Page 20 - bulten ocak şubat 2019.cdr

sağlık

BÖBREK VE ÜRE TAŞI NEDİR? NASIL OLUŞUR?

Böbrek taşı, nsanların hayat kal tes n c dd ölçüde hastalığı olanlarda 2 - 2,5
olumsuz etk leyen ve sıkıntı oluşturan b r sağlık kat daha fazla görüldüğü
problem d r. Hayat boyu taş hastalığına yakalanma r sk b l nmekted r.
%1-15 arasındadır. Böbrek taşı hastalığı,
An ve ş ddetl yan ağrısı, m de bulantısı, soğuk sıcak kl mde yaşayan
soğuk terleme ,sık drara çıkma, ağrılı drar ve drarda nüfusta ve özell kle yaz
kanama şekl nde kend n göstereb l r. Bazı hastalarda aylarında daha fazla
Opr. Dr. Cabbar SARI
se yolu tıkamadığından, h ç b r bulgu vermeden g ö r ü l m e k t e d r . B u Üroloj Uzmanı
sess zce yıllar boyu kalab l r. Son zamanlarda durumun oluşmasına
görüntüleme tekn kler n n gel şmes sayes nde sebep olan k ana faktör;
tesadüfen saptanan taşlarda artma vardır. Taş oluşumu vücuttan aşırı sıvı kaybına bağlı olarak drar volümünün
kompleks b r durumdur ve halen taş oluşum sürec n n azalması ve saturasyonu nun (doygunluk ) artması, b r
neden başladığını tam olarak b lememektey z. Genel d ğer se güneş ışığına bağlı olarak vücutta D v tam n
olarak taş oluşumuna neden olan faktörlerle (kals yum üret m n n artmasıdır.
oksalat-ür k as t )bu oluşumu engelleyen faktörler
(s trat )arasındak dengen n oluşum leh ne HASTALARDA NE GİBİ ŞİKAYETLER OLUR?
bozulmasıyla, taşların oluştuğu söyleneb l r. Bununla Böbrek taşı düşüren b r hastada en çok yakınılan
beraber taş t pler ne göre oluşum mekan zmaları semptom ş ddetl ağrıdır bu ağrı taşın yer ne ve
farklılıklar gösterse de genelde sıralama şu şek lde olur ; büyüklüğüne göre yan taraftan başlayıp erkeklerde
- drarın taşı oluşturan tuzlarla (kals yum oksalat- test se kadınlarda kasıklara kadar yansıyab l r. Ağrının
kals yum fosfat- ür k as t ) aşırı doygunluğu yanı sıra drarda kanama, sık drara çıkma, drar
-kr stal oluşumu reng nde koyulaşma, yüksek ateş, bulantı-kusma
-oluşan kr staller n büyümes ve nüve oluşumu ( görüleb l r. Özell kle yüksek ateş, üşüme-t treme varlığı,
çek rdek) taşa bağlı enfeks yona şaret eder ve ac l tedav
-kr staller n b rb r ne yapışması veya tüp ep tel gerekt r r.
hücreler ne yapışması
-taş oluşumu BÖBREK TAŞININ TEKRAR OLUŞMASINI
Halk arasındak nanışın ters ne y yecekler ENGELLEMEK, KORUNMAK İÇİN NELER YAPILMALI?
yıkamadan 'kumlu' yemekle veya nc r ve armut g b Hayatında lk kez taş hastalığı tanısı alan ve tedav
tanec kl meyveler tüketmekle taş oluşmaz. olan k ş lerde 10 yıl ç nde taşın nüks etme oranı %50 d r.
Taşların büyüklüğü ufak b r bulgur tanes nden Yüksek r sk grubu; çocukluk çağında başlayan taş ,
böbreğ n ç n tamamen doldurab lecek büyüklüğe a lede taş varlığı, kals yum fosfat taşları , enfeks yon
kadar değ şeb l r" taşı, tek böbrek olması, böbrek yetmezl ğ olması, taş
oluşumu le lğ l hastalıkların varlığı, anatom k böbrek
BÖBREK TAŞI HASTALIĞI KİMLERDE GÖRÜLÜR? hastalıkları .
Ülkem z “taş Böbrek taşından korunmak ç n öncel kle altta yatan
k u ş a ğ ı b r hastalık ya da patoloj k b r durum varsa onların
“ülkeler ndend r. düzelt lmes gerek r. Böbrek taşının anal z ed lerek
Böbrek ve drar k myasının bel rlenmes sonucunda, tekrar etmes n
y o l l a r ı t a ş engelleyecek ek d yet öner ler veya kullanılacak laçlar
h a s t a l ı ğ ı da bel rleneb lmekted r. Bazı genet k sebeplerle oluşan
görülme oranı taş hastalığında, tekrar taş oluşumunu önley c laçlar
ülkem zde%14,8 kullanılmaktadır.
d r, C o ğ r a f Koruyucu genel önlemler: sıvı alımı ; 2-2,5 lt / gün,
olarak güney ve güney doğu bölgem zde görülme gün ç ne yayılmış olarak tüket lmel ,nötr ph ya sah p
sıklığı daha fazla olduğu b l nmekted r. %40'a kadar sıvılar terc h ed lmel , alınan sıvının türünden çok
çıkab lmekted r. Yaşanılan yer, coğraf koşullar- yaş, m ktarı öneml d r.
18 beslenme, sosyoekonom k sev ye, ırk, c ns yet, sıvı yaşam tarzı : yeterl f z ksel akt v te, aşırı sıvı
19 tüket m g b faktörler bu oranı etk lemekted r. kaybından kaçınılmalı, obez teden korunulmalı
Erkeklerde kadınlara oranla 2-3 kat daha fazla
d yet : dengel beslenme, sebze ağırlıklı, tuz
görülmekte fakat son yıllarda aradak bu fark g derek kısıtlaması yapılmalı – 4-5 gr / gün, hayvansal
azalmaktadır. Böbrek taşı hastalığında genet k yatkınlık prote nler abartmadan ölçülü tüketme, aşırı v tam n
öneml b r faktördür. A le b reyler nde böbrek taşı takv yes nden kaçınmak