Page 45 - MIN ON
P. 45

A2   LOCAL
                   Diaranson 24 Mei 2017

            Buki blauw di Papiamento lo wordo reemplasa pa otro

                                      Speransa cu parlamento lo trata ley ortografia

                                                        di Papiamento prome cu juli


            ORANJESTAD  –  Aunke                                                                   diferente  discusion  prome  manda  nan  articulonan  pa  e
            14  aña  pasa,  Papiamento                                                             cu  e  ley  a  keda  presenta  de  medionan  di  comunicacion,
            a  wordo  introduci  como                                                              nos  organo  legislativo.  E  nan no mester pasa henter dia
            lenga  oficial  cu  e  mesun                                                           debate aki tabata entre dife-  ta coregi nan. Ya cu e ta skirbi
            igualdad  cu  Hulandes,                                                                rente grupo cu tabata pusha  den  un  Papiamento  manera
            ainda  parlamento  no  a                                                               riba  e  tipo  di  ortografia  di  cu e mester wordo skirbi den
            aproba e ley pa duna bida                                                              Papiamento.                  un forma uniforma.
            legal  na  oficialisacion  di
            un  ortografia  di  Papia-                                                             Tabata  un    grupo  cu  tabata   Historia ortografico
            mento.                                                                                 pusha  pa  un  Papiamento  E ortografia cu nos conoce ta
                                                                                                   mas  parecido  na  Spaño,  data di 1976 y p’esey ta bin cu
            E  caminda pa e ley di ortogra-                                                        tambe esun cu tabata pro di  cierto adaptacionnan pa esta-
            fia di Papiamento a bira uno                                                           un  ortografia  etimologico  y  blece  un  ortografia  nobo  di
            largo y nada facil, teniendo na                                                        un  ortografia  fonetico,  etc..  Papiamento.
            cuenta tambe e conceptonan                                                             “Finalmente  e  meta  tabata
            y opinionnan di e linguistan-                                                          pa  bin  cu  un  ley  cu  tabata  Na 1976 Eilandsraad di Aru-
            an riba e tereno aki.                                                                  oficialisa skirbimento di Pa-  ba e tempo ey a tuma e deci-
                                                                                                   piamento.” E meta su tras ta  sion pa establece e ortografia
            Despues  di  permanece  un                                                             esun  di  trece  un  uniformi-  di Papiamento. Na 1986 ora
            temporada  largo  na  Depar-                                                           dad den e uzo di skirbimento  cu  Aruba  a  drenta  su  Status
            tamento  di  Asuntonan  Hu-                                                            di Papiamento.               Aparte e decision aki a wor-
            ridico,  parlamentario  Jeffrey                                                                                     do  adopta  via  un  Algemene
            Kelly  (AVP)  hunto  cu  su                                                            Parlamentario  Kelly  ta  un  overgangsregeling  wetgeving
            colega  di  fraccion  Christian                                                        docente di idioma y e ta kere  en  bestuur  como  Landsver-
            Dammers  a  rescata  e  con-                                                           cu  esun  cu  ta  stima  Papia-  ordening  schrijfwijze  Papia-
            cepto di ley aki conoci como                                                           mento lo ta pro di oficialisa-  mentse taal.
            Landsverordening  schrijfwi-                                                           cion di ortografia, pasobra bo
            jze Papiamento pa e por yega                                                           kier  cu  nos  lenga  ta  wordo  Na 1992 un comision a wor-
            finalmente  parlamento  luna                                                           skirbi corectamente.         do apunta pa amplia e regla-
            di maart ultimo.                                                                                                    nan  di  ortografia  di  Papia-
                                                                                                   Mientras cu den nos comu-    mento  y  trece  mas  claridad
                Contenido di e ley                                                                 nidad ainda tin confusion pa  y  simplicidad  den  e  idioma
            E parlamentario Kelly ta bisa                                                          skirbimento  di  Papiamento.  Papiamento  cu  e  meta  final
            cu e ley aki su mes ta “hopi                                                           Pa  nan  como  parlamentario  di trece uniformidad, o sea pa
            simpel”.  E concepto di ley ta                                                         cu ta skirbi articulo pa pueb-  stimula  tur  hende  pa  skirbi
            splica tur e proceso pa yega na                                                        lo, e ta haya cu no tin nada  Papiamento uzando e mesun
            un ortografia oficial for di cu                                                        mas  miho  cu  ora  cu  nan  ta  ortografia.
            Aruba a forma parti di Antia
            Hulandes te cu awor cu nos
            Status Aparte.

            “E  tempo  ey  a  cuminsa  pa   Parlamentario  Kelly  ta  de-  ultimo dia pa entrega e pre-
            nos oficialisa nos tipo di Pa-
            piamento. Nos sa cu na otro   clara  na  e  matutino  aki,  cu  guntanan y awor parlamento
                                         ora e mes a pasa den e ley aki,  ta na espera di e contesta di
            islanan den reino tin otro tipo
            di Papiamento ta wordo  pa-  y el a wordo confronta cu e  parti di gobierno.
                                         lista di palabra, bo mes ta siña  Despues  e  turno  lo  ta  pa
            pia y skirbi.”
                                         di dje.                      presidente di parlamento pa
                                                                      fiha un fecha pa bin cu e re-
            Tambe  e  ley  ta  contene  e
            reglanan  di  skirbimento  of     “Ami  mes  cu  ta  di  profe-  union publico pa trata e ley
                                         sion di maestro di Hulandes,  aki  cu  lo  duna  otro  dimen-
            ortografia  di  Papiamento.
            E  reglanan  aki    ta  e  compi-  Ingles y Spaño, bo ta kere cu  sion  historico  na  nos  lenga
                                         bo ta conoce bo idioma bon.  materno.
            lacion  di  e  trabou  realisa  pa
            diferente gruponan di trabou   Pero ora bo mira e lista di pa-
                                         labra, bo  ta bisa: M’a pensa  Aunke  presidente  di  parla-
            durante varios aña, entre otro
            e  linguista  Ramon  Todd-   cu nan ta skirbi e palabra asi-  mento ta esun cu ta fiha e fe-
                                         na, pero e no ta wordo skirbi  cha, e ta spera cu  prome cu
            Dandaré, Joyce Pereira, pero
            tin hopi mas.                asina.”                      juli e  concepto di ley aki lo

                                                                      wordo trata.

             Lo reemplasa buki blauw        Procedura den Parla-
            E  ley  tambe  tin  un  lista  di      mento              Pero no mester lubida cu nos
            palabra. Actualmente tin e fa-  Ya caba el a cuminsa cana su  ta den un temporada di cam-
                                         caminda  regular  prome  en-
                                                                      paña den cuadro di eleccion
            moso “buki blauw” cu tin un
            lista di palabra di nos vocabu-  tre otro Comision Central di  proximo di dia 22 di septem-
                                         Staten a fiha un fecha pa en-
                                                                      ber venidero;  y mas cerca e
            lario di Papiamento.
                                         trega e preguntanan concerni  fecha aki ta, menos tempo y
            Pero  den  e  ley  cu  lo  wordo   cu e ley aki.          reunion lo bay tin den parla-
                                                                      mento. Ademas  parlamento
            trata den parlamento ta splica   Di banda di fraccion di AVP  ta bay cu reces dia 9 di juli
            cu  e  buki  blauw  no  ta    mas
            vigente, pasobra lo bin cu un   a  dicidi  di  haci  e  pregunta  awor.
                                         durante  e  reunion  publico;
            buki nobo cu gobierno lo cu-
            bri e costo di su produccion.   mientras  otro  fraccionnan  a   Diferente discusion riba
                                         dicidi di haci nan preguntan-
                                                                              ortografia
            E ta un lista di palabra basta
            largo.                       an na escrito.               Parlamentario  Kelly  ta  bisa
                                         Diabierna  ultimo  tabata  e  Bon  Dia  Aruba  cu  tabatin
   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50