Page 83 - พระอาจารย์เทศน์เนื่องในโอกาสวันสำคัญทางพุทธศาสนา
P. 83
แล้วตัว “สัญญาขันธ์” กับ “จิตที่ทาหน้าที่รู้” สัญญา คือ ความจา ระลกึ ได้ จา ได้ เรอื่ งราวตา่ ง ๆ ทเี่ กดิ ขนึ้ ทเี่ คยกระทา ในอดตี แลว้ กป็ รากฏ ขึ้นมา จาได้ว่าเคยทาอย่างนั้นอย่างนี้ มีเรื่องนั้นเรื่องนี้ สังเกตดูว่า ตัว วิญญาณขันธ์ที่ทาหน้าที่รู้กับตัวสัญญาขันธ์ เขาเป็นส่วนเดียวกันหรือ คนละส่วนกัน ? แล้วสัญญาเก่า ๆ ที่ปรากฏขึ้นมาเขาบอกว่าเป็นเรา ไหม ? หรอื ตวั วญิ ญาณรเู้ ขาทา หนา้ ทรี่ สู้ ญั ญาทกี่ า ลงั ปรากฏ ? สงั เกตแบบ เดียวกัน พิจารณาแบบเดียวกัน ในทานองเดียวกัน เพราะอะไร ? เรา พิจารณาถึงกฎของไตรลักษณ์ ถึงความเป็นอนิจจัง ทุกขัง และอนัตตา นั่นเอง การพิจารณาถึงความเป็นคนละส่วน/การแยกขันธ์ตรงนี้ เราจะได้ เห็นชัดว่า ไม่ว่าจะเป็นรูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ ที่เกิดขึ้น ตรงไหน บ้างที่บอกว่าเป็นของเรา ?
ส ญั ญ า ข นั ธ ก์ บั ว ญิ ญ า ณ ข นั ธ เ์ ข า บ อ ก ว า่ เ ป น็ เ ร า ไ ห ม ? ว ญิ ญ า ณ ข นั ธ ์ ก บั ส ญั ญ า ข นั ธ เ์ ป น็ ส ว่ น เ ด ยี ว ก นั ห ร อื ค น ล ะ ส ว่ น ก นั ? อ นั น คี ้ อื ก า ร พ จิ า ร ณ า ถงึ ความเปน็ คนละสว่ น ความเปน็ จรงิ ของขนั ธท์ งั้ หา้ สงั ขารขนั ธ์ - การปรงุ แตง่ ทางกาย การปรงุ แตง่ ทางจติ ของเรา สงั ขารขนั ธ์ กายสงั ขารนนั้ ถกู ปรงุ แต่งด้วยธาตุสี่ แต่ตัวจิตสังขารนั้นถูกปรุงแต่งด้วยเหตุปัจจัย อาจจะปรุง แต่งด้วยโลภะ โทสะ โมหะ เป็นเหตุทาให้มีการปรุงแต่งไปต่าง ๆ นานา เกิดขึ้น สังขารตรงนี้แหละเป็นสิ่งสาคัญ ที่เราปรุงแต่งทางจิตแล้วก็คิด สรา้ งขนึ้ มาแลว้ เขา้ ไปยดึ วา่ เปน็ ตวั เราของเรา กลายเปน็ วา่ เราเปน็ ผปู้ รงุ แตง่ เราเป็นผู้สร้าง เป็นผู้กระทาทั้งหมด ขันธ์เหล่านี้ที่จะทาให้เราหลงเพราะ เป็นความรู้สึกว่าเป็นเรา เป็นเรา...
ทีนี้ พิจารณาดูว่า ตัวสังขารขันธ์การปรุงแต่งที่เกิดขึ้นกับตัวจิตที่ ทา หนา้ ทรี่ ู้ เขาเปน็ สว่ นเดยี วกนั หรอื คนละสว่ นกนั ? การพจิ ารณาถงึ ความ
79
