Page 8 - HOH_Neat
P. 8
A3
LOCAL Diahuebs 25 aPRiL 2019
Segun psicologo Jeffray Feliciana di Respaldo:
‘No solamente marihuana ta un ‘gateway drug’
ORANJESTAD – Psicolo- Agresividad no y Sociedad Psicologico
go Dr. Jeffray Feliciana di Investigacion ta indica cu Mericano ta categorisa salud
Respaldo a declara na Bon hendenan diagnostica cu mental como algo organico, y
Dia Aruba cu nan ta bin schizofrenia of otro problema cu mester atende cu un pro-
hayando tur sorto di pash- di salud mental, no necesari- fesional riba e tereno aki. E
ent, entre nan muchanan amente mester ta un persona ta conseha cu esunnan cu ta
cu ta uza droga. agresivo. Pues dificilmente lo pasando di un fase dificil cu
por relaciona agresividad cu ta afecta salud mental panan
E casonan di hobennan cu salud mental. Mas bien ta tra- keda hunto cu famia y amigo-
mester di ayudo profesional ta di comportacion di hende nan cu tin confiansa y papia
di psicologo y/of psikiatra mes, con por trata otro hende cu nan.
ta relaciona cu consumo di cu respet.
droga y problema cu nan Tambe ta bon pa distrae bo
famia. Feliciana a laga sa cu Tambe nan ta traha cu e adic- mes, wak pelicula, haci de-
normalmente e dos factor aki tonan cu ta biba ariba caya, y porte y recrea den natura-
ta bay hunto. “Pasobra ora tambe personanan cu ta hiba lesa. Nunca ta laat pa busca
cu e ta uza e droganan, e ta un bida normal cu tin un ayudo di un psikiatra, y si ta
un manera cu e por sali di su famia y trabou. Nan por yuda necesario, di un psicologo. E
situacion,” el a declara. di diferente manera, nan ta ta aclaria cu e psicologo no ta
yuda con pa maneha agresivi- solamente pa e hendenan cu
Pa e echo cu un hoben tin dad, con papia miho cu ser ta biba riba caya y cu ta uza
problema cu su famia of ami- keri of esunnan rond di nan, droga. Of un persona schizo-
gonan, nan ta haci uzo di dro- etc. frenico cu ta papia cu su mes,
ga pa sinti nan mes miho, y etc.
esun cu generalmente nan ta Tambe Feliciana a papia to- Un psicologo ta un profe-
uza ta marihuana of cannabis. cante salud mental. Enferme- sional cu por scucha bo tam-
Feliciana ta señala cu e droga dad mental ta duna cierto se- be y bin cu un psicoterapia.
mas comun cerca e muchan- ñal, manera si bo no por gusta Tin pashent –depende di nan
an ta marihuana, pero tambe algo cu antes bo tabata haci cu situacion individual- e por
alcohol y pildonan. placer. Sino bo kier bay cas tarda 4 pa 6 luna pa sali for di
drumi of bo no ta indepen- nan situacion. Si e situacion
E profesional aki ta mira cu diente , anshamento, bo no di e pashent tin di haber cu al-
marihuana riba su mes no ta por keda keto, depresion, etc. gun trauma, e por tarda mas.
un ‘gate way drug’ su so. Ya Nan ta señal cu ta duna bo un
cu e por ta alcohol tambe, y alerta cu eventualmente bo ta Mirando tur esaki, por con-
consumo di alcohol cerca nos un tiki depresivo. E concepto clui cu mester pone mas
muchanan ta halto na Aruba, por cuminsa cu un cerbes pa ta bebe un bolter di whisky di salud mental a bira uno atencion riba nos salud men-
manera fundacion FADA a sinti miho. Pero despues e ta y bo no ta sinti e mesun sen- amplio actualmente, unda ta tal, con pa maneha emocion,
yega di señala den pasado. Al- sigui subi pa 5 cerbes, un shot timento, e ora bo ta cuminsa tene na cuenta diferente difi- y busca maneranan pa anda
cohol por bira un porta pa bay di whisky, despues cuater y pensa pa uza algo otro mas cultad. cu situacionnan dificil di un
den droga mas pisa. E mucha sigui subi keto bay. “Ora bo fuerte...,” el a declara. Sociedad Medico Merica- forma saludabel.
Gobierno ta purba di recupera terenonan otorga di forma ‘straño’
cidi di bin cu un fase tran- straño.’ Actualmente nan ta tereno na su sponsornan po-
sitorio di un aña riba e atendiendo cu e terenonan litico.
terenonan cu a wordo en- aki cu a wordo otorga y cu
trega di e forma anterior. ainda no a wordo desaroya. E Pa loke ta tereno pa vivi-
terenonan aki, departamento enda, no tin suficiente kavel
Ayera e mandatario a laga sa di infrastructura y planifica- chikito. Mientras tereno di
cu entrante otro luna ta bira cion (DIP) ta recuperando 800 meter cuadra, kavel di e
un aña cu gobierno a bin cu bek pa gobierno, ya cu no a tamaño ey nan tin disponi-
e maneho nobo aki. Na fin cumpli cu nan exigencianan, bel, segun e mandatario. E
di mei venidero, Oduber lo y gobierno ta atendiendo cu ta mira cu e hendenan ta bi-
duna un analisis riba e prome nan. rando mas consciente, y nan
grupo di 300 hende cu a wor- ta interesa pa haya un pida di
do otorga tereno for di añan- El a indica cu mayoria di tereno mas chikito, pa asina
an di decada 90, pa defini con tereno un 70 pa 80 porcien- evita di paga pa cura mas
a para cu e terenonan aki. El to banda di Sasaki te Arashi grandi sin mester. Tambe
a premira cu e porcentahe di a wordo otorga, caminda door di e porcentahe di 20%
e hendenan cu a desaroya e hopi hende a haya tereno pa 30% cu bo mester tin pa
tereno ta bay subi. Mientras bou condicion straño, y nan construi. E porcentahe ey ta
cu otro luna nan ta bay saca ta recuperando bek pa gobi- bay determina e finansa cu e
esun di 2006 y 2007. erno. Pero apenas un 20% di persona mester tin pa con-
e tereno aki ainda ta habri, strui su cas.
Pa loke ta tereno comercial, mientras e resto ‘tur a bay,’ el
tambe nan a warda un pro- a bisa. APFA a traha un rapport, cu
ceso di un aña. Ta asina cu nan a comparti cu gobierno,
tur tereno cu a wordo otorga Segun Oduber, ‘bou di mi caminda ta wordo indica cu
prome cu mei 2018, gobi- mandato niun tereno com- un 60% di esunnan cu ta
ORANJESTAD – Otro niun desaroyo. Minister erno lo bay atende cu nan ercial no a wordo pasa ainda buscando tereno pa lanta un
luna gobierno bin cu un di infrastructura, Otmar tambe. El a bisa cu durante na Notario di esunnan cu a cas den un area di 280 pa 450
maneho nobo riba tereno Oduber a dicidi den su e gobierno anterior, canti- cumpli cu tur rekisitonan meter cuadra. Oduber a in-
comercial y di vivienda maneho pone termino na dad di tereno a wordo otorga exigi’. Di e forma aki e kier dica cu nan ta concentrando
otorga di forma habri y cu e otorgamento di tereno sin cumpli cu e rekisitonan reacciona contra e criticanan riba e tipo di tereno aki, pa
pa hopi aña no a conoce di forma habri, y el a di- necesario ‘bou condicion cu e ta dunando cantidad di asina tin tereno disponibel.