Page 15 - 20170504
P. 15
14 Antilliaans Dagblad Donderdag 4 mei 2017 Antilliaans Dagblad Donderdag 4 mei 2017 15
Achtergrond Achtergrond
Killing Camp Suffisant
Drie nieuwe slachtoffers herdacht
Op 20 april 2017 was het 75 jaar geleden dat de Aprilmoorden
plaatsvonden. Tussen de 15 en 18 Chinese zeelieden werden op
die dag in 1942 in koelen bloede gedood door Nederlandse
gezagsdragers op Curaçao. De Chinezen waren werkzaam bij de
Curaçaosche Petroleum Industrie Maatschappij (CPIM, later
Shell) en staakten destijds voor betere werkomstandigheden en
een gelijke behandeling ten opzichte van hun niet-Chinese
collega’s. De CPIM-directie had de lokale overheid, het De omslag van het boek.
Nederlandse gouvernement, gevraagd om het breken van de staking op zich te
nemen, ‘desnoods met geweld’. En zo geschiedde.
Nizaar Makdoembaks, die zich sterk maakt voor
Nederlandse erkenning van de slachtoffers. Van een onzer verslaggevers
e affaire werd di- aanleiding daarvan heeft de is onlangs gepresenteerd bij de inspecteur, die zelf betrokken van het gebeurde de revue: de
rect vakkundig in voorzitter van de Stichting Eer- 75-jarige herdenking, op 20 was bij de schietpartij, op 29 visie van het koloniale gouver- De kranslegging bij de steen met namen van de Chinese slachtoffers. Deze steen ligt op de Op Suffisant is op 20 april 2017 een bord onthuld ter nagedachte-
de doofpot ge- herstel Oorlogsslachtoffers Cu- april 2017. In het navolgende april 1942 optekende. De be- nement en de Nederlandse staat moordplek bij de kazerne van Suffisant. FOTO’S TICO VOS nis van de Chinese slachtoffers die daar vielen.
stopt, wat ervoor raçao (Seoc), Nizaar Makdoem- deel van dit artikel een verslag langrijkste bevinding uit het (anno 1942 én 2017); van door
D heeft gezorgd dat baks, zijn derde boek over de van Makdoembaks over de in- meeste recente Seoc-onderzoek, Seoc gevonden ooggetuigen,
anno 2017 nog steeds nieuwe Aprilmoorden geschreven: ‘Kil- houd van zijn nieuwste boek. en de meest belangrijke bood- persoonlijk gehoord of uit de
feiten aan het licht komen. Naar ling Camp Suffisant’. Het boek schap van het boek, is nu juist pers; van Chinese slachtoffers tweede dat van een kleine, inti- sie is die van alle andere betrok- Wouters die perscensuur toe- ertoe te kunnen bewegen nu sies die uit de onderzoeksbevin-
Positie Nederland dat die visie onmogelijk nog en een Amerikaanse kapitein en miderend bewapende politie- kenen. paste, tot een minister in Lon- eens waarachtige, oprechte aan- dingen, de analyses van profes-
langer met droge ogen onder- van de Chinese regering bij macht, die met geen ander doel den die Chinese diplomaten de dacht voor dit drama op te bren- sionals en de correspondentie
onhoudbaar schreven kan worden: men kan monde van haar diplomaten in naar Kamp Suffisant was geko- Doofpot steeds mond wilde laten snoeren - gen en haar onhoudbare stel- met de Nederlandse Staat kun-
Het boek draagt als ondertitel niet langer volhouden dat uit Londen en de Cariben. men dan de grote groep onge- komt uitgebreid aan bod in lingname los te laten. Seoc nen worden getrokken. De be-
‘Brieven aan de Nederlandse re- noodweer proportioneel geweld Uit al deze visies komen twee wapende stakers te scheiden, minder doof hoofdstuk 4. Vervolgens wordt hoopt op samenwerking met de langrijkste daarvan is dat Seoc
gering rond een verhulde oor- is gebruikt en dat degenen die beelden naar voren. Ten eerste goedschiks dan wel kwaad- Het is dan ook niet verwonder- in hoofdstuk 5 de meest recente huidige machthebbers, om de waar zij maar kan, bezig zal
logsmisdaad’. Nog steeds is de dat geweld gebruikten en hun dat van een kleine politiemacht schiks, en daartoe direct fysiek lijk dat de Nederlandse Staat er poging van Seoc om beweging gebeurtenissen die in 1942 blijven dit onrecht aan de kaak
Nederlandse Staat er niet toe te meerderen daarvoor niet verant- die zich ten overstaan van een geweld gebruikte waarna bij de destijds alles aan deed deze voor bij de Nederlandse Staat te ver- plaatsvonden onder leiding van te stellen en niet zal rusten voor-
bewegen zijn misstappen in de- woordelijk zouden kunnen wor- op onverklaarbare wijze wild ge- minste weerstand naar de wape- hem onverkwikkelijke zaak zo oorzaken uiteengezet. In 2016 de toenmalige machthebbers dat duidelijkheid is verkregen
zen te erkennen, excuses voor den gehouden. In het boek is de worden groep Chinese stakers nen werd gegrepen. De eerste snel mogelijk onder het tapijt te is er een brief uitgegaan via de met open blik opnieuw te kun- over de ware toedracht, zodat
het gebeurde aan te bieden en correspondentie opgenomen gedwongen zag de wapens te visie is al 75 jaar die van de schuiven. Hoe men daarbij te advocaten van de stichting, nen onderzoeken. Het boek de slachtoffers gerehabiliteerd
actief bij te dragen aan verdere tussen de Nederlandse Staat en gebruiken, uit zelfbehoud. Ten Nederlandse Staat, de tweede vi- werk ging - van gouverneur waarmee zij hoopt Nederland sluit af met een aantal conclu- kunnen worden.
openbaring van de feiten. Ter- Seoc, toegelicht met materiaal
wijl de regering van Curaçao 20 uit de eerdere twee publicaties
april 1942 inmiddels heeft uit- en het meest recente onder-
geroepen tot ‘Nationale Her- zoeksmateriaal.
denkingsdag de Aprilmoorden’,
houdt de Nederlandse regering Doorlopend onderzoek het zal de eerste herdenking ooit zijn Op Dodenherdenking: 3 nieuwe slachtoffers gouverneur zich voornamelijk op de
Het is vandaag Dodenherdenking en
bij monde van minister Ronald militaire gevallenen. Niet voor niets
Plasterk vast aan haar visie van Aprilmoorden voor drievergeten slachtoffers van de trekt men na de plechtigheid bij
1942. Die bestaat uit vrijwel Het ontrafelen van de zaak van Tweede Wereldoorlog op Curaçao. voor deze slachtoffers bij hun graven reden voor de anonieme graven op Waaigat naar de militaire oorlogsgra-
Vertegenwoordigers van de Chinese gemeenschap op Curaçao niets meer dan het ambtsedig de Aprilmoorden is een kwestie In het kader van het onderzoek van op Kolebra Bèrdè; deze eerloze plek is niets bekend, ven op de begraafplaats aan de Roode-
waaronder een van de Chinese consuls. proces-verbaal dat een politie- van voortschrijdend inzicht ge- Seoc naar het gebeuren in Kamp Suf- - De stichting heeft de regering van maar het is zeker niet dezelfde wijze weg. In 2015 werden weliswaar 37
bleken. Steeds komen weer fisant werden op de website www.tra- Curaçao gevraagd deze taak in het als waarop met andere op Curaçao be- ontbrekende Antilliaanse oorlogs-
nieuwe documenten naar voren cesofwar.com onbekende Nederland- vervolg op zich te nemen door de ge- graven oorlogsslachtoffers is omge- slachtoffers aan de plaquette op Waai-
die een ander licht werpen op se oorlogsgraven op Curaçao gevon- bruikelijke officiële ceremonie bij het gaan. gat toegevoegd, maar aan de insteek
de zaak. Het is daarom dat in den: drie anonieme grafpalen van Waaigat en bij de militaire begraaf- en uitvoering van de plechtigheid zelf
het boek een hoofdstuk is inge- Chinese zeelieden die omkwamen plaats aan de Roodeweg uit te breiden Alsnog eervolle, is nog niets veranderd.
ruimd voor de verschillende vi- toen de koopvaardijschepen waarop met een ceremonie op Kolebra Bèrdè; gelijke behandeling Dat is iets waar Seoc verandering in
sies op de Aprilmoorden. Eerst zij werkzaam waren getorpedeerd - De stichting heeft in een aanvullend De 4-meiherdenking op Curaçao poogt te brengen met haar acties en
worden in hoofdstuk 1 de be- werden. De Stichting Informatie verzoek de regering van Curaçao ge- geeft op dit moment blijk van een ze- verzoeken richting de Curaçaose re-
langrijkste documenten die de Wereldoorlog Twee (Stiwot) is initia- vraagd de namen van de drie Chinese densdatum: 20-06-1941 en Graf 187 - kere hiërarchie in slachtofferschap. gering. Seoc beoogt niet dat de drie
visie van de Nederlandse Staat tiefnemer van de genoemde website, zeelieden mee te nemen op de nieu- Naam: Yong Ah Chong - Rang: Ma- Op het monument te Waaigat, waar Chinese oorlogsslachtoffers herbe-
ondermijnen - een medisch rap- waar meer dan 45.000 Nederlandse we namenplaquette bij het monu- troos - Overlijdensdatum: 27-07-1943. de ceremonie ieder jaar plaatsvindt, graven worden, maar dat hun graven
port van de Geneeskundige oorlogsgraven verspreid over de hele ment van Waaigat. Deze graven staan te boek als ‘Neder- staat geschreven: ‘Ter herdenking van op Kolebra Bèrdè de gepaste eer be-
Dienst uit 1942 en de analyse wereld in kaart zijn gebracht en hun landse oorlogsgraven’. Hoewel de na- onze gevallenen in de Tweede tuigd zal worden. In meer algemene
daarvan door een forensisch vindplaatsen worden ontsloten voor Om wie gaat het? men en functies van deze oorlogs- Wereldoorlog 1940 1945’. Volgens de zin zou het, aldus Seoc voorzitter
specialist anno 2016 - naar vo- het grote publiek. De drie genoemde, In WOII kwamen door U-bootaanval- slachtoffers achterhaald zijn, werden website www.4en5mei.nl worden met Makdoembaks, goed zijn als Kolebra
ren gebracht. Daarna wordt in anoniem begraven oorlogsslachtof- len nabij Curaçao onder meer deze zij destijds anoniem begraven op wat het monument herdacht: ‘Verzet Bèrdè uit het verdomhoekje gehaald
hoofdstuk 2 kort de geschiede- fers zijn nog nimmer als zodanig her- drie Chinese zeelieden om het leven. in de volksmond bekendstaat als ‘het Nederland, Koopvaardijpersoneel, wordt. Een officiële herdenkingscere-
nis van de staking zelf herhaald, dacht. Seoc is bezig om hier verande- Zij werden anoniem op Kolebra Bèr- kerkhof van de schande’. Van ouds- Militairen in dienst van het Ned. Kon. monie voor deze drie oorlogsslachtof-
om zo de context te scheppen ring in te brengen en wel op drie ma- dè begraven: Graf 188A - Naam: Fa her werden hier ongedoopte zuigelin- 1940-1945, Vervolgden Nederland, fers, in aanvulling op het bestaande
voor het derde hoofdstuk: ‘De nieren: King - Rang: 2e kok - Overlijdensda- gen en andere heidenen (niet-christe- Burgerslachtoffers’. In de praktijk van programma zou daarin een ethisch
waarheid is een mening: visies - De stichting organiseert in 2017 zelf tum: 27-07-1943; Graf 160 - Naam: nen) begraven, evenals zondaars de 4-meiherdenking op Curaçao rich- en moreel gerechtvaardigde eerste
Een vertegenwoordiger van de Chinese gemeenschap op Curaçao hield op 20 april jongstleden een op de Aprilmoorden’. Daarin op 4 mei een herdenkingsceremonie Kwai Chan - Rang: Matroos - Overlij- (prostituees en criminelen). Over de ten de Nederlandse marine en de stap zijn.
toespraak. passeren de volgende versies