Page 21 - 20190706
P. 21

Gezondheid 21
   Zaterdag 6 juli 2019
  Doorbraak:                                      Reanimatie: als

                                                  je niets doet, redt

  ‘Hiv is te                                      iemand het niet

                                                  Elke week krijgen meer dan
                                                  driehonderd mensen buiten het
  genezen’                                        ziekenhuis een hartstilstand. Al-
                                                  leen wie tijdig wordt gereani-
                                                  meerd, heeft kans op overleven.
                                                  Maar daarmee wordt vaak te laat
                                                  gestart, merkt Spoedeisende
                                                  Hulp-arts Heleen Lameijer. ,,Bij  ,,Als je direct reanimeert, kan het de overlevingskans wel twee tot
  Amerikaanse wetenschappers  menigvuldigen. Volgens onder-  een hartstilstand telt elke secon-  vier keer vergroten.”
  zijn er voor het eerst in geslaagd  zoeker Howard Gendelman van  de. Je moet zo snel mogelijk be-
  om hiv in cellen van muizen te  het Center for Neurodegenerati-  ginnen met reanimeren”, legt  vroegst binnen vijf minuten. Dat  lijk - dan moet je beginnen met
  vernietigen. Volgens de onder-  ve Diseases betekenen de goede  Lameijer uit. ,,Om goed te kun-  is waardevolle tijd waarin veel  reanimeren. Maar éérst 112 bel-
  zoekers van Temple University  resultaten alleen niet per se dat  nen functioneren, hebben je or-  hersenschade voorkomen had  len of iemand daartoe opdracht
  en het University of Nebraska  het ook bij mensen werkt. Hij  ganen zuurstofrijk bloed nodig.  kunnen worden.”  geven, zodat de ambulance snel
  Medical Center is dit ‘een enor-  zegt dat het aantal cellen met hiv  Vooral voor je hersenen is zuur-  Vaak wordt er te laat begon-  komt.” De overlevingskans voor
  me doorbraak’.          dat vernietigd moet worden in  stofrijk bloed cruciaal. Bij een  nen met reanimeren en dat  vrouwen is kleiner bij een hart-
    Kamel Khalili, voorzitter van  een mensenlichaam veel hoger  hartstilstand, -infarct of -ritme-  heeft meerdere oorzaken. Soms  stilstand. ,,Doordat hartklachten
  de afdeling neurowetenschap-  ligt.             stoornis, kan het hart dat bloed  is er gewoonweg niemand in de  bij vrouwen vaak een ander
  pen van Temple University, zegt  Beide  onderzoekers  zijn  zelf niet meer rondpompen.  buurt die kan reanimeren. Soms  beeld geven dan bij mannen.
  dat dit onderzoek een ‘enorme  hoopvol over de resultaten en  Dan moet het letterlijk een  worden de signalen niet her-  Een vrouw krijgt bij een hartin-
  doorbraak’ is. ,,Het bewijst voor  gaan verder met testen. Gendel-  handje worden geholpen. En  kend. Ook angst speelt een rol.  farct niet altijd last van haar
  het eerst, veertig jaar na de aids-  man: ,,We staan aan de voor-  wel zo snel mogelijk, zodat de  ,,Bewusteloosheid is meestal  borst, maar bijvoorbeeld van
  epidemie, dat hiv te genezen is.”  avond van een wetenschappe-  organen niet te lang zonder  een eerste indicatie. Wanneer  haar rug, extreme vermoeidheid
    CRISPR is een methode waar-  lijke revolutie wat betreft onze  zuurstof zitten. Als je direct rea-  een bewusteloos persoon niet re-  of misselijkheid. Doordat de ver-
  mee genen bewerkt kunnen  kennis over erfelijke cellen. Dit  nimeert, kan het de overlevings-  ageert wanneer je hem of haar  schijnselen niet tijdig worden
  worden. Laser art is een verbe-  kan de loop, kwaliteit en lengte  kans wel twee tot vier keer ver-  bij de schouders schudt, is er  herkend, wordt niet gedacht aan
  terde vorm van de therapeuti-  van ons leven veranderen en ver-  groten. Helaas zie ik op de  een kans dat er sprake is van een  een hartstilstand. Daar komt
  sche behandeling die veel pati-  beteren.”      Spoedeisende Hulp vaak men-  reanimatiesetting. Ademt de be-  nog bij dat mensen het over het
  ënten met het virus nu krijgen.  De resultaten zijn gepubli-  sen bij wie pas is gestart met re-  wusteloze persoon bovendien  algemeen enger vinden om een
  Door deze therapie kunnen ge-  ceerd in het wetenschappelijk  animeren bij aankomst van de  niet of anders dan normaal - veel  vrouw te reanimeren, omdat
  ïnfecteerde cellen zich niet ver-  tijdschrift Nature.  ambulance. Die is er op zijn  trager of hortender dan gewoon-  haar borstkas fragieler is.”

  Hoe (on)gezond                                                         Menstruatie kost vrouw

  is het om de                                                           9 productieve dagen

  hele zomer op
  slippers te lopen?                                                     De invloed van menstruatie op  een derde van de vrouwen hun
                                                                                                 huisarts. Ongeveer één op de ze-
                                                                         vrouwen en de samenleving
                                                                         wordt sterk onderschat. Vrou-  ven maakte een afspraak met
  Zolang het weer het toelaat, lijkt                                     wen verliezen jaarlijks ge-  een gynaecoloog. Overigens geef
  het heerlijk om de hele zomer                                          middeld bijna negen dagen aan  slechts één op de vijf van de
  op slippers te lopen. Of is dat                                        arbeidsproductiviteit omdat ze  vrouwen die zich echt ziek
                                                                         ongesteld zijn.         meldt, bij deze ziekmelding aan
  slecht voor je voeten?  NU.nl
  vraagt het aan drie experts.                                             De verborgen en onderschatte  dat het vanwege menstruatie-
    Podotherapeut Monique van  ,,Slippers dragen is net als roken. Vroeg of laat krijg je er waarschijn-  menstruatieproblematiek blijkt  klachten is.
  der Kaa antwoordt schertsend:  lijk problemen door.”                   uit een onderzoek van het Rad-  Ruim 80 procent van de res-
  ,,Nee hoor, loop vooral lekker                                         boud UMC naar de de impact  pondenten gaf aan last te heb-
  vaak op slippers, anders hebben  of hiel, of voorvoetklachten. Bij  als je elke dag acht uur aan de fit-  van menstruatieklachten op  ben van verminderde arbeids-
  wij podotherapeuten straks geen  navraag blijkt dan, zeker na een  nessapparaten gaat hangen,  school- en werkprestaties. Het  productiviteit als gevolg van hun
  werk meer, haha.”       warme zomer, dat ze steeds op  overleef je dat bij wijze van spre-  onderzoek is gepubliceerd in het  symptomen. In het algemeen
    Dan, serieuzer: ,,Slippers dra-  slippers hebben gelopen.”  ken niet.” Zelfs op een verant-  medische tijdschrift BMJ Open.  bleek op meer dan 23 dagen van
  gen is net als roken. Vroeg of  Het grootste nadeel van slip-  woord ogend paar slippers als  Via een online onderzoek op  het jaar de arbeidsproductiviteit
  laat krijg je er waarschijnlijk pro-  pers is het gebrek aan hielaan-  Birkenstocks kun je niet de hele  social media werden 32.748  lager te zijn. Dit resulteert in een
  blemen door.” Naar schatting 30  sluiting, legt Mortelmans uit.  zomer rondstappen, zeggen de  vrouwen tussen de 15 en 45 jaar  totaal van 9 dagen verlies aan
  procent van de Nederlanders  ,,Een slipper zit daardoor niet  experts. Mortelmans: ,,Als ik  ondervraagd over hun menstru-  productiviteit per vrouw op jaar-
  heeft serieuze voetklachten,  aan je voet vast. Volgens de wet  een gewone slipper een score  atie en de ernst van eventuele  basis.
  vaak door het dragen van ver-  van de zwaartekracht wil die  van 0 op 10 zou geven, zou ik  menstruatieklachten. Daarnaast  Onderzoeker en gynaecoloog
  keerd schoeisel, legt ze uit.  slipper omlaag, waardoor je voet  Birkenstocks nog steeds maar  werd gevraagd of - en hoe vaak-  Bertho Nieboer spreekt in De
    Ook podotherapeut Sepp  enorm z’n best moet doen om  een 2 op 10 geven.”  deze menstruatieklachten hun  Telegraaf van een onderschat
  Mortelmans vergelijkt het dra-  dat ding bij zich te houden. Je  Een Birkenstock is weliswaar  productiviteit tijdens het werk of  probleem waar nog steeds een
  gen van slippers met roken.  gaat dan ‘klauwen’ met je tenen  stevig, maar het brede voetbed is  studeren beïnvloeden en of ze  taboe op rust. ,,Menstruatie-ge-
  ,,Het is risicogedrag. Zoals je  en continu allerlei voetspieren  voor lang niet iedereen geschikt.  vanwege deze symptomen wel  relateerde symptomen veroorza-
  van roken longkanker kunt krij-  aanspannen.”   En Mortelmans schat dat Bir-  eens vrij nemen van werk of  ken veel verloren productiviteit.
  gen, riskeer je op slippers dat je  Voor eventjes kan dat geen  kenstocks bij drie kwart van de  school.  Verminderde arbeidsproducti-
  voeten op termijn overbelast ra-  kwaad, aldus Van der Kaa. ,,Je  dragers niet het beoogde onder-  Ongeveer één op de zeven res-  viteit is hierbij een groter pro-
  ken. Dat overkomt natuurlijk  kunt het zelfs zien als een soort  steuningseffect hebben. De bol-  pondenten neemt tijdens de  bleem dan het ziekteverzuim.
  niet iedereen, maar het risico is  work-out voor je voeten.   ling halverwege het voetbed is  menstruatie vrij van werk of  Dat laatste ligt op een ruim een
  er wel. Je moet het zelf weten,  De slippers van vroeger wer-  voor de meeste mensen te laag  school, waarbij bijna 4 procent  dag per jaar. De werkelijke im-
  maar draag ze in elk geval niet te  den zelfs ‘gezondheidsslippers’  om echt te werken.  beweert dat dit tijdens (bijna) el-  pact van menstruatie-gerelateer-
  vaak. „                 genoemd omdat mensen ze na  Alle drie de experts raden aan  ke menstruatiecyclus gebeurt.  de symptomen lijkt te worden
    Podotherapeut Sandy Wester-  een voetoperatie moesten dra-  om slippers in principe alleen te  Vooral vrouwen onder de 21 jaar  onderschat bij het brede pu-
  hof krijgt elk jaar in september  gen om hun tenen weer actief te  dragen waarvoor ze oorspronke-  nemen vaak vrij vanwege de  bliek. Er heerst nog steeds een
  weer nieuwe ‘slipperpatiënten’  krijgen. Maar vergelijk het dra-  lijk zijn bedacht.   menstruatieklachten, zo wees de  taboe op. Ook in de 21e eeuw
  in haar praktijk.       gen van slippers met een bezoek  Westerhof: ,,Naar het strand,  studie uit.  durven we hierover blijkbaar
    ,,Ze hebben vaak kuitproble-  aan de sportschool: met een half  op de camping en bij het zwem-  Vanwege de klachten tijdens  nog steeds niet openlijk te pra-
  men, pijn aan hun achillespees  uurtje per dag is niets mis. Maar  bad.”   de menstruatie bezocht bijna  ten.”
   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26