Page 42 - ARUBA BANK

4 Antilliaans Dagblad Zaterdag 29 december 2018
Curaçao
2018 Economisch moeilijk jaar

gematigd door een stijging van
ANALYSE
de overige vergoedingen en
as 2017 in econo- inkomsten. Verder resulteerde
misch opzicht al een een daling van de lonen & sala-
W lastig jaar, 2018 bleek rissen en overige operationele
een nóg moeilijker jaar. Veel kosten in de afname van de
bedrijven en individuele werk- internationale financiële dienst-
nemers hebben dat gemerkt, verlening.
met verminderde omzetten en Daarnaast kromp de sector
lagere winst of zelfs verliezen groot- & kleinhandel in 2018
en faillissementen; en dus ook door minder activiteiten in de
banenverlies en aantasting van vrije zone en een daling van de
de koopkracht. En door meer binnenlandse bestedingen,
economische krimp (-1,9 pro- gematigd door een toename van
cent dit jaar bovenop de -1,7 de bestedingen van toeristen.
procent van vorig jaar) voelde In tegenstelling tot de krimp
óók de overheid de effecten met in bovengenoemde sectoren,
minder belastingopbrengsten in droegen de sectoren restaurants
de staatskas. & hotels en utiliteiten positief
Uit een analyse door de Cen- bij aan het bbp. De groei in de
trale Bank CBCS blijkt dat in sector restaurants & hotels blijkt
2018 vrijwel alle bedrijfstakken uit een stijging van het aantal
in de min zaten. Met één uit- verblijfstoeristen, het aantal
zondering: het toerisme. De overnachtingen, de bezettings-
sector restaurants & hotels graad en het aantal cruisetoeris-
vertoonde een plus. Ook de ten.
utiliteitssector registreerde De overheidsinvesteringen namen voornamelijk af doordat de bouw van het nieuwe ziekenhuis HNO de Het aantal verblijfstoeristen
groei, veroorzaakt door een eindfase heeft bereikt. De bouwsector boekte negatieve resultaten omdat verschillende grote bouwpro- steeg vooral dankzij meer be-
stijging van de productie van jecten, waaronder ook HNO, werden voltooid of in hun eindfase waren. FOTO ARCHIEF zoekers uit Noord-Amerika en
zowel water als elektriciteit. Europa, in het bijzonder de
De verwachte economische álle branches, slechts gematigd oliemaatschappij PdVSA, ex- van PdVSA door het Ameri- Verenigde Staten, Canada en
krimp van 1,9 procent in 2018 door een toename van de activi- ploitant van de Isla-raffinaderij, kaanse olieconcern ConocoPhil- Nederland. De Zuid-Ameri-
wordt veroorzaakt door een teiten van de sectoren restau- en de diepe crisis in Venezuela lips en de beperkte leveringen kaanse en Caribische markten
daling van zowel de netto bui- rants & hotels en utiliteiten dus. zijn hier vooral debet aan. door de CRU-centrale (Curaçao daalden grotendeels door het
tenlandse als de binnenlandse De reële toegevoegde waarde De luchthavengerelateerde Refinery Utilities) resulteerden gebrek aan vluchten naar be-
bestedingen. De netto buiten- in de sector transport, opslag & activiteiten daalden als gevolg in een lagere productie van de stemmingen in de regio vanwe-
landse bestedingen daalden als communicatie nam af als ge- van minder afgehandelde passa- raffinaderij. ge de annuleringen van vluch-
gevolg van een afname van de volg van een daling van zowel giers, wel iets gematigd door Ook de bouwsector boekte ten door Insel Air en de aan-
exporten gecombineerd met haven- als luchthavengerelateer- een toename van het aantal negatieve resultaten omdat houdende crisis in Venezuela.
hogere importen. Bovendien de activiteiten. De Centrale commerciële landingen door verschillende grote bouwprojec- ,,De positieve prestatie van
namen de binnenlandse beste- Bank spreekt van ronduit een extra vluchten van verschillende ten werden voltooid of in hun het cruisetoerisme is te danken
dingen af doordat zowel de ‘slechte prestatie van de haven’. luchtvaartmaatschappijen, eindfase waren. aan de opening van de tweede
particuliere als de overheidsbe- Dat was het resultaat van een waaronder KLM, TUI, Ameri- De negatieve bijdrage van de megapier en een verandering in
stedingen daalden. sterke afname van het aantal can Airlines, Copa Airlines, Jet sector financiële dienstverle- de routes van cruisemaatschap-
De afname van de particulie- schepen dat de haven bezocht, Blue, West Jet en Fly Always. ning aan het reële bbp was het pijen vanwege de verwoestin-
re bestedingen is te wijten aan in het bijzonder vrachtschepen De afname van de reële pro- gevolg van een daling van de gen veroorzaakt door de orka-
een lagere consumptie, terwijl en tankers. De daling van het ductie in de sector industrie was reële toegevoegde waarde van nen Irma en Maria in populaire
de investeringen onveranderd aantal olietankers is grotendeels voornamelijk als gevolg van zowel de lokale als de interna- cruisebestemmingen van het
bleven. ,,De particuliere con- gerelateerd aan wat de Centrale minder raffinage-activiteiten tionale financiële dienstverle- Caribisch gebied”, merkt de
sumptie daalde als gevolg van Bank - zacht uitgedrukt - ‘de door de Isla-raffinaderij. De ning. De daling in de bijdrage CBCS op.
onder andere een afname van tegenwind waarmee de raffina- daling van de aardolievoorzie- van de lokale financiële dienst- De bezettingsgraad van de
het besteedbaar inkomen van- derij geconfronteerd werd’ ning vanuit Venezuela, de be- verlening blijkt uit een afname hotels steeg ook, maar dit is
wege de hogere inflatoire druk noemt. De Venezolaanse staats- slaglegging op de bezittingen van de netto rente-inkomsten, waarschijnlijk het gevolg van
en een verslechterde arbeids- een toename van het aantal
markt”, merkt de CBCS op. Advertentie bezoekers gecombineerd met
Verder daalden de overheids- minder beschikbare hotelka-
bestedingen door een afname mers door sluiting of renovatie
van zowel de overheidsinveste- van verschillende hotels. Het
ringen als -consumptie. De Marriott Beach Resort & Casino
overheidsinvesteringen namen werd tijdelijk gesloten voor
voornamelijk af doordat de renovatie, terwijl het Plaza Ho-
bouw van het nieuwe zieken- tel Curaçao en het Howard
huis Hospital Nobo Otrobanda Johnson Curaçao werden geslo-
(HNO) de eindfase heeft bereikt ten.
en vanwege minder weginfra- Ondanks dit alles was er wel
structuurprojecten. De lagere AANGEPASTE OPENINGSTIJDEN een stijging van de productie
overheidsconsumptie werd van zowel water als elektriciteit
veroorzaakt door minder uitga- vergeleken met 2017. Alles bij
ven aan goederen & diensten en Maandag 31 december 2018 elkaar was 2018 economisch
lonen & salarissen. Laboratorium hoofdkantoor te Suikertuintje en overige fi lialen een uiterst moeilijk jaar, goed
Dan een analyse van het geopend tot 10:00 uur beschouwd mede of vooral door
bruto binnenlands product het ‘Venezuela-effect’. Voor
(bbp) per sector. Die toont aan Dinsdag 01 januari 2019 velen in het bedrijfsleven een
dat de daling van de activiteiten Zijn wij gesloten jaar om snel te vergeten en uit
in de particuliere sector in de te kijken naar een beter jaar
eerste helft van 2018 voorname- Woensdag 02 januari 2019 voor de economie. Hoewel nog
lijk te wijten was aan de secto- Geopend volgens de normale openingstijden onvoldoende om de schade van
ren transport, opslag & commu- de afgelopen jaren goed te ma-
nicatie; industrie; bouw; finan- ken, belooft 2019 volgens de
ciële dienstverlening; en groot Wij wensen de gemeenschap van Curaçao en speciaal onze clientèle een gelukkig Nieuwjaar! CBCS met een lichte groei iets
& kleinhandel. Kortom, vrijwel beter te worden.