Page 21 - BON DIA ARUBA
P. 21
21
bista politico Diaranson 1 Februari 2017
Benny Nisbet (PPA):
Kico un ‘geschillenregeling’ lo haci na caracter di
statuut pa reino Hulandes y consecuentemente
nos status aparte
cambio ta trece cu ne y splica e pueblo di esaki trem-
pan. Un bes mas PPA no ta consciente ni a nota cu es-
unnan representa den Parlamento di Aruba cu ta boga
pa un ‘geschillenregeling’ a splica nos pueblo kico ta
e consecuencia di esaki. Cu e meta ta pa establece un
instancia cu ta expresa su opinion den Reino Hulandes
riba diferencia di opinion entre e diferente pais nos ta
comprende. Pero PPA su pregunta clave ta; Kico esaki
ta haci cu e structura di Statuut pa Reino Hulandes? E Partido MEP:
ta cambia e structura for di un ‘caracter unico’ pa un
structura defini den ley constitucional p.e. un Federa- Nos hubentud tin
cion?
PPA kier a cita for di e buki conoci como ‘Arubaans
Staatsrecht pag 39/40 di Gerhard Hoogers y Frank de un alternativa nobo
Vries:
‘Toezicht vanwege het Koninkrijk’ Maar niet slechts SAVANETA - Siman pasa e hobennan
in het verregaand samenvallen van Nederlandse en di Aruba a cambia e panorama politico
Koninkrijkorganen en daarmee samenhangend van un biaha mas, na momento cu nan a
Nederlands en Koninkrijksrecht is een fundamen- duna sosten masal na partido MEP. Si-
tele afwijking ten opzichte van een normale federale man pasa partido MEP a lansa su hala
structuur waar te nemen, ook ten aanzien van het hubenil HOT, bou di dirigencia di Ly-
ORANJESTAD - Un par di dia pasa pueblo por toezicht op de Landen, geschillen tussen de Landen en onell Dirks. E evento cu a tuma luga na
a tende cu Ministro Plasterk lo a manda un con- het Koninkrijk en de verenigbaarheid van Landsrecht Savaneta a kibra tur, tur expectativa.
cepto pa e asina yama ‘geschillenregeling’ pa 2de met Koninkrijksrecht biedt het Statuut een afwijkend
kamer, cual concepto lo no ta cuadra cu e pensa- schouwspel. Al deze zaken zijn in een federatie ge- Oponentenan di partido MEP tabata sigur
mento comun cu a logra den e asina yama IPKO. woonlijk opgedragen aan een constitutionele rechter. cu MEP tabata na soño, y cu MEP lo no
No cu PPA ta sostene ningun pensamento co- In het Koninkrijk is echter voorzien in een ruime mate por atrae hubentud. Sinembargo den tur
mun encuanto di un ‘geschillenregeling’ en todo van bestuurlijk toezicht. In artikel 50 verleent het Stat- silencio, y bou di radar lider di MEP Ev-
caso no ainda. uut in algemene termen de Koning de bevoegheid om elyn Wever-Croes tabata traha na forma in-
wettelijke en bestuurlijke maatregelen van de Neder- cansabel pa re activa e hala hubenil y den
Locual PPA kier accentua aki ta nos pregunta cu nos landse Antillen en Aruba die in strijd zijn met -kort forma grandi. Aki mester para keto y apre-
a ripiti cada bes: Ki consecuencia introduccion di un gezegd – hoger recht of hogere koninkrijksbelangen cia e gran esfuerso cu Lider di MEP ta haci-
instancia pa atende ‘diferencia’ di opinion den Reino bij gemotiveerd besluit te schorsen of te vernietigen.’ endo pa engrandece partido MEP, special-
Hulandes lo trece cu ne? Ki cambio estatal introduc- mente mirando cu oponentenan politico
cion di un instancia asina lo haci cu nos structura di Den e federacion Americano esaki ta competencia di constantemente ta desacredita su persona.
Reino? Nos (Aruba) a studia esaki? Kico ta su benefi- Corte Supremo esta pa expresa un opinion si acaso tin Cu e paso aki, Evelyn Wever-Croes a dem-
cio y kico ta e aspecto negativo si tin? Te awe e asina un diferencia di opinion entre un estado cu e gobierno ostra cu e tin un vision pa cu partido MEP
yama liderato di e diferente fraccion representa den federal. Un bes mas e meta di e.o. parlamento di Aruba y e determinacion pa logr’e tambe!
Parlamento di Aruba no a splica pueblo esaki. ta pa establece un otro instancia constitucional (den Evelyn Wever-Croes a demostra tambe
Statuut ) cu no tin e ‘toezicht cu Statuut’ ta papia di dje cu e por inspira hobennan pa haci cosnan
Mirando un falta di Liderato den Parlamento awen- actualmente y pasa esey den man di un otro instancia grandi.
dia PPA ta cuestiona tur fraccion representa den Par- cual su veredicto/opinion lo mester ta definitivo pa e
lamento, esta AVP, MEP y ex Democracia Real riba e gobernacionnan den Reino Hulandes. Un bes mas si Lyonell Dirks hunto cu directiva di HOT
aspecto acto. lesa e frase cu normalmente asuntonan asina den un a causa un furor enorme cu e lansamento
Ta conoci desde 1954 cu Parlamento no ta un Federa- federacion ta wordo duna na un corte constitucional aki. A pone mas di 300 hoben riba pia pa e
cion tampoco un “gedecentraliseerde eenheidstaat,” anto e pregunta di PPA ta valido. Kico introduccion lansamento so! A causa un interes enorme
pero cu Statuut pa Reino Hulandes ta un documento di un ‘geschillenregeling’ ta haci cu e Reino Hulandes bou di hobennan, cu claramente tin necesi-
cu un caracter totalmente ‘unico’ cual a wordo cuali- cu nos conoce, cu nos a opta pele pa keda aden cu nos dad y interes den politica.
fica pa diferente escritor/profesor riba tereno estatal ‘status aparte’. E prome reaccion kisas lo ta cu e ta kita Ta nos hobennan ta esunnan cu mester bay
como un areglo cu un caracter unico. cierto poder di e instancia di Reino y pas’e pa e corte atende cu e debe gigantesco di nos pais, cu
constitucional, cual ta berdad pero kico mas ta bin cu a wordo redobla den apenas 4 aña di gober-
PPA ta cita e siguiente frase: esaki? Kico mas Aruba kisas ta perde si cierto momen- nacion di AVP, pues ta hopi importante pa
‘Het in 1954 door de vrijwillige samenwerking van to e ‘Statuut’ ‘van een geheel eigen aard’ su caracter ta nos hobennan ta bon informa y pa nan par-
Nederland, Suriname en de Nederlandse Antillen tot cambia pa un Federacion di Reino Hulandes. ticipa den e proceso politico.
stand gebrachte Statuut voor het Koninkrijk der Ned- HOT siguientemente lo bay pone atencion
erlanden is een enigszins hybride constructie, die vaak A wordo haci un estudio di esaki? Pueblo no a wordo na formacion politico di nos hobennan, pa
wordt gekenschetst als een regeling sui generis’. puntra si e kier biba den un Federacion di Reino Hu- prepara nan pa asumi responsabilidadnan, y
‘Het Koninkrijk is geen federatie, ook geen eigensoor- landes si e ta perde cierto derecho? Unda e estudio aki pa nan cada un por hiba debatenan al caso y
tige, is als zodanig niet bedoeld en dient daarop niet ta? Palabra ta na e partidonan cu ta representa den Par- riba nivel pa hiba e mensahe di CAMBIO
beoordeeld te worden. Het laat zich het beste als een lamento di Aruba y unanimamente ta boga pa esaki te den henter nos pais. Pasobra ta solamente
staatsrechtelijke associatie van die landen of als een cu nan ta cla pa bay den tension cu gobierno di Reino asina nos ta logra un conscientisacion com-
staatsrechtelijke samenwerkingsverband omschrijven. Hulandes pa esaki? Boso a splica pueblo e totalidad di pleto den nos pais.
De Statuutwetgever zelf is voorzichtIg en noemt het e cambio aki?
Statuut in de toelichting een rechtsregeling van ge- Meta principal di PPA cu e articulo aki ta pa defende na Cu e hala hubenil HOT reactiva, nos ho-
heel eigen aard.” Cita for di e buki ‘Naar een nieuw prome luga nos Status Aparte, e posicion cu nos a logra bennan a cambia e panorama politico. An-
Koninkrijksstructuur pag. 36’. Staatsrechtconferentie den Reino Hulandes (prome na aña 1983 na Confer- tes cu tabata wordo asumi cu hobennan
1993 met bijlagen van Prof. dr. D. Breillat, mr. JAB encia di Mesa Rondo pa dies aña como fase transitorio automaticamente ta scoge pa fiestamento
Janus mr. AB van Rijn. pa Independencia na 1996 y despues na 1993 bao di cu partido AVP, awor por nota un tendencia
Statuut pa Reino Hulandes no ta pa semper ‘un eeu- gabinete Oduber (MEP, PPA, ADN) a logra ‘schrap’ contrario: hobennan ta scoge pa na un for-
wig edict’ pero esunnan cu ta representa e pueblo di e e fecha di Independencia kedando cu un Status Apar- ma responsabel ta parti activo di e proceso
diferente pais di reino Hulandes esta Hulanda, Aruba, te pa periodo largo den Reino Hulandes) cu e dere- electoral. Pabien partido MEP cu e logro
Curaçao y St. Maarten mester ta consciente kico cierto chonan cu nos tin como pais den Reino Hulandes! sumamente importante aki.