Page 17 - ANTILL DGB

17

Nood schept oecumene:

ontmoeting met de pastoor

Door Ds. Jan Jonkman-em Bonaire, zo is het gegroeid onder mijn
et loopt tegen kerst op Bonaire in voorganger, wijlen ds. Herman Eggink.
1967, als ik in de auto stap om van De heer L.D. Gerharts is lid van de pro-
HPlaya Pariba naar Playa Grandi te testantse gemeente en de echtgenote van
rijden met het voornemen om een huis- Julio Abraham, shon Da is kerkenraads-
bezoek af te leggen bij de familie B. Cof- lid en tevens mijn rechterhand om mij
fie. Playa Pariba ligt vlakbij Flamingo-air- wegwijs te maken in de cultuur en de Pa-
port en Playa Grandi is niet ver van het piamentse taal. En toch, en toch, het kon
dorp Rincon gelegen. Het echtpaar Coffie nog genoeglijk samengaan, zoals zelfs
viert hun huwelijksdag vandaag en ja, ook nog tijdens de verkiezingen voor de
dan wordt de dominee verwacht. Eilandsraad. Ik zie het nog voor mijn
Onze koster Benny is een diepgewor- ogen gebeuren: verkiezingsstrijd op Bo-
telde protestant, terwijl zijn vrouw naire. Overal rode en groene vlaggetjes Jan Jonkman bij de kerk in Rincon (2004).
rooms-katholiek is. aan huizen en auto’s. Het lijkt meer op
De autorit gaat van zuid-oost naar een carnavalstijd dan op een verkiezings- ,,Als ik hardop mag denken, zie ik dat
noord-west. Een aardig eindje over het ei- strijd. ‘s Avonds worden er traditiege- jij ook op weg bent naar het bruidspaar.
land Bonaire, dat vooral in die dagen nog trouw campagneavonden gehouden in de Leuk wij samen en dat nog niet eens afge-
zo rustiek, prachtig gelegen lag in de Ca- bario’s. Het lijkt meer op een volksver- sproken. Jij komt voor jouw schaapje, de
ribische Zee. Je zou mogen zeggen: een maak dan dat het gaat om doodserieuze vrouw en ik voor mijn koster, de man. Zie
‘tabula rasa’, een onbespoten blad, puur. politieke zaken. Men maakt elkaar uit je wel, zo wil onze Goede Vader het heb-
Wat een hemelsbreed verschil met ande- voor ‘rotte vis’, maar de volgende dag zit- ben.”
re delen van het Koninkrijk. Mag je zeg- ten de kemphanen gezellig met elkaar ,,Ja, alsjeblieft, haal me eruit, wij zijn
gen ‘achtergebleven eiland’? Nee toch! een biertje te drinken in een cafeetje. beiden drijfnat.”
Onderweg naar Playa Grandi doe ik Van mijn voorganger en zwager ds. Verjaardag van het oudste kerklid Chechi Zo gezegd, zo gedaan, de pastoor stapt
Radio Hoyer 3 aan, het enige toenmalige Herman Eggink komt het volgende voor- Thode, 90 jaar in 2006 in Rincon. in mijn auto en langzaam aan rijden we
radiostation op het eiland en ik geniet van val: recht tegenover de protestantse kerk zigzaggend over het modderpad naar het
de muziek van Bonaire, geen dj’s met te Playa ligt het Wilhelminaplein en dan zuchten. Stel je voor, mensen als koop- huis van Benny en zijn vrouw.
cd’s uit Holland of Amerika, maar volgt een weg met daarbij de grote pier. waar. En dan te denken dat die vreselijke Daar worden wij met ‘chukulati pinda i
Midden- en Zuid-Amerikaanse melodie- Op zondagochtend kun je er lekker wan- tijd van het slavendom nog niet eens zo- kuki maishi’ (hete chocolademelk en
ën, met de rumba uit Cuba; de heerlijke delen en napraten. Zo ook op een zon- lang verleden tijd is. Vele vrije slaven zijn maiskoek) op temperatuur gebracht.
aguinaldo’s uit Venezuela, West-Indische dagochtend, de kerk was uit en de men- op Bonaire en ook in Rincon blijven wo- Er zijn behoudens de familie niet veel
muziek uit Trinidad en Tobago en me- sen bleven nog na met een kop koffie, een nen. O ja, er woont nog altijd een flink mensen gekomen; geen wonder met die
rengue uit de Dominicaanse Republiek. koekje of wat fris in de kerktuin of ook op aantal oorspronkelijke inwoners van vele regen. En zo hebben wij, de pastoor
Oké, de bevolking is niet rijk, er is be- het Wilhelminaplein. indiaanse afkomst op Bonaire, met als en ik, wat tijd om samen te praten over
hoefte aan van alles en nog wat. Zo heb ik Twee mannen kregen het natuurlijk centrale woonbuurten Noord di Saliña en van alles en nog wat, maar vooral ook
eens voor Pasen over het halve eiland met elkaar aan de stok in de verkie- Rincon/Playa Grandi. Ja, mijmer ik, Pla- over ons geloven in elkaars goede bedoe-
moeten zoeken naar een doos eieren. Die zingstijd en al heftig discussiërend liepen ya Grandi, een klein dorpje, een paar kilo- lingen met ons pastorale werk in Rincon.
was bijna nergens te vinden. Maar er zij de pier op. Op een gegeven moment meter van Rincon vandaan richting Plan- Het wordt zelfs amicaal en gekscherend
heerst in die tijd een geweldige homoge- greep de een de ander bij de schouders en tage Washington, met de hoogste heuvel zeggen wij tegen elkaar: ,,De Heer God
niteit onder de bevolking; ondanks ge- even later was er een grote plons te horen. de Brandaris. Die is eigendom is van za- moest die hoosbui sturen om de pastoor
brek, heerst er rust en vrede. Ook, ja zelfs De politieke kemphanen moesten ge- kenman Julio Herrera. en de dominee samen te brengen in ein-
ook op politiek gebied. Er zijn twee poli- dwongen afkoeling zoeken in de zee. Buiten begint het stevig te hozen; al da- delijk een goedlopende oecumene op
tieke partijen, die door hun twee leiders Alom gelach. genlang regent het en regent het, telkens Rincon.”
om de beurt hun ‘regeerprogramma’ uit- Ja, zo ging het vroeger. Geen haat of weer gepaard gaand met onweer. Ja, het We lachen er beiden om en dan houdt
voeren. De groene partij met als partijlei- nijd. Bonairianen zijn toch op een of an- is regentijd, je kunt het verwachten, al- het op met regenen en breekt er een bleek
der een van oorsprong Hollandse man, dere wijze allemaal familie van elkaar. hoewel je nooit zeker kunt zeggen of het zonnetje door, en het lijkt alsof de Grote
L.D. Gerharts, in de volksmond vaak L.D. Intussen ben ik al een behoorlijk eind een goede of slechte regentijd zal worden. Vader in de hemel wil zeggen met een
genoemd. Hij bezat als geboren zaken- onderweg naar Playa Grandi. Er gaat Maar na de geasfalteerde wegen van knipoog: ,,Hè,hè, jullie zijn samen, als de
man hoegenaamd de helft van Bonaire maar één behoorlijke weg van Playa rich- Rincon, gaat het over in zandwegen, zo leiders elkaar hebben gevonden gaat het
met zijn vele zaken op het eiland. En L.D. ting Rincon, het tussen de heuvels ver- ook de weg naar Playa Grandi. Het rijden goed met het volk.”
is altijd bestempeld als de filantroop. Aan scholen dorp. Niet voor niets is Rincon in wordt er niet gemakkelijker op, zachtjes
de andere kant was er de rode partij, een de slaventijd ontstaan omdat daar de ‘zee- aan dus om vooral kuilen te vermijden.
opkomende partij, onder aanvoering van rovers’ niet zo gauw zouden komen om Tot nu toe gaat alles goed, maar dan komt
de charismatische Julio Abraham, die de slaven als koopwaar mee te nemen. De het. Ik moet afslaan naar een nog slechte-
oorspronkelijk uit Libanon kwam. slaven uit de ‘zoutpannen’ brachten de re modderweg en opeens zie ik zo’n vijf-
Ik glimlach, als ik eraan terugdenk, dat weekends door in Rincon. tig meter voor mij om de hoek de auto
beide partijen te vinden zijn binnen de En terwijl ik luister naar de tonen van van de pastoor van Rincon staan, met
muren van de protestantse gemeente van de muziek kan ik het niet nalaten diep te daarnaast de pastoor zelf in de modder tot
aan zijn enkels.
Ik rijd voorzichtig aan hem voorbij en
stop. De regen valt nog altijd met bakken
uit de hemel. Daar ga ik ook met mijn
schoenen in de modder naar de pastoor
toe, die in het algemeen nooit bijzonder De predikanten Roger Snow, G. Mercera,
vriendelijk is tegenover andersgelovigen. Jan Jonkman, jeugdleider W. Thode en
Hij voelt ‘niet-katholieke activiteiten’ aan scriba S. Salamons op Bonaire.
als concurrentie en daarmee doelt hij op
de groeiende jeugdgroep ‘Hubentut Pa
Kristu’, van onze protestantse kerk te Rin-
con.
,,Goeiemorgen, collega”, begroet ik de
pastoor. ,,Ook goeiemorgen, dominee”, is
zijn antwoord. ,,Je ziet er niet uit om een
plaatje van je te schieten, pastoor. Je auto
zit diep in de modder, die krijgen wij er
met z’n tweeën niet uit.”
,,Ja, wat moet ik dan, ik kan niet voor- Oogst bij de familie Oliviero en Clara
De welbekende weg naar het dorpje Rincon met de kerk. of achteruit.” coffie op Playa Grandi in 2003.