Page 21 - 20190518

Zaterdag 18 mei 2019
Gezondheid 21
Waarom een te hoge

bloeddruk gevaarlijk is

Veel mensen vragen zich af spreken we van een te hoge gezonde voeding en voldoen-
waarom een te hoge bloeddruk bloeddruk. Als dit langdurig zo de beweging.
gevaarlijk is en wat je ertegen blijft, is dat niet goed voor je - Rook je nu nog steeds?
kunt doen. Edwin de Vaal (46), bloedvaten. Ze slijten dan meer, Nog een extra goede reden
huisarts in Nijmegen: ,,Als ik de waardoor er aanslag in ontstaat. om te stoppen.
bloeddruk van een patiënt meet, Het meest verraderlijk is dat die - Probeer stress te vermijden.
dan doe ik dat met een bloed- hoge bloeddruk eigenlijk geen - Let op het zoutgehalte van ,,Wie te lang rondloopt met een te hoge bloeddruk, heeft bewezen
drukmeter. Die geeft twee getal- klachten geeft, maar wél een ge- maaltijden, voeg geen zout toe meer kans op hart- en vaatziekten.”
len weer. Het eerste getal geeft zondheidsrisico vormt.” en consumeer drop en zoet
de bovendruk aan, de druk die ,,Wie te lang rondloopt met hout(thee) met mate. eten, af te vallen en genoeg te be- bruikt.” ,,Vaak komt iemand er
ontstaat als het hart maximaal een te hoge bloeddruk, heeft be- - Werkt bovenstaande niet, dan wegen. Ook vraag ik of iemand per toeval achter dat de bloed-
samentrekt om bloed door je li- wezen meer kans op hart- en kijkt de huisarts naar moge- veel drop eet of zoethoutthee druk te hoog is als hij of zij voor
chaam te pompen.” vaatziekten. Die kans wordt nóg lijke medicijnen. drinkt, want daar zit een stofje in iets anders naar de huisarts gaat.
,,Als je hart vervolgens ont- groter als je ook nog rookt. Het ,,Ook nierschade, aneurys- wat direct een hogere bloeddruk Als op zo’n moment blijkt dat je
spant, daalt de bloeddruk totdat meest bekend zijn gevolgen als ma’s, hartfalen, angina pectoris geeft. Zoutarm eten hoeft echt bloeddruk te hoog is, wordt de
het hart weer opnieuw samen- een hart- of herseninfarct.” of TIA’s kunnen het gevolg zijn. niet, maar voeg liever geen zout druk een paar weken later nog
trekt. Die lagere druk is de Hoe voorkom je een hoge Het is daarom van groot belang toe aan je eten. Pas als dat alle- een keer gemeten. Misschien
onderdruk: het tweede getal op bloeddruk? om je bloeddruk geregeld in de maal niet werkt, krijg je medicij- ben je namelijk toevallig net op
de meter. Gemiddeld is je bloed- - Een te hoge bloeddruk geeft gaten te laten houden door de nen voorgeschreven. Welke dat het moment van de meting
druk zo rond de 120/60, maar meestal geen klachten. huisarts of doktersassistente, ze- zijn, is voor iedere patiënt an- boos, geschrokken of gestrest.
deze kan bijvoorbeeld stijgen bij - De bloeddruk wordt meestal ker als je de vijftig bent gepas- ders. Bij de één werken plasta- ,,Mijn advies aan mensen boven
het sporten of als je gespannen gemeten als je voor iets anders seerd. bletten beter en een ander krijgt de vijftig is om zélf het initiatief
bent.” naar de huisarts gaat. Als de bloeddruk een paar medicijnen vanwege zijn slech- te nemen. Maak een afspraak
,,Tegenwoordig kijken huis- - Laat zeker na je vijftigste een keer te hoog is, adviseer ik een tere nierfunctie of snellere hart- met de doktersassistente om de
artsen vooral naar de bovendruk. keer je bloeddruk meten. patiënt altijd om eerst eens te slag. Een huisarts kijkt altijd wat bloeddruk een keer te meten, zo-
Die hebben we het liefste onder - Zorg bij een te hoge bloed- kijken naar zijn of haar manier bij jou past en ook naar eventue- dat je later niet voor verrassin-
de 140. Bij een druk daarboven druk voor een gezond gewicht, van leven. Probeer gezond te le andere medicijnen die je ge- gen komt te staan.”
behandeld zijn voor niet-uitge- Veel gezondheidsproblemen na borstkanker wen, die tussen 2012 en 2016
Negen van de tien vrouwen die
In totaal namen 876 vrou-
zaaide borstkanker krijgen daar- waren geopereerd voor niet-uit-
na gezondheidsproblemen. Dat klachten, zoals vermoeidheid, volgens de onderzoekers veroor- kort na de behandeling als lan- gezaaide borstkanker, deel aan
concluderen gezondheidsinsti- psychosociale problemen, tinte- zaakt door chemotherapie. Ook ger daarna gerapporteerd. ,,Dit het onderzoek.
tuut Nivel en Integraal Kanker- lende handen en voeten, en pro- zijn er klachten over een ver- wijst er mogelijk op dat klachten De gezondheidsproblemen
centrum Nederland (IKNL) in blemen met geheugen en con- vroegde overgang, huidproble- nog niet altijd herkend worden werden tot vijf jaar na vaststel-
een gezamenlijk onderzoek. centratie. men en haaruitval. of dat er geen hulp voor is ge- ling van de ziekte in kaart ge-
Het gaat om uiteenlopende De meeste klachten worden De klachten worden zowel vraagd”, aldus het Nivel. bracht.

Hoe (on)gezond zijn gluten eigenlijk?

Het werd de afgelopen jaren Als je geen klachten krijgt van niet glutenvrij hoeft te eten, doe
plots populair: brood en pasta het eten van boterhammen en het dan ook niet.”
laten staan omdat mensen andere graanproducten, moet je En de beroemde bestseller
geen gluten willen eten. Gluten die volgens Mak vooral blijven Broodbuik dan? Daarin wordt
zouden schadelijk zijn voor eten. driftig gewaarschuwd voor de
je darmen, en daarnaast buik- Neem speciale glutenvrije ‘gevaren’ van gluten.
pijn, concentratieproblemen, koekjes of glutenvrij brood, Gerd Bouma, hoogleraar en
vermoeidheid en zelfs kanker waarbij alle gluteningrediënten maag-darm-leverarts in Amster-
veroorzaken. Kun je gluten in- uit het recept zijn geschrapt. dam UMC, is kritisch, en vindt
derdaad beter laten staan? Mak: ,,Om zoiets zonder gluten dat het boek ook kritisch gelezen
Chris Mak, hoofd Diëtetiek bij toch lekker te maken, zit er meer moet worden: ,,Er staan theorie-
de Nederlandse Coeliakie Vere- suiker, meer vet en meer zout in ën in die over het algemeen wei-
niging, vertelt: ,,Sommige men- dan in gewone producten.” nig wetenschappelijke onder-
sen denken dat glutenvrij per de- Bovendien riskeren gluten- bouwing hebben.” Auteur Willi-
finitie beter is, maar voor ie- mijders een tekort aan vitamine am Davis deed aan ‘cherry ,,Sommige mensen denken dat glutenvrij per definitie beter is, maar
mand die gezond is, is dat echt B, vezels, ijzers, foliumzuur en picking’: zijn informatie komt voor iemand die gezond is, is dat echt niet zo.”
niet zo.” jodium. Mak benadrukt: ,,Als je vaak wel degelijk uit weten-
schappelijke literatuur, maar is ken erdoor beschadigd. Dit gaat viteit moet net zo strikt gluten-
uit verband getrokken. om ongeveer 1 procent van de vrij eten als iemand met coelia-
Bouma: ,,Dat brood kanker Nederlanders. kie, benadrukt Mak. Dat bete-
zou veroorzaken, bijvoorbeeld. De tweede categorie mensen kent tarwe-, rogge- en gerstpro-
Dat is helemaal niet waar. Het is die gluten beter kan mijden, zijn ducten schrappen, dus geen
slechts zo dat heel zeldzame vor- de zogeheten glutensensitieven. brood en pasta meer, maar bij-
men van kanker vaker voorko- Schattingen lopen uiteen, maar voorbeeld ook geen bier.
men bij mensen met coeliakie, het zou gaan om maximaal 2 tot De glutensensitieven hoeven
een auto-immuunziekte waarbij 3 procent van de bevolking. Mak: alleen niet te vrezen dat hun dar-
je granen moet mijden. Zo veegt ,,Bij hen kan geen coeliakie wor- men beschadigd raken, een pro-
hij allerlei dingen op één hoop.” den vastgesteld, maar ze hebben ces waardoor voedingsstoffen
Desondanks zijn er twee klei- wel degelijk baat bij het volgen minder goed door het lichaam
ne groepen mensen die gluten van een glutenvrij dieet.” kunnen worden opgenomen.
wel degelijk beter kunnen mij- Anders krijgen deze mensen ,,Maar los daarvan kunnen de
den. Dit zijn ten eerste de klachten die per persoon enorm klachten wel degelijk net zo hef-
hierboven genoemde coeliakie- kunnen variëren. Mak: ,,Bijvoor- tig zijn als die van coeliakie-
patiënten. Zij krijgen bijvoor- beeld diarree, obstipatie, hoofd- patiënten.” Ook mensen met
beeld buikpijn of diarree als ze pijn, buikpijn of bloedarmoede.” glutensensitiviteit doen er dus
gluten eten en hun darmen ra- Iemand met glutensensiti- slim aan de gluten te laten staan.