Page 10 - ANTILL DGB

10 Antilliaans Dagblad Dinsdag 21 augustus 2018
Curaçao

Tula - herdacht, gereflecteerd en gevierd

Tekst en foto’s door het boek aanvankelijk verboden
Cees Luckhardt op verschillende Curaçaose
it jaar stond de Tula- scholen.
lezing, verzorgd door Hoe bijzonder de tijdgeest
D schrijver, dichter en zaken en inzichten kan veran-
vertaler Libèrta Rosario, in het deren werd duidelijk met het
teken van zijn gedachtengoed feit dat in 2010, ruim veertig
en hoe dit, nu nog, doorleeft in jaar na het verschijnen van het
de mensen die strijden tegen boek, Tula tot nationale held
onrecht. Rosario stond in dit heeft verheven op Curaçao,
kader stil bij het overlijden van waardoor hij een standbeeld
Aretha Franklin die met num- heeft gekregen op de plek bij
mers als ‘Respect’ een belangrij- het rif waar hij op gruwelijke
ke bijdrage heeft geleverd in de wijze werd geëxecuteerd. Er
emancipatie van mensen van Libèrta Rosario met foto van vader Guillermo die haar mogelijk die roepnaam heeft gegeven om zijn kwam een eigen lied en op
kleur om daarna direct stil te strijd tegen elke vorm van onrecht uit te dragen. Libèrta was dan ook enorm vereerd dat zij dit keer de Curaçao is hij gerehabiliteerd
staan bij 30 mei 1969. De oor- jaarlijkse Tula-lezing mocht verzorgen van het NiNsee. Ze besprak ook de route die Tula-opstandelin- tot man van eer. In het toekom-
zaken en gevolgen van die revo- gen op het eiland hebben gelopen. stige Amsterdamse slavernij-
lutie op Curaçao werden door museum zal hij bovendien een
Rosario gelinkt aan de Tula- en politieke functies alleen voor naam ‘Cato’ en liet hem, in zijn malige Franse bezetter. Mede prominente rol krijgen.
opstand die nu bijna driehon- witte mensen bereikbaar. De fictie als schrijver, in contact daardoor is het tot op heden een Rosario stond ook stil bij het
derd jaar geleden heeft plaatsge- mensen werden ‘wakker ge- komen met de vrijheidsstrijders van de armste landen in het feit dat Tula en Karpata, met
vonden in 1795. Beide opstan- schud’ en eisten gelijkwaardig- van Hispañola, die hem advie- Caribisch gebied. Deze dwang- hun twee andere opstandlei-
den kennen en staan, ieder op heid en een samenleving waar- zen en de naam Tula gaven. Die betaling is pas enkele jaren ders, tijdens de onderhandelin-
geheel eigen wijze, symbool in iedereen meetelt. strijders kregen in 1791 hun geleden kwijtgescholden door gen over beëindiging van hun
voor hetzelfde gedachtengoed: In de nada- vrijheid terug en minister-president Macron. opstand een vrijbrief (en vrije
‘het onrecht moet stoppen’. De gen van 30 mei ‘E Rais ku moesten hem daarna Terug op Curaçao heeft Tula, aftocht) aangeboden kregen
deelnemers aan de opstand in verscheen voor bevechten omdat het onder andere in Haïti, een in- maar hier niet voor kozen. Ze
1969 eisten een einde aan de het eerste een no ke muri’ Franse leger van spiratiebron om de slavernijwet- wilden niet alleen voor zichzelf
ongelijkheid in salarissen en boek over Tula Napoleon allerlei geving ter discussie te stellen, vrijheid regelen, maar voor alle
kansen op de arbeidsmarkt. Tot en de slavernij mislukte pogingen waarmee legitimering gegeven tot slaaf gemaakten. Een ‘alles
die tijd waren de betere banen op de Antillen. Geschreven door om het gebied weer terug te werd aan mensen als objecten of niets’-houding die geheel los
de vader van Libèrta, dichter en veroveren op de tot slaaf ge- en koopwaar te beschouwen staat van persoonlijk belang en
prozaschrijver Guillermo Rosa- maakten. Rosario stond stil bij waardoor men ze mocht contro- die, ook nog honderden jaren
rio met de Papiamentse titel ‘E het feit dat het land, dat sinds leren op hun gebit en betasten, later, bewondering oproept.
Rais ku no ke muri’. Hoewel zij 1804 Haïti is gaan heten, als ze seksueel mocht misbruiken Het Tula-boek van Guillermo
op Curaçao geboren en opge- gevolg hiervan gedwongen werd en waarbij straffen opgelegd Rosario verscheen pas in 2013
groeid is, heeft zij die maanden om een gigantische schadever- konden worden voor ongehoor- in een Nederlandse vertaling
in 1969 en de reacties op zijn goeding te betalen aan de voor- zaamheid of zelfs naar de ver- onder de titel ‘Onsterfelijk’. In
boek niet persoonlijk met haar keerde kant kijken. Toch zal het jaren daarvoor hadden Neder-
vader kunnen beleven. Zij Advertentie dan nog vier jaar duren voordat landse uitgeverijen geen inte-
was namelijk al in 1967 in de tot slaaf gemaakten op Cura- resse. De vertaling van de Papia-
Nederland gaan wonen, waar zij çao massaal en maandenlang in mentse roman ‘E Rais ku no ke
later onder andere ging werken opstand komen. muri’ is gemaakt door dochter
als redactielid van het Neder- DE LEKKERSTE KROKETTEN EN HAPJES Rosario besprak de moeilijk- Libèrta. Meer aandacht vanuit
landstalig tijdschrift América VAN HET EILAND heden die haar vader ondervond de politiek en media zullen
Latina. Wel heeft zij hem in Op kantoor,school of thuis bezorgd !!! in de weken na 30 mei 1969 als leiden tot meer begrip voor
PARTYBOX FL. 74,= (incl. OB)
1996, tijdens een bezoek aan ( excl. bezorgen fl .5,=) gevolg van het publiceren van elkaar. Het leven en werk van
Curaçao over dit en andere 70 warme hapjes met 3 sausjes dit eerste boek over slavernij en Guillermo Rosario zal volgens
onderwerpen kunnen intervie- 10 Kipsate’s opstand daartegen. Hij kwam sommige aanwezigen, in de
wen. In literaire kring waren de 10 mini Saucijzenbroodjes zelfs enige tijd in de gevangenis nabespreking van de lezing,
reacties lovend op zijn Tula- 10 Kip nuggets te zitten en volgens sommige uiteindelijk moet gaan worden
10 Kaasballen
boek, de eerste fictie- en non- 10 mini Conchkroketjes aanwezigen, waaronder de oud- beschouwd als ‘de Anton de
fictieroman over de slavernij en 10 Rundvlees bitterballen politicus John Leerdam, werd Kom van Curaçao’.
John Leerdam heeft veel gespro- de opstand van 1795 op Curaçao 10 mini Kipkroketjes
ken met Guillermo Rosario over onder leiding van Tula. Guiller- Checks t.n.v. Christoffel Int’l foods n.v. , Advertentie
Kaya Cupido 9, Curacao,
30 mei, volgende week gaat zijn mo liet in dit levensverhaal van Tel. 7377422 / 5605088 Fax: 7368129
Website: www.pointsnack.com
documentaire over Curaçao Tula, zijn leven beginnen in het Email: pointsnack@hotmail.com
1969 in première. Fort Elmina, gaf hem een eigen Crib nr. 122288531
Advertentie

ANNOUNCEMENT OF INTENDED CONVERSION
The Board of the private foundation Stichting Particulier Fonds Van Meel, duly incorporated
under the laws of Curaçao, registered with the Curaçao Chamber of Commerce under registration
number 114888, with foreign business address Whitehall Mansions Level 2, Ta’Xbiex Seafront,
Ta’Xbiex XBX1026, Malta and local address Kaya Richard J. Beaujon Z/N, hereby announces the
intended conversion of the private foundation Stichting Particulier Fonds Van Meel into a private
limited liability company (in Dutch: besloten vennootschap).
The date and place on which the required authorization request will be dealt with by the Court of
First Instance of Curaçao will be announced.
Mercuriusstraat 15, Curaçao
Tel: +5999 462-8111
Fax: +5999 462-8144
E-mail: huang@nphuang.com

www.nphuang.com