Page 8 - MIN VOS 15 MARCH, 2017
P. 8
Conoce bo Derecho
como Consumido
Published on March 15, 2017 in Salud/SPLASH
ORANJESTAD, Aruba
15 maart ta dia Internacion di e Consumido. E dia unda nos ta para keto riba nos
comportacion riba kico nos kier como consumido y nos derecho riba esaki.Tur aña
movimentonan pa e conusumido ta promove e derecho basico di tur consumido. Puntra
si e derecho aki ta respeta y protehi. E protesta hopi biaha ta contra abuso y inhusticia
cu ta mina e sociedad. Alimentacion semper tabata e tema clave pa e organizacionnan
den tur parti mundo. Actualmente Consumers International, ta trahando den
comercialisacion di alimento dirigi pa e poblacion infantil. Den e proyecto aki kier reduci
salo den e alimento. Aki ta referi na cumindanan Junk pa asina para tur cuminda cu no
ta saludabel na e poblacion infantil. Internacionalmente ta elebora cu CI y ONG,
International Obesity Task Force riba un base juridico pa yuda pone accion contra
empresanan cu ta promove alimintonan cu ta poco saludabel y tambe bebidanan no
alcoholico na muchanan menor di 16 aña.
Si bai den historia, dia 15 di maart na 1962, presidente di Merca John F. Kennedy a
trece dilanti su vision durante un congreso riba derecho di e consumido. Esaki tabata
prome biaha cu un politico a pone e principionan aki den un manera formal. Segun
Kennedy, ‘E termino consumido ta inclui nos tur segun Kennedy den su discurso. ‘Nan
ta e grupo economico mas amplio cu ta afecta y ser afecta pa casi cada decision
economico, publico of priva. E grupo grandi y importante aki, hopi biaha no ta scucha
su opinion segun Kennedy. Cu tempo, e movimento di consumido a desaroya su propio
vision poniendo asina ocho derecho basico pa e consumido cu te awe ta inspiracion pa
hopi.E puntonan aki ta:Derecho na satisfaccion di necesida basico, di tin acceso na
servicio basico esencial cu ta alimento adecuado, paña, vivienda, atencion di salud,
educacion, servicio público, awa y saneamiento y mercancia.Derecho na
seguridad, ser protegi/ contra proceso di produccion y servicio peligroso pa e salud of
bida.Derecho di informacion, haya datonan necesario riba seleccion y proteccion
contra publicacion y etica deshonesto of gañamento.
Derecho pa eligi, e poder pa eligi entre un rango di producto y servicio, ofreci na prijs
competitivo cu e garantia di seguridad y bon calidad.Derecho di ser scucha, e interes
di e consumido mester ser representa den un aplicacion di gobierno y den e desaroyo
di producto y servicio.Derecho na reparacion, haya resolucion di por haci demanda
husto, incluyendo e compensacion pa servicionan malo of servicionan
insatisfactorio.Derecho na educación como consumido, haya conocimiento y
habilida necesario pa ta informa y tuma decicion apropia riba mercancia y servicio y na