Page 36 - VOS
P. 36

26                                                                                                  AWEMainta Diaranson, 8 Maart 2017



































                          Diahuebs awor ta Dia Mundial di Riñon

         Enfoke mundiamente ta obesidad


          y su consecuencianan pa bo riñon


                “Si bo trata bo curpa bon bo curpa lo trata bo bon tambe”





       TUR aña mundo henter ta reflexiona riba enfermedadnan di riñon  “E aña aki e tema di ‘World Kidney Day’ ta obesidad. E dia semper
       riba e di dos diahuebs di maart mirando cu aña pa aña e cantidad  ta cay riba e di dos diahuebs di e luna di maart. Nos ta para keto
       cu ta termina ta haci dialisis ta subi. Un di e causanan mas grandi  pa corda riba e problema di enfermedad di riñon.
       pa esaki ta presion halto y diabetes cu den su mayoria ta bin di  Obesidad ta e tema di e aña aki pasobra cu e ta birando un problema
       sobrepeso.                                                               grandi mundialmente y e ta relata cu hopi otro enfermedadnan
       Aruba mescos cu tur parti di mundo ta sufriendo di e consecuen-          cronico. Un di nan ta problema di riñon pa motibo cu obesidad
       cianan di obesidad p’esey hospital ta para un rato keto riba esaki  ta subi e riesgo di haya problema di presion y diabetes cu ta e dos
       y ta informa den forma di prevencion p’asina evita yega e fase di  enfermedadnan cronico cu ta causa malesa di riñon mas grandi aki
       ta riba mashin di dialisis.                                              na Aruba”, e ta amplia.


       Dr. Romeo Kock, nefrologo na HOH ta splica cu aña pasa a nota  E experto di dialyse ta sigui splica cu mas o menos 80% di pash-
       un aumento di pashentnan cu ta dialisa.                                  entnan na Aruba ta sufri di sucu of presion halto. Obesidad ta
       “Aki na hospital nos tin 85 pashent cu ta haci hemodialyse y mas  algo cu mester preveni y si bo biba un bida saludabel, o sea, come
       o menos 15 pashent cu ta tuma dialyse peritoneal y e centro di  saludabel, keda den movecion y baha stress sigur lo yuda pa pre-
       dialyse na IMSan tambe a mira un aumento di pashent cu awor ta  veni problemanan manera presion halto y sucu loke tin efecto riba
       mas o menos 65 pashent. Nos tin mas o menos 165 pashent cu ta  funcion di riñon.
       tumando dialyse na Aruba”, Kock ta splica.
                                                                                Cada pashent mester sa nan numbernan…presion mester ta menos
       E aumento ta asina hopi cu e aña aki ta premira cu mester bay bin  cu 140/90. Sucu mester ta bao di control. Asina so por preveni
       cu un extra turno di dialyse na hospital.                                enfermedad di riñon. Asina cu e enfermedadnan aki causa daño
       “Actualmente nos ta haciendo dos turno di dialyse y nos lo mester  di riñon cronico y bo no ta ripara pa ora bo haya e sintomanan ya
       bay hinca un di tres pa por yuda tur e pashentnan cu enfer-                    caba e daño ta irevocabel. Ciencia ta hopi avansa. Ta bibando
       medad di riñon”, Kock a agrega.                                                   momentonan tremendo.
                                                                                           Den e generacion aki tin hopi avancenan cientifico, tur
       Aña pasa a logra pa cuater pashent haci transplante di                               siman, tur luna, tur dia pero nos no a yega asina leu pa
       riñon. E aña prome cu esey tabata miho unda a haci 11                                 cura enfermedadnan di riñon ora cu esakinan causa e
       pashent, asina ta e ta varia y ta premira cu e aña aki lo                             daño cu bo mester bay riba dialyse. Nos no por cur’e.
       tin mas transplante cu lo tuma luga. Dialyse ta un trata-                              Por haci transplante pero no por cura, sr. Kock ta
       mento basta pisa. Hemodialyse ta esun unda ta pone e                                       agrega.
       pashent riba mashin. E pashentnan mester ta por
       lo menos 3 ora na mashin y mayoria ta 4 ora                                                        “E no ta wordo causa pa e awa di Aruba. E
       y tin cu ta 5 ora na mashin, pa un total di 3                                                       no ta e remedinan generico. Simplemente
       biaha pa siman. Tin pashent cu tin otro prob-                                                       bo mester cuida bo curpa. Tuma bo reme-
       lemanan manera cardiovascular cu mester                                                             dinan. Check bo presion y bo sucu. Haci
       bay 4 biaha pa siman. Esaki ta influencia                                                           bo control. Si bo trata bo curpa bon bo
       nan bida diario drasticamente y mester                                                              curpa lo trata Bo bon tambe”, asina dr.
       tene cuenta cu esey.                                                                                Kock a finalisa bisando.
   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41