Page 7 - BaoXuan2017-dosila

“Dậu” Thưa và

Con Gà

Ý Thu

ối với những ai đã sống gần nửa đời người tại người đề ra câu hỏi là gà có trước hay trứng có trước?
Việt Nam thì câu nói của đề tài này gợi nên một thật là rắc rối. Gà là giống ăn tạp, nghĩa là ăn đủ thứ như
Đmón ăn không thể thiếu trong những ngày lễ Tế các loại hạt (ngũ cốc) cây cỏ và sâu bọ như giun, ốc sên
hay cúng kỵ. Nhưng khoan nói về ăn uống để bàn vào đề dế v.v..và luôn cả sạn đá nhỏ, do đó gà có cái dạ dầy đặc
chính là con gà mà trước tiên phải nói về loài gà thuộc biệt rất mạnh gọi là “mề” có thể nghiền cả vỏ ốc sên và
dòng giống gì và đã xuất hiện trên trái đất từ bao giờ và cát sạn. Có thuyết lại cho rằng người ta thấy gà đá nhau
ở đâu? nên thích thú và tìm các bắt lai cho đá nhau để mua vui
nên có giống “gà đá’ phát hiện đầu tiên ở thung lũng
Nói theo sách vở thì gà thuộc loài có lông vũ, và là giống Indus rồi lan dần qua Ai cập khoảng 250 năm sau đó.
chim, mà giống chim thì bao gồm rất nhiều giống, giống
sống trên cạn như : gà chim cút chim câu, cò v.v..giống Hầu hết các giống gà hiên nay đều là giống lai được tạo
sống dưới nước như vịt, ngỗng, le le v.v..mà bài này chỉ ra từ những giống rặc (pure breed) nên có nhiều sắc
đề cập đến con gà là con thứ 10 trong mười hai con Giáp lông như: vàng, vàng đỏ, nâu , đốm nhỏ và đen, mang
mà chẳng hiểu vì đâu mà các chú Ba đặt tên là “Dậu”. những tên riêng như : Rhode Island Red, Australorp,
Truy nguyên ra thì căn cứ vào những bộ xương đã hoá Sussex, New Hampshire v.v., ngoại trừ giống gà trắng
thạch (fossilized) tìm thấy từ thời cổ,là vào khoảng hàng tên Leghorn vẫn giữ giống rặc và chuyên đẻ trứng mà
vạn năm trước. Theo Sách Sáng Thế thì hầu hết các loại ngày nay, nhờ kỹ thuật chăm sóc và dinh dưỡng , giống
thú cầm đều sống hoang dã và con gà lúc đó cũng gọi này có thể đạt con số từ 350 đến 370 trứng mỗi năm,
là gà rừng sống tự do trong thiên nhiên. Sau đó, con tức là đẻ liên tục quanh năm và có ngày đẻ 2 trứng. Gà
người vì nhu cầu sinh sống nên săn bắt để ăn rồi dần dà trống có nhiệm vụ lưu truyến nòi giống nhờ “đạp mái”
tìm cách giữ lại nuôi trong nhà cho đỡ tốn công săn tìm. để trúng có “cồ” và nở thành con, nếu không thì con mái
Giai đoạn này được gọi là :”gia súc hóa” (domestication) vẫn đẻ trứng nhưng không nở thành con được. Những
và khởi đầu vào khoảng từ 7,000 đến 10,000 năm trước trứng có “cồ” thì gọi là trứng giống còn những trứng
để vừa là nguồn thức ăn vừa là vật trang trí hay giải trí không cồ thi là trứng thịt, tức là chỉ dùng để ăn.
như “đá gà”. Từ đó, theo sách vở thì từ gà rừng thành gà
nhà ( Gallus Gallus domesticus), có trống có mái và theo Từ nhu cầu về thịt và trứng và để thỏa mãn như cầu
thiên nhiên lá gà mái đẻ trứng và ấp nở ra gà con, để có tăng trưởng quá mau nên việc chăn nuôi gà đã đưộc

Đinh Dậu 2017 5