Page 21 - BON DIA ARUBA
P. 21

21
                                                                                     bista politico Diaranson 1 Februari 2017

            Benny Nisbet (PPA):

               Kico un ‘geschillenregeling’ lo haci na caracter di

                 statuut pa reino Hulandes y  consecuentemente

                                             nos status aparte



                                                               cambio ta trece cu ne y splica e pueblo di esaki trem-
                                                               pan. Un bes mas PPA no ta consciente ni a nota cu es-
                                                               unnan representa den Parlamento di Aruba cu ta boga
                                                               pa un ‘geschillenregeling’ a splica nos pueblo kico ta
                                                               e consecuencia di esaki. Cu e meta ta pa establece un
                                                               instancia cu ta expresa su opinion den Reino Hulandes
                                                               riba diferencia di opinion entre e diferente pais nos ta
                                                               comprende. Pero PPA su pregunta clave ta; Kico esaki
                                                               ta haci cu e structura di Statuut pa Reino Hulandes? E   Partido MEP:
                                                               ta cambia e structura for di un ‘caracter unico’ pa un
                                                               structura defini den ley constitucional p.e. un Federa-  Nos hubentud tin
                                                               cion?
                                                               PPA kier a cita for di e buki  conoci como ‘Arubaans
                                                               Staatsrecht pag 39/40 di Gerhard Hoogers y Frank de  un alternativa nobo
                                                               Vries:
                                                               ‘Toezicht vanwege het Koninkrijk’ Maar niet slechts   SAVANETA - Siman pasa e hobennan
                                                               in  het  verregaand  samenvallen  van  Nederlandse  en   di Aruba a cambia e panorama politico
                                                               Koninkrijkorganen  en  daarmee  samenhangend  van    un  biaha  mas,  na  momento  cu  nan  a
                                                               Nederlands    en  Koninkrijksrecht  is  een  fundamen-  duna sosten masal na partido MEP. Si-
                                                               tele afwijking ten opzichte van een normale federale   man pasa partido MEP a lansa su hala
                                                               structuur  waar  te  nemen,  ook  ten  aanzien  van  het   hubenil HOT, bou di dirigencia di Ly-
            ORANJESTAD - Un par di dia pasa pueblo por  toezicht op de Landen, geschillen tussen de Landen en       onell Dirks. E evento cu a tuma luga na
            a tende cu Ministro Plasterk lo a manda un con-    het Koninkrijk en de verenigbaarheid van Landsrecht   Savaneta a kibra tur, tur expectativa.
            cepto pa e asina yama ‘geschillenregeling’ pa 2de  met Koninkrijksrecht biedt het Statuut een afwijkend
            kamer, cual concepto lo no ta cuadra cu e pensa-   schouwspel.  Al  deze  zaken  zijn  in  een  federatie  ge-  Oponentenan di partido MEP tabata sigur
            mento comun cu a logra den e asina yama IPKO.  woonlijk opgedragen aan een  constitutionele rechter.    cu MEP tabata na soño, y cu MEP lo no
            No  cu  PPA  ta  sostene  ningun  pensamento  co-  In het Koninkrijk is echter voorzien in een ruime mate   por  atrae  hubentud.  Sinembargo  den  tur
            mun encuanto di un ‘geschillenregeling’ en todo  van bestuurlijk toezicht. In artikel 50 verleent het Stat-  silencio, y bou di radar lider di MEP Ev-
            caso no ainda.                                     uut in algemene termen de Koning de bevoegheid om    elyn Wever-Croes tabata traha na forma in-
                                                               wettelijke en bestuurlijke maatregelen van de Neder-  cansabel pa re activa e hala hubenil y den
            Locual PPA kier accentua aki ta nos pregunta cu nos  landse Antillen en Aruba die in strijd zijn met -kort   forma grandi. Aki mester para keto y apre-
            a ripiti cada bes: Ki consecuencia introduccion di un  gezegd – hoger recht of hogere koninkrijksbelangen   cia e gran esfuerso cu Lider di MEP ta haci-
            instancia pa atende ‘diferencia’ di opinion den Reino  bij gemotiveerd besluit te schorsen of te vernietigen.’  endo pa engrandece partido MEP, special-
            Hulandes lo trece cu ne? Ki cambio estatal introduc-                                                    mente  mirando  cu  oponentenan  politico
            cion di un instancia asina lo haci cu nos structura di  Den e federacion Americano esaki ta competencia di   constantemente ta desacredita su persona.
            Reino? Nos (Aruba) a studia esaki? Kico ta su benefi-  Corte Supremo esta pa expresa un opinion si acaso tin   Cu e paso aki, Evelyn Wever-Croes a dem-
            cio y kico ta e aspecto negativo si tin? Te awe e asina  un diferencia di opinion entre  un estado cu e gobierno   ostra cu e tin un vision pa cu partido MEP
            yama  liderato  di  e  diferente  fraccion  representa  den  federal. Un bes mas e meta di e.o. parlamento di Aruba   y e determinacion pa logr’e tambe!
            Parlamento di Aruba no a splica pueblo esaki.      ta pa establece un otro instancia constitucional (den   Evelyn  Wever-Croes  a  demostra  tambe
                                                               Statuut ) cu no tin e ‘toezicht cu Statuut’ ta papia di dje   cu e por inspira hobennan pa haci cosnan
            Mirando un falta di Liderato den Parlamento awen-  actualmente y pasa esey den man di un otro instancia   grandi.
            dia PPA ta cuestiona tur fraccion representa den Par-  cual su veredicto/opinion lo mester ta definitivo pa e
            lamento, esta AVP, MEP y ex Democracia Real riba e  gobernacionnan den Reino Hulandes. Un bes mas si    Lyonell Dirks hunto cu directiva di HOT
            aspecto acto.                                      lesa e frase cu normalmente asuntonan asina den un   a causa un furor enorme cu e lansamento
            Ta conoci desde 1954 cu Parlamento no ta un Federa-  federacion ta wordo duna na un corte constitucional   aki. A pone mas di 300 hoben riba pia pa e
            cion  tampoco  un  “gedecentraliseerde  eenheidstaat,”  anto e pregunta di PPA ta valido. Kico introduccion   lansamento so! A causa un interes enorme
            pero cu Statuut pa Reino Hulandes ta un documento  di un ‘geschillenregeling’ ta haci cu e Reino Hulandes   bou di hobennan, cu claramente tin necesi-
            cu un caracter totalmente ‘unico’ cual a wordo cuali-  cu nos conoce, cu nos a opta pele pa keda aden cu nos   dad y interes den politica.
            fica  pa  diferente  escritor/profesor  riba  tereno  estatal  ‘status aparte’. E prome reaccion kisas lo ta cu e ta kita   Ta nos hobennan ta esunnan cu mester bay
            como un areglo cu un caracter unico.               cierto poder di e instancia di Reino y pas’e pa e corte   atende cu e debe gigantesco di nos pais, cu
                                                               constitucional, cual ta berdad pero kico mas ta bin cu   a wordo redobla den apenas 4 aña di gober-
            PPA ta cita e siguiente frase:                     esaki? Kico mas Aruba kisas ta perde si cierto momen-  nacion di AVP, pues ta hopi importante pa
            ‘Het  in  1954  door  de  vrijwillige  samenwerking  van  to e ‘Statuut’ ‘van een geheel eigen aard’ su caracter ta   nos hobennan ta bon informa y pa nan par-
            Nederland, Suriname en de Nederlandse Antillen tot  cambia pa un Federacion di Reino Hulandes.          ticipa den e proceso politico.
            stand gebrachte Statuut voor het Koninkrijk der Ned-                                                    HOT siguientemente lo bay pone atencion
            erlanden  is een enigszins hybride constructie, die vaak  A wordo haci un estudio di esaki? Pueblo no a wordo   na formacion politico di nos hobennan, pa
            wordt gekenschetst als een regeling sui generis’.  puntra si e kier biba den un Federacion di Reino Hu-  prepara nan pa asumi responsabilidadnan, y
            ‘Het Koninkrijk is geen federatie, ook geen eigensoor-  landes si e ta perde cierto derecho? Unda e estudio aki   pa nan cada un por hiba debatenan al caso y
            tige, is als zodanig niet bedoeld en dient daarop niet  ta? Palabra ta na e partidonan cu ta representa den Par-  riba nivel pa hiba e mensahe di CAMBIO
            beoordeeld te worden. Het laat zich het beste als een  lamento di Aruba y unanimamente ta boga pa esaki te   den henter nos pais. Pasobra ta solamente
            staatsrechtelijke  associatie  van  die  landen  of  als  een  cu nan ta cla pa bay den tension cu gobierno di Reino   asina nos ta logra un conscientisacion com-
            staatsrechtelijke samenwerkingsverband omschrijven.  Hulandes pa esaki? Boso a splica pueblo e totalidad di   pleto den nos pais.
            De Statuutwetgever zelf is voorzichtIg en noemt het  e cambio aki?
            Statuut  in  de  toelichting  een  rechtsregeling  van  ge-  Meta principal di PPA cu e articulo aki ta pa defende na   Cu e hala hubenil HOT reactiva, nos ho-
            heel eigen aard.” Cita for di e buki ‘Naar een nieuw  prome luga nos Status Aparte, e posicion cu nos a logra   bennan a cambia e panorama politico. An-
            Koninkrijksstructuur  pag.  36’.  Staatsrechtconferentie  den Reino Hulandes (prome na aña 1983 na Confer-  tes  cu  tabata  wordo  asumi  cu  hobennan
            1993 met bijlagen van Prof. dr. D. Breillat, mr. JAB  encia di Mesa Rondo pa dies aña como fase transitorio   automaticamente  ta  scoge  pa  fiestamento
            Janus mr. AB van Rijn.                             pa Independencia na 1996 y despues na 1993 bao di    cu partido AVP, awor por nota un tendencia
            Statuut pa Reino Hulandes no ta pa semper ‘un eeu-  gabinete Oduber (MEP, PPA, ADN) a logra ‘schrap’    contrario: hobennan ta scoge pa na un for-
            wig edict’ pero esunnan cu ta representa e pueblo di e  e fecha di Independencia  kedando cu un Status Apar-  ma responsabel ta parti activo di e proceso
            diferente pais di reino Hulandes esta Hulanda, Aruba,  te pa periodo largo den Reino Hulandes) cu e dere-  electoral.  Pabien  partido  MEP  cu  e  logro
            Curaçao y St. Maarten mester ta consciente kico cierto  chonan cu nos tin como pais den Reino Hulandes!  sumamente importante aki.
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26