Page 5 - SOC JAN 16
P. 5

A4     LOCAL
                  Dialuna 16 Januari 2017

            Termento no ta stop despues sali for di scol

                                  ‘Hopi adulto victima di termento na trabao’



            ORANJESTAD          -    E                                                                                          Telefon pa Hubentud.
            fenomeno  di  termento
            no  ta  stop despues cu bo                                                                                             Origen y base di nos
            sali  for di scol.  Psicologo                                                                                                sociedad
            Dimitri Halley ta splica cu                                                                                         Algo  cu  a  bin  dilanti  den
            e ta consulta hopi adulto                                                                                           entrevista   aña   pasa   cu
            cu ta victima di termento                                                                                           Telefon pa Hubentud, tabata
            y asalto na pia di trabao.                                                                                          e  hecho  cu  esunnan  cu  ta
                                                                                                                                tenta otro ta pasobra nan mes
            Manera  cu  nos  a  informa                                                                                         ta  wordo  tenta  na  cas,  club
            anteriormente,  Telefon  pa                                                                                         deportivo  of  otro  caminda.
            Hubentud  ta  preparando                                                                                            E mucha ta cuminsa tenta y
            pa  introduci  un  protocol                                                                                         uza  esaki  manera  un  forma
            di  termento  na  31  scol  na                                                                                      di    defensa   emocional.
            Aruba.  Esaki  segun  nan,  ta                                                                                      Psicologicamente,       sr.
            un  proyecto  necesario  den                                                                                        Halley  ta  confirma  e  tipo
            nos  comunidad  en  cuanto                                                                                          di  comportacion  aki  den
            ta problematica di termento.                                                                                        adultonan  cu  ta  abusa  of
            Den  un  entrevista  aña  pasa                                                                                      tenta otro na pia di trabao.
            cu  Bon  Dia  Aruba,  director                                                                                      “Esaki ta bay bek atrobe den
            di  Telefon  pa  Hubentud  a                                                                                        e   prome    experiencianan
            remarca  cu  e  problematica                                                                                        como  mucha.  Famianan
            di termento ta uno hopi mas                                                                                         kibra, muchanan cu ta lanta
            profundo di loke mayoria di                                                                                         practicamente  sin  cuido,
            nos ta kere.                                                                                                        cariño y guia. E ta bay bek na
                                                                                                                                e base di un sociedad. Si bo ta
                                                                                                   scol - pues e abuso di/of rond   papiando  di  un  sociedad  cu
                                                                                                   e mucha na cas - e ta keda bin   tin mas cu 80% di divorcio,
                                                                                                   pa dilanti structuralmente.”  bo  ta  papiando  aki  di  un
                                                                                                                                sistema unda e famia kibra ta
                                                                                                            Adiccion            e norma.”
                                                                                                   Un     di    e   puntonan
                                                                                                   importante  pa  remarka  den   E  cuido  pa  trata  cu  e  tipo
                                                                                                   esaki segun sr. Halley ta cu e   di  comportacion  aki  ta
                                                                                                   comportacion aki ta un forma   bayendo  practicamente  a
                                                                                                   di  adiccion  sea  na  abuso   base  di  remedi.  E  tipo  di
                                                                                                   of  sufrimento.  No  ta  asina   comportacion  aki  na  pia  di
                                                                                                   asina cu bo por interveni den   trabao  hopi  biaha  tambe  ta
                                                                                                   un  sistema  asina  y  cambi’e.   keda bon tapa of scondi.  “Den
                                                                                                   “Sociedadnan por ta den un   organisacionnan  nos  no  tin
                                                                                                   Stockholm  Syndrome  den     un sistema por ehempel ora
                                                                                                   liderazgo. Unda cu bo ta bisa   cu un hende ta victima di un
                                                                                                   cu bo no tin suficiente briyo   hefe. Unda e empleado tin cu
                                                                                                   of curashi pa sali for di e rol   bay?  Bo  tin  e  departamento
                                                                                                   di e victima of esun cu mester   di  Human  Resources  cu  ta
                                                                                                   keda carga e sufrimento.” Pa   traha  mas  pa  e  gerencia  cu
                                                                                                   bo  atende  suficientemente   pa e empleadonan. E ta hopi
                                                                                                   bon cu e problema aki, bo no   dificil pa atende cu e cos aki
                                                                                                   mester  djis  deal  cu  e  bully,   den  organisacionnan  mes
                                                                                                   segun  e  psicologo.    Esaki  ta   si  e  maneho  mes  ta  ocupa
                                                                                                   un punto cu tambe ta inclui   cu  termento”,  sr.  Halley  su
                                                                                                   den  e  proyecto  nobo  di   opinion ta.

            Termento no ta solamente pasa
            na  scolnan  y  den  hogarnan
            cu  muchanan  y  hobennan.
            A  base  di  mas  cu  20  aña  di
            experiencia  y  trabao  diario
            como  psicologo,  sr.  Halley
            ta  confirma  cu:”E  ‘bully’  y
            victima  riba  e  schoolplein  bo
            ta hay’e bek den e organisacion
            (na  trabou).”  E  ta  enfatisa  cu
            na  pia  di  trabao    bo  ta  haya
            inhusticia y termento di hende
            locual  el  a  conclui  cu  ta  pasa
            den cada relacion: sea doño di
            trabao cu empleado, mayornan
            cu yiunan y parehanan. “Esaki
            ta un problematica cu ta afecta
            tur area den nos sociedad anto
            ami ta wak e constantemente.
            Door cu nunca nos ta atende
            suficientemente  bon  cu  e
            cosnan  aki  por  ehempel  na
            scol,  pero  tambe  prome  cu
   1   2   3   4   5   6   7   8   9   10