Page 12 - AM190608
P. 12
12 AWEMainta Diasabra, 8 Juni 2019
Kico CaribWave ta haci?
Aruba mester ta cla pa cualkier
momento pa un tsunami
CaribWave ta organisa un scenario caminda cu ta bisabo HISTORIA
cu si bo no haci nada, 72 mil hende por perde nan bida. Historia di tsunami ta data basta atras cu a haci un
Basa riba esey, Rampenbureau ta bay cuminsa mitiga y efecto. Dos aña pasa tabatin e tsunami di Honduras cu
11’or di anochi tabatin olanan di 30 centimeter cu a
motiva e hendenan pa ehecuta e plan nacional, di forma
yega Aruba. No ta consideracion cu bo ta bisa cu mester
cu por reduci perdida di bida cu ta poni den e scenario
a alerta. Pero si ta duna indicacion si e temblor tabata un
y perdida economico tambe poni den e scenario. E sce- tiki mas fuerte y ondiep, por a haya olanan cu energia di
nario ta bin cla caba. un meter cu si lo a afecta un zona.
Basa riba esey Rampenbureau ta manda su raport na- E zona ta wordo afecta pa tsunami. No t’e imagennan
cional y for di eynan ta defini con Aruba ta para den e di India cu Hapon cu ta premira, pero si e ta duna in-
region pa loke ta tsunami. dicacion como Rampenbureau cu nos ta vulnerabel pa
tsunami den e region.
Rino Hermans a agrega cu ta dura 24 minuut, despues
TSUNAMI
di e tembor, ta haya e mensahe cu a crea un tsunami
Rino Hermans a comenta cu tur cos a depende di e mag- y mas of menos 1 ora y 40 minuut despues ta haya e
nitud di e temblor, e tsunami ta subi tera. Dos kilome- prome efectonan. E ta bay hopi liher.
ter costa sur, full e costa zuid, for di Arashi te cu Baby Ora cu esun di Honduras a sosode, tabata 11’or di ano-
Beach, ta bisa tur hende, cu unabes cu haya e mensahe chi y pa alerta tur hende den e forma ey, ta un tiki fas-
cu tin un tsunami na caminda, bo mester ta 2 kilometer tioso. E tin su risiconan. E tin su preocupacion.
Rampenbureau ta keda monitorea horcan, pero no por
for di e kustlijn, bo ta den un zona safe.
elimina tsunami cu ta un risico. A hinca hopi esfuerso
Esaki a wordo proba dor di un sistema. Ultimo a con-
y concientisacion den horcan, mirando cu ta algo cu ta
firma cu NASA su satelitenan, kico t’e efecto di un tsu- ripiti anualmente. Sinembargo tsunami ta keda un preo-
nami di 10 meter. Esey ta uza como e richtlijn. cupacion pa Rampenbureau. Y a keda comproba cu un
E ta keda duna indicacion cu 2 kilometer for di e costa ola di 30 centimeter a acerca Aruba. Riba e mesun prijs,
na momento cu bati alarma pa un tsunami, bo ta safe. por tabata un ola di 1 of 2 meter cu por a haci mas daño.