Page 4 - bon-dia-aruba-20190309
P. 4

A4   LOCAL
                     Diasabra 9 Maart 2019
                      Meteo ta anuncia simulacro di tsunami pa dia 14 venidero



















































            ORANJESTAD  –  Dia  14  haci cada aña, pa asina garan-    Aruba,  cu  ta  haci  situacion  nos ta bezig pa haya, pero pa  na. “E caya principal ta keda
            di maart proximo lo tuma  tisa cu Aruba ta prepara pa un  peligroso y ta evacua costa di  por obtene mester tin varios  bou awa, cierto aparato ta bay
            luga, pa di 4 biaha, e simu-  evento real di tsunami. Iraus-  Aruba.”                  rekisito pa sigui, anto e sirena  wordo daña, hende tin cu ta
            lacro  si  un  tsunami  yega  quin ta splica cu e scenario ta                          ta un, cual ta un costo halto.  prepara  boter  di  awa.  Mes-
            Aruba.  Lothar  Irausquin,  un teremoto cu lo sosode na  Irausquin ta splica cu den nan  E ta keda un problema, limi-  ter ta cla pa ‘worst case sce-
            kende  ta  investigado  na  nort di Panama cu un magni-   criterio, ora nan manda e bo-  tacion y e fondonan. E alarma  nario’.”
            departamento  di  Meteo,  tud di 8.5, anto e ta cuminsa  letin  afo,  nan  ta  recomenda  ta  e  sistema  mas  lihe,  pero
            a  duna  presentacion  di  10or di mainta.                pa tur hende sali di costa di  cuerpo  policial  y  brandweer  Den caso si e pasa, mariniers
            locual ta bay tuma luga e                                 Aruba por completo, pero pa  lo haci e parti di evacuacion  lo  yuda  distribui  awa.  Per-
            dia ey.                      “Nos ta bay ricibi nos prome  hende  no  spanta,  e  boletin  pa e proceso cu nan aparato,  sonal  lo  mester  ta  activo  cu
                                         mensahe  di  centro  Pacific  pa test lo ser manda den tres  y nan lo pone nan alarma pa  mayoria  cu  nan  tin.  “Locual
            Irausquin a bisa cu ta organ-  Warning.  Nos  ta  haya  e  no-  idioma, Papiamento, Ingles y  informa cas pa cas, speaker pa  ta  WEB  tin  cu  continua  su
            isando pa cumpli cu exigencia  tificacion  via  e-mail,  fax  cu  Hulandes.            duna informacion.”           sistema,  manera  hospital  cu
            di region, pa wak con prepara  tur otro canal cu ta bay tin un                                                      ta cerca di lama, esey lo perde
            Aruba ta. E entrenamento lo  tsunami, y nos tin cu prepara  Den e boletin lo duna e in-  Bon  Dia  Aruba  a  puntra  pa un periodo largo, awa cu
            tuma  luga  otro  siman  dia-  un boletin pa boso manda na  formacion,  profundidad  y  Irausquin si un ola di 3 me-  coriente tambe, pero awa tin
            huebs, dia 14 di maart, cum-  tur  instancia  pa  asina  avisa.  magnitud.    “E  prome  ola  lo  ter  pasa,  y  locual  ta  WEB  y  abasecemento  di  tanki,  anto
            insando pa 10or di mainta te  Den e pagina di Caribe Wave  yega  pa  11:48,  esey  ta  nifica  otro  luga  ta  keda  bou  awa,  lo restringi cuanto mag gasta
            cu 3or di atardi.            por  nota  e  informacion  de-  cu  e  costa  mester  ta  evacua.  con  comunidad  ta  haci  si  e  pa dia.
                                         taya pa haya un ehercicio cu  E  ta  un  procedura  basta  lar-  departamento no por funcio-
            El  a  bisa  cu  tur  e  diensten  ta duna henter e descripcion  go,  pueblo  tin  cu  sa  cu  e  ta
            concerni  ta  bay  ta  den  pre-  di un teremoto, liña di tem-  un  ehercicio  di  tsunami,  pa
            paracion  pa  por  participa,  po, haltura di un ola y mas”,  no drenta den panico y keda
            pa  locual  ‘first  responder’,  Irausquin a splica.      trankil, nan lo wordo informa
            brandweer,  polis,  hotel  tam-                           debidamente. Pa esunnan cu
            be a registra pa por evalua si  Segun e ta remarca cu a scoge  kier  participa,  por  haci  esaki
            Aruba ta prepara pa un tsuna-  Panama pa motibo cu ta mas  na tsunamizone.org.”
            mi. E ta un parti cu Meteo di  importante ‘pa nos’. Durante
            Aruba ta haya e prome men-   e presentacion el a mustra e  Durante e presentacion tam-
            sahe, pa asina informa comu-  puntonan unda e teremoto lo  be  a  wordo  mustra  kico  lo
            nidad.                       pasa, y cu den 5 pa 10 min-  pasa  si  tin  ola  di  3  meter  di
                                         uut  meteo/rampen  bureau  haltura.  Irausquin  ta  bisa  cu
            Irausquin ta esun encarga pa  mester prepara un boletin pa  Waf, Web, e zona di hotel lo
            manda  e  mensahe  otro  si-  asina comunica cu prensa.   keda bou awa. Persona cu ta
            man.  “Pa  nos  ta  importante                            biba na e banda di lama lo ta
            pa  prensa  participa  cu  pais  Momento cu esey pasa polis,  bou awa.
            Aruba, pa asina nos pasa e 4  brandweer y otro instancia ta
            ora  di  entrenamento.  Nos  bay hunto pa coordina tur ac-  Pa  locual  ta  trata  pa  e  me-
            por tin e miho plan cu siste-  cion di ‘kico pa haci’. Tambe  horacion, Irausquin ta bisa cu
            ma, pero si prensa no ta in-  a  base  di  color  ta  wak  con  lo mester bin cu sirena band’i
            forma pueblo, ningun hende  severo e teremoto ta. “Si tin  beach,  indicacion  di  zona  di
            sa kico ta pasando na Aruba.”  color  oraño  cu  gel,  kiermen  siguridad.  E  ta  agrega  si  cu
                                         ta uno severo. Si Aruba ta cay  polis y brandweer ta bon pre-
            Instancia concerni a informa  riba e pida oraño, e haltura di  para pa evento. “Aruba no tin
            cu  ehercicio  ta  necesario  pa  ola ta 1 te cu 3 meter ful rond  un tsunami ready certificate,
   1   2   3   4   5   6   7   8   9