Page 6 - AWEMAINTA
P. 6

6                                                             AWEMainta                                      Diaranson, 21 November 2018




              Aruba tin tur ingrediente pa haya un epidemia di dengue, Zika of Chikunguya

       Un den cada 5 cas controla tin un criadero






       DURANTE                un                                                               tin nada di transmis- tur  den e comunidad
       conferencia di prensa                                                                   ion  di  Dengue,  Zika  aki sali p’afo un rato,
       di Salud Publico, ta-                                                                   of Chinkungunya e  djis controla den cura,
       bata presente  repre-                                                                   aña aki. Tabata tin tiki  dos minuut, y “bo ta

       sentantenan di Gele                                                                     suerte den e ultimo si- wak unda  e awanan
       Koorts       Muskieten                                                                  mannan aki, aunke cu  aki ta para. Elimina e
       Bestrijding  pa  papia                                                                  tabata tin un caso iso- criaderonan aki.

       riba e tema di criade-                                                                  la registra. Pero e situ-
       ro y e peligro cu esaki                                                                 acion ta cu  20% di e  E problemanan mas
       ta nifica  pa salud di                                                                  casnan cu ta controla,  grandi  cu tin awor
       pueblo. Aruba taba-                                                                     tin criadero di Aedes  aki, ta e hemchinan

       tin  suerte  pasobra e                                                                  Aegypti. Esaki ta dos  di awa, barinan  di
       aña’ki tin masha poco                                                                   di cada 10 cas. Un di  awa, cu personanan ta

       caso di dengue rapor-                                                                   cada cinco cas. “Ima- coge awa den dje. Tai-
       ta,  pero esaki ta pa                                                                   gina cu den e bario  ranan ta un problema
       suerte. Nan datonan                                                                     tin un criadero di san- cu ta surgiendo masha
       ta mustra cu di cada 5                                                                  gura. Ta un potencial  grandi mes na Aruba.

       cas controla, uno tin                                                                   grandi di peliger pa un  Tur caminda ta hay-
       criadeor.                                                                               brote of un epidemia  ando taira. Hendenan
                                                                                               aki na Aruba. Sarcas- ta warda taira den

       Den e conferencia                                                                       ticamente bisa, Aruba  nan cura, por si acaso
       e representante di                                                                      ta cla pa un epidemia.  por uza nan bek. Si bo
       GKMB Luis Chong                                                                         Nos tin  e vectornan  kier uza e tirenan aki

       a cuminsa pa bisa cu                                                                    bulando rond. Si nos  bek, wardanan bao
       nan ta haci un apela-                                                                   tin mala suerte cu un  di  dak,  unda  cu  awa
       cion na comunidad                                                                       hende bin di afo, por  no  por  yega cerca  di

       pa ta consciente  e                                                                     ta cu un Dengue di un  nan.”
       peligro cu un y tur ta       yobida toch.                  ta  pone  nan  rond  di      tipo  cu  hopi  tempo
       coriendo aworaki cu e        Tambe el a trece di- nos cura, rond di nos                 nos  no tin na Aruba,  Coy hunganan cu
       gran cantidad di san-        lanti cu nos mes hen- barionan, cu ta forma                por ta tipo 2, por oca- muchanan ta laga den

       gura cu tin. P’esey ta       denan, e comunidad,  hunto cu e awacero                    siona un brote grandi,  cura, tambe por forma
       masha importante pa          ta causa criadero door  claro, e criaderonan.              un epidemia  hasta  criadero. Tin biaha ta
       na cada cas, controla        di laga sushi of cual-                                     riba nos isla,” Chong  haya wea den cura

       y deshaci  di  artefac-      kier otro artefacto cu  Tin  un  mito  cu  awa             a comenta.                   benta, lona cu tambe
       tonan cu tin rond den        ta  contene  awa den  ta yobe, cu  tin  hopi                                            por forma criadero.
       cura, cu por contene         hemchi, den bari, tai- yerba y p’esey tin san-             Hopi biaha GMKB ta  Tin  persona  ta  tapa

       awa, cu por forma            ranan cu tin benta  gura. E mito no ta asi-                haya yamada  di  mo- santo cu nan tin den
       criadero di  sangura.        rond di nos cas, baki- na. Yerbe no ta trece               lester di e ciudada- cura cu lona y esaki ta
       Esaki debi  cu  ultimo       nan di mata, cu awa ta  sangura. Sanguranan                nonan y GKMB   ta  forma plasnan chikito

       tempo  tabatin  basta        keda para aden. “Tur  ta bin door cu nan ta                atende  cu  e casonan  di awa riba dje y cual
                                    esakinan ta nos mes  haya un luga pa crece                 aki. Pero ora cu bay ta  tambe ta un forma di
                                                                  y esakinan ta den  e         ripara cu e personan- criadero di  sangura.

                                                                  pochinan di awa cu           an mes cu a yama, ora  P’esey ta bin un supli-
                                                                  tin, e barinan di awa,       cu controla nan cura,  ca na nos comunidad
                                                                  of e taira  cu nos tin       tin criadero. Hopi bi- pa por fabor,  yuda
                                                                  benta patras di cas.”        aha  ta  pensa  cu  ta  e  GKMB den e tempo-

                                                                  E hefe  interino  di         bisiña tin  e  hemchi- rada aki cu e criadero-
                                                                  GKMB a bisa cu a             nan  di  awa.  P’esey  e  nan cu tin rond di nos

                                                                  tuma nota cu casi no         suplica ta bay pa un y  cas.
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11