Page 13 - ANTILL DGB
P. 13

Antilliaans Dagblad Zaterdag 5 januari 2019                                                                       13
                                                                                                              Kunst


                                                                                                           1940-1945
                                                                          George in het
                                                                        verzet en gevangen                SPION
                                                                                                          Maduro besluit met Oncko en een aantal neergeschoten geallieerde
                                                                                                          piloten naar het zuiden te vertrekken. Ze willen naar Engeland om zich bij
                                                                                                          het bevrijdingsleger aan te sluiten. Dit mislukt. Ze worden verraden door
                                                                                                          de spion Prosper Dezitter en gearresteerd aan de Franse grens. George en
                                                                                                          Oncko worden gevangen gezet in de Duitse gevangenis te Saarbrücken.
                                                                                                          Prosper Dezitter is een Belg maar werkt samen met de Duitsers. Hij
                                                                                                          noemt zich meestal Captain Jackson, Jack the Canadian, William
                                                                                                          Herbert of  Captain Willy. Hij is te herkennen omdat hij een deel van
                                                                                                          zijn rechterpink mist. Zijn motivatie is vooral fi nancieel: hij wordt voor
                                                                            Na zijn heldhaft ig optreden bij villa Dorrepaal is George   elke arrestatie betaald. Hij doet zich voor als gestrande Canadese of
                                                                                                          Britse piloot. Dat lukt omdat hij vloeiend Engels spreekt. Zo wint hij
                                                                            met zijn manschappen in Den Haag. Een paar weken na   het vertrouwen en dringt hij binnen bij verschillende verzetsgroepen.
                                                                                                          Hij zet een ontsnappingsroute op voor geallieerde vliegers die Brussel
                                                                            de capitulatie keert Maduro terug naar zijn oude leven.   willen verlaten. Hij laat zich hiervoor fors betalen. Ze hebben contacten
                                                                                                          met Nederlandse verzetsgroepen die vluchtelingen aan hem doorsturen.
                                                                            Hij sluit zich wel meteen aan bij het verzet in Leiden. Een   Dezitter vraagt dan zoveel mogelijk informatie over Nederland. Daarna
                                                                                                          worden ze naar een station gebracht om de trein naar Parijs te nemen.
                                                     ORANJEHOTEL            van zijn verzetsdaden is het stelen van wapens uit Duitse   Daar worden ze dan opgepakt.
                                                                                                          Op 2 september 1944 vlucht Dezitter met een Duits konvooi naar
                                                                            barakken voor het verzet. De Duitsers houden hem in de
                                                                                                            Duitsland. In juni 1946 wordt Dezitter in Frankfurt gearresteerd en aan
                                                                                                          en op 7 september 1948 geëxecuteerd.
                                                     In mei 1941 gaat George naar Leiden om te   gaten. In augustus 1940 wordt hij plotseling opgepakt en   België uitgeleverd. Hij wordt schuldig bevonden en ter dood veroordeeld
                                                     studeren maar wordt meteen weer gearresteerd.
                                                     Hij zit in gevangenis het Oranjehotel zeven en   tien dagen opgesloten in de Scheveningse gevangenis het
                                                     halve maand gevangen. Voor een groot deel in
                                                     eenzame opsluiting. Dit is een zware tijd voor   Oranjehotel.
                                                     George. Temeer omdat zijn geliefde Hedda hun
                                                     relatie verbreekt en vlak na zijn vrijlating met       SAARBRÜCKEN
                                                     een ander trouwt. Hij wordt vrijgelaten op 19
                                                     december 1941 en duikt meteen onder.
                                                                             Na twee weken wordt Maduro vrijgelaten. Zijn
                                                                             ouders, die op dat moment in New York wonen,
                                                                             worden overspoeld met felicitaties.
                                                                      George duikt na zijn vrijlating uit de
                                                                        Scheveningse gevangenis op diverse   JODENSTER
                                                                      plaatsen onder. Ook bij de ouders van
                                                                      zijn  studievriend Oncko Wttewaal van
                                                                      Stoetwegen en zijn zuster, de latere politica
                                                              Gevangenen tekenen de lichtinval op   ‘freule’ Christine Wttewaal van Stoetwegen.
                                                              de muur. Zo weten zij ongeveer hoe   Zij schrijft  hierover in haar memoires.
                                                              laat het is. Bovenin staat 9.15 uur.
                                                                                                   VLUCHTEN
                                                                                                   In 1942 is het dragen van de jodenster   Heldendaad
                                                     Vanuit het Oranjehotel worden regelmatig      voor joden verplicht. Maduro weigert
                                                                                                   dit pertinent. Maar door alle bepalingen
                                                     gevangenen afgevoerd en gefusilleerd.
                                                                                                   en beperkingen wordt het George wel te   “Nee, we kunnen niet weglopen, we moeten helpen.”
                                                                                                   heet onder de voeten. In het voorjaar van   In mei 1944 wordt de gevangenis van Saarbrücken gebombardeerd.
                                                                                                   1943 besluit George te vluchten via België   George en Oncko weten vrij te komen. Ze willen vluchten, maar
                                                                                                   en Frankrijk naar Engeland. Zijn vriend   besluiten om toch te blijven. Onder het puin horen ze geschreeuw
                                                                                                   Oncko vertrok al eerder en ze ontmoeten   en George vindt het immoreel om te vluchten terwijl hun
                                                                                                   elkaar in Brussel.    medegevangenen lijden. Ze besluiten om te blijven en graven twee
                                                                                                          Polen onder het puin vandaan. Beide mannen zijn gewond, maar
                                                                                                          leven nog wel. Ze worden wel allemaal opnieuw gevangen gezet.
                                                  Display op ‘George Maduro, Verzetsheld van Curaçao’. Expositie in Biblioteka Nashonal, augustus-
   Expositie Isla i Arte den nos bida, foto van Don Marco (Vinck).  december 2016.
  vervangen delen van het Neder-  honderdste geboortedag van Ge-  Curaçao door de weldoordachte  Fernhout, Carel Willink en ‘Ech-
  landse boekje, het geheel, inclu-  orge Maduro ging gepaard met  en arbeidsintensieve bemoei-  te Van Goghs op Curaçao’ staan
  sief de voorplaat, een eigen Cari-  het maken en tonen van een do-  enissen van Saskia Luckmann-  mij nog helder voor de geest.
  bische sfeer en beleving geven  cumentaire,  een  schoolpro-  Meijer en dankzij de sponsors  Haar talenten als researcher en
  met onder meer strips en tek-  gramma met lesboekje, een do-  op grootse wijze kon worden  schrijver zijn onder woorden ge-
  sten over George Maduro en  centenhandleiding en een strip-  herdacht. Dit geschenk kan als  bracht in de biografie over Chris
  Boy Ecury. Een ander fraai pro-  boek over het leven van de held.  een internationaal visitekaartje  Engels ten behoeve van de expo-
  duct zijn de lesboekjes voor leer-  Eerder in dat jaar werd een bio-  worden beschouwd.  sitie ‘De Stijl en het Expressio-
  lingen van 10-14 jaar bij de ten-  grafie, geschreven door Kath-       nisme in de Tropen….’ In Muse-
  toonstelling ‘George Maduro,  leen Brandt, over George Madu-           um Dr8888 in 2017 en in het
  verzetsheld van Curaçao’ die liep  ro uitgebracht. De manifestatie  Verele Ghering-Engels/  boek ‘Het Curaçaosch Museum
  van 24 augustus tot 31 december  op Curaçao heeft veel steun ge-  Julie Hengeveld en 70 jaar  70 jaar, 7 maart 1948 - 7 maart
  2016 in de Nationale Biblio-  kregen van de Vertegenwoordi-            2018’ over het ontstaan en de be-
  theek. Saskia is een jaar bezig  ging van Nederland op Curaçao,  Curaçaosch Museum  ginjaren. Met Verele Engels
  geweest met de voorbereiding  die zoals bekend in het geboorte-  Afgestudeerd in Kunst- en Ar-  heeft zij de gelijknamige ten-  Julie Hengeveld op Cura-
  van de expositie. Zeer vele ar-  huis van George Maduro is ge-  chitectuurgeschiedenis in Gro-  toonstelling vorm en inhoud ge-  çao.
  chieven werden bezocht en ge-  huisvest. Als sponsor traden  ningen, na eindexamen te heb-  geven. Over de wijze waarop heb
  raadpleegd. Brieven, foto’s, do-  eveneens op: de Maduro Hol-  ben gedaan op het Radulphus  ik drie artikelen in deze krant ge-
  cumenten en poststukken vorm-  ding, George Michel en José Al-  College, dacht Julie Hengeveld:  publiceerd. Ik was lovend over
  den de oogst uit Nederland,  varez-Correa en Henry van der  als ik het doe, doe ik het goed en  de driedeling waarvoor was ge-  drey Pichardo, Carson Eustatius
  Amerika, Duitsland en Curaçao,  Kwast, het Nationaal Comité 4  ging zij in Florence, de kunst-  kozen en pleitte voor het behoud  en André Curiel en de sponsors
  maar ook persoonlijke bezittin-  en 5 mei, VFonds, KLM, KLM  stad van Europa, de kroon op  van de opstelling in de twee za-  MCB Bank, Mondriaan Fonds,
  gen, als uniformen, sabel, kepi’s  Cargo, MCB Bank, Madurodam,  haar studie zetten. Zij heeft zich  len met antieke meubels, objec-  Kooyman, Selikor, Prins Bern-
  en schriftjes, die in een opslag  Mongui Maduro Foundation en  tot op heden altijd met kunst be-  ten en Nederlandse klassiek mo-  hard Cultuurfonds Caribisch
  op Curaçao boven water zijn ge-  Global Marine Curaçao. Kranten  zig gehouden: als galeriemede-  derne schilderijen.   Gebied, ministerie van Onder-
  komen. Een en ander is op grote  hebben veel aandacht geschon-  werker, inrichter van exposities,  Verele Engels, wie kent haar  wijs, Wetenschap, Cultuur en
  screens afgedrukt en in vitrines  ken aan de honderdste geboorte-  als kunsthistorisch gids in vele  niet, is als museologe afgestu-  Sport, Ennia, Florida Express,
  geplaatst. De herdenking van de  dag van George Maduro, die op  musea (Rijksmuseum, Hermi-  deerd in Leiden. Zij heeft al bij-  Curaçao Ports Authority, en
                                                  tage, Van Gogh Museum) en als  na 35 jaar een eigen taxatie- en  KTK Tugs. Uit de openingstoe-
                                                  (freelance) docent kunstgeschie-  consulting onderneming in  spraken van zowel Julie als Ver-
                                                  denis (Volksuniversiteit en Uni-  kunst en design, schrijft een  ele komt niet alleen de emotio-
                                                  versiteit van Amsterdam). Vanaf  kunst- en cultuurblog sinds 2015  nele band die zij hebben met het
                                                  2008 begint een Antilliaans  en is onder meer kunstrecen-  museum tot uiting maar ook
                                                  avontuur, eerst op Sint Maarten  sent van de Amigoe. Zij kent het  hun passie om op professionele
                                                  en vervolgens in 2010 op Cura-  Curaçaosch Museum als doch-  wijze hun kennis en kunde voor
                                                  çao als docent geschiedenis  ter van de oprichter, als direc-  de gemeenschap te tonen. De ex-
                                                  (Abel Tasman, Albert Schweit-  teur (1984-1990) en als voorzit-  positie over Dolf Henkes, die ik
                                                  zer en Vespucci College). Vanaf  ter van het bestuur (2009-2012).  niet kan gaan zien, zal daarvan
                                                  2013 is zij ondernemer op het  Zij heeft historisch erfgoed van  ontegenzeggelijk de vruchten
                                                  gebied van kunst en educatie en  de slopershamer gered (glas-in-  plukken.
                                                  verzorgt zij kunsthistorische le-  loodramen van Joep Nicolas in  Vijf cadeautjes heb ik in twee
                                                  zingen, rondleidingen, publica-  het mortuarium van het Sehos)  artikelen voor u ontdaan van
                                                  ties, presentaties en organiseert  en is oprichter van een stichting  hun verpakking. Zij zijn ge-
                                                  zij tentoonstellingen. In 2016 is  tot behoud van gedeeld Neder-  schonken door de genoemde cu-
                                                  zij naar Nederland vertrokken,  lands-Curaçaos erfgoed.   ratoren en sponsors. Er komt
                                                  maar haar band met Curaçao is  De feitelijke inrichting van en  nog een artikel waarin ik het cu-
                                                  er beslist niet minder om gewor-  het verkrijgen van representatie-  ratorschap in theorie en praktijk
                                                  den. Dankzij haar bestuurslid-  ve bruiklenen voor de tentoon-  belicht, maar dat zal nog wat tijd
                                                  maatschap van het Curaçaosch  stelling 70 jaar Curaçaosch Mu-  vergen. Wij maken ons klaar
                                                  Museum heeft zij in de archie-  seum komen op haar conto.  voor nieuwe tentoonstellingen
                                                  ven kunnen neuzen en heeft zij  Toen ik met haar sprak in april  in komende jaren, hopelijk met
                                                  veel wetenswaardigheden als  2018 vertelde zij mij dat zij met  nog meer sponsoren, die het
                                                  freelance medewerker in het An-  name veel dank verschuldigd  grote maatschappelijk belang
                                                  tilliaans Dagblad te berde ge-  was aan de Jubileumcommissie  van kunst en educatie inzien en
  Verele Ghering-Engels                           bracht. Artikelen over Edgar  bestaande uit Jan de Boer, An-  uitdragen.
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18