Page 4 - BNDIA ARUBA
P. 4

A4   LOCAL
                    Diabierna 12 aPriL 2019

                              Ley prohibicion saco di plastic: Di origen pa evaluacion


































            ORANJESTAD  –  Juliet  prome cu e ley a ser pasa of  bay haci un life cycle di tipo
            Carvalhal  a  bin  cu  ini-  net ora e ley a pasa.        di saco cu tin. Por ehempel,
            ciativa  pa  elimina  uzo  di                             saco  di  papel  cu  ta  degrada-
            saco  di  plastic,  despues  Adopcion a bay basta lihe, se-  bel, otro tipo cu ta recycle pa
            di  estudio,  trabou  grandi  gun Carvalhal. “Casi 26% di  wak con e ta pa futuro. Mes-
            y complica pa varios aña.  respondente cu nos a puntra,  ter wak e medio ambiente ki
            Riba dia 1 di januari 2017,  nunca a opera cu saco di plas-  tipo di saco por ser tuma over,
            a prohibi uzo di plastic na  tic, cual ta un cifra halto. Casi  mester sa kico ta wordo uza.
            Aruba.                       un  cuart  di  nan  a  opera  cu  Esey  ta  pa  duna  indicacion
                                         saco di plastic. Despues, taba-  pa  investigacion  pa  futuro”,
            Carvalhal su estudio na Uni-  tin un grupo di 13 pa 15% na  Carvalhal a bisa.
            versidad  di  Aruba  facultad  2016 cu a tende cu ley tabata
            di  hospitalidad  y  maneho  di  biniendo. Eynan caba tin 40%  Como  89%  di  persona  cu  a
            turismo (FHTMS) a pone cu  di adopcion.”                  haci encuesta den sector  re-
            el a scoge pa su tesis e tema                             tail a haya bon pa Aruba, aun-
            di uzo di plastic.  Na  mesun  Sinembargo, Carvalhal ta bisa  ke 62% a sinti cu impacto riba
            tempo e tabata sigui cu con-  cu e otro 35% ora e ley a pre-  nan  negoshi  ta  positivo.  E
            scientisacion di uzo di saco di  senta, e prome 6 luna di 2017  89% a sinti cu e tabata dificil,
            plastic como boluntario.     tabata tin cantidad grandi cu  pero asina nan ta sinti cu e ley
                                         adopta  e  ley.  E  ta  continua  tabata uno bon. “Esey ta duna
            El a bin riba e topico y keda  splica cu ta yegando na mas di  indicacion cu e cambio di ley
            haci  evaluacion.  “Hopi  bi-  70% compara cu otro ley na  pa Aruba ta uno positivo.”
            aha  nos  ta  implementa  ley,  mundo cu a bin cu e ‘plastic
            pero nos tin cu evalua tambe,  bags  remodels’.  E  ta  bisa  cu  Bon Dia Aruba a puntra Car-
            principalmente  cu  tabata  un  e logro mas grandi ta e cifra  valhal kico a motiv’e pa haci
            ley prome di su tipo pa sector  di adopcion, e velocidad cu a  esaki.  Pa  bin  cu  su  tema  di
            priva,  como  idea  pa  stipula  mantene e adopcion durante  tesis  pa  despues  yega  asina
            mas operacion cu ta di medio  2 aña.                      leu cu e ley y evaluacion. “Na
            ambiente den e sector priva.”                             december 2013 mi a wak un
                                         Na  2018  por  a  wak  den  un  reportahe di un ‘macro clean
            Segun  Carvalhal  ta  impor-  grafiek cu e cifra di adopcion  up’  na  Parkietenbos,  mi  no
            tante pa den evaluacion siña  a  subi  na  cuminsamento  di  por a kere e cantidad di saco
            kico  a  bay  bon,  malo,  unda  aña.  Pa  motibo  cu  e  aplica-  di plastic eynan.”
            nan  ta  actualmente,  y  kico  cion  a  bin  aden  compara  cu
            por  bay  miho.  Sinembargo,  otro  leynan  na  mundo,  ta  Den  un  segmento  cu  el  a
            e  ta  splica  cu  e  tempo  cu  a  mira cu ‘nos ley ta un exito’.   mira riba television local, el a
            wordo duna tabata suficiente                              bisa cu e no por a kere locual
            desde e dia cu e ley a pasa cu  Sinembargo, Carvalhal ta bisa  e  tabata  mira.  Carvalhal  ta
            el a wordo aproba den parla-  cu e proceso ta bayendo. Na  agrega cu el lanta ta duik y cu
            mento unanimamente.          september  2018,  evaluacion  sport  di  lama  eybanda,  anto
                                         di adopcion ta pasando. “Ai-  ora el mira tur esey con e ‘tur
            “Dia cu el a bay den efecto, cu  nda tin tienda cu ta movien-  cos tabata for di man comple-
            ta 1 januari 2017, nos a haci  do for di saco di plastic pa un  tamente’.
            evaluacion  di  kico  nos  por  saco substituto.”
            siña di dje pa nos sigui bay di-                          Carvalhal a bisa cu el a fada y
            lanti. Basa riba esey, door cu  Carvalhal  ta  bisa  cu  esey  ta  dicidi pa haci algo. “Un hen-
            estudio tabata grandi. E sur-  grupo  cu  den  futuro  lo  por  de mester por haci algo y nos
            vey ta consisti di 30 pregunta  sigui traha cu nan. E ta yuda  ta lubida cu nos mes por ta e
            grandi”, Carvalhal a splica  den e parti di observa y ta mas  persona ey. Pues mi a dicidi
                                         visibel  den  comunidad  cu  cu lo traha riba dje. Cu un in-
            E prome parti di adopcion di  mas tienda ta adopta e ley. Pa  speccion cu nos a hiba tempo
            substituto, unda nos ta actu-  locual ta e substituto, e ta bisa  hunto  cu  supermercado  pa
            almente. Con lihe e adopcion  cu ta importante pa tin ‘hopi  wak  e  luga.  Ami  hunto  cu
            a pasa, e ta bisa cu esey tabata  diferente tipo di saco’.   otro  dos  compañero  a  traha
            importante  p’e.  Pa  wak  es-                            hunto  den  team  pa  traha  e
            unnan cu adopta lihe of mas  “Pa nos tin un idea cu no ta  ley.”
   1   2   3   4   5   6   7   8   9