาธิเบศร
๑.การใช้ถ้อยค้าไพเราะ สละสลวย สัมผัสคล้องจอง และท าให้เกิดภาพพจน์
เนื้ออ่อนอ่อนแต่ชื่อ เนื้อน้องฤาอ่อนทั้งกาย
ใครต้องข้องจิตชาย ไม่วายนึกตรึกตรึงทรวง
ทรงเปรียบปลาเนื้ออ่อนซึ่งจะอ่อนก็เพียงแต่ชื่อเท่านั้น ส่วนเนื้อของน้องนั้นอ่อนทั้งร่างกาย ถ้าใครได้จับต้องแล้วจะตรึงใจมิรู้ลืม
การใช้ค าเช่นนี้ เน้นให้เห็นว่าเนื้อนางนั้นน่าสัมผัส น่าเชยชมอย่างยิ่งในความรู้สึกของผู้ประพันธ์ หรือ
ดนตรีมี่อึงอล ก้องกาหลพลแห่โหม
โห่ฮึกครึกครื้นโครม โสมนัสชื่นรื่นเริงพล
๒.การใช้ส านวนโวหาร อุปมาอุปไมยเป็นการยกเอาสิ่งที่จะกล่าวมาตังแล้วเขียน เปรียบเทียบกับสิ่งอื่น
ท าให้เกิดจินตนาการบทเห่เรือของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรทรงใช้ส านวนโวหาร อุปมาอุปไมยเปรียบเทียบได้อย่างไพเราะ
แยบคาย ลึกซึ้ง เป็นที่ติดใจของผู้อ่านเป็นอย่างยิ่ง ตัวอย่าง
สุพรรณหงส์ทรงพู่ห้อย งามชดช้อยลอยหลังสินธุ์
เพียงหงส์ทรงพรหมินทร์ ลินลาศเลื่อนเตือนตาชม
จากบทประพันธ์เป็นการเปรียบเทียบเรือสุพรรณหงส์ซึ่งล่องลอยอยู่เหนือน่านน้ าอย่างงามสง่า กับหงส์ซึ่งเป็นพาหนะของพระพรหม