Page 168 - รายงานการวิจัย การพัฒนารูปแบบดูแลสุขภาพผู้สูงอายุด้วยหลักพุทธธรรม วัดสุคนธาราม อำเภอบางซ้าย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา.

154

มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย แสวงหาทางเลือก “การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพ
ของผูสูงอายุดวยหลักพุทธธรรม” เพราะหลักพุทธธรรมสามารถบูรณาการกับหลักการแพทยแผน
ปจจุบันไดอยางมีประสิทธิภาพ เพราะหลักคําสอนของพระพุทธศาสนาสามารถพัฒนาจิตใจใหมีพลัง
5
ในการสรางความสมดุล หรือสมตา4 คือความสมดุลหรือความพอดีกันระหวางองคประกอบที่เรียกวา
อินทรียทั้ง 5 คือศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิและปญญา ควบคุมอารมณที่พึงปรารถนาและอารมณที่ไมพึง
ปรารถนาใหอยูในปริมาณที่พอเหมาะได ประกอบกับชุมชนแหงนี้มีรากเหงากุศลศรัทธาในพุทธธรรม
มายาวนาน ซึ่งเปนคานิยมและพฤติกรรมดีของชุมชน สวนใหญนิยมทําบุญทําทาน มีความสุภาพ
ออนโยน รักสันติ มีความกตัญูตอบิดามารดา ครูอาจารย รักความเปนอิสระ วิถีธรรมแหงชีวิตจึงมี

ความสําคัญตอชุมชนในฐานะเปนรากฐานความรู ความเชื่อ มั่นคงในพระพุทธศาสนา การพัฒนา
ทางเลือกในการดูแลสุขภาพผูสูงอายุใหมีสุขภาพที่ดี ดังพุทธศาสนสุภาษิตที่วา “ธมฺมจารี สุขํ เสติ”
6
แปลความวา “ผูประพฤติธรรม ยอมอยูเปนสุข” นั้นเปนการยืนยันวาการปฏิบัติธรรมอยางสม่ําเสมอ
และตอเนื่องจะชวยเสริมสรางพัฒนาการทางสุขภาพกาย ใจ ไดอยางมีประสิทธิภาพ

วัตถุประสงคของการวิจัย

1. เพื่อวิเคราะหสถานการณผูสูงอายุ และสภาพการดูแลสุขภาพของผูสูงอายุของชุมชน
วัดสุคนธาราม ตําบลเทพมงคล อําเภอบางซาย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
2. เพื่อประเมินรูปแบบการดูแลสุขภาพของผูสูงอายุดวยหลักพุทธธรรม ของวัดสุคน
ธาราม ตําบลเทพมงคล อําเภอบางซาย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
3. เพื่อพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพของผูสูงอายุดวยหลักธรรม ของวัดสุคนธาราม

ตําบลเทพมงคล อําเภอบางซาย จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

วิธีดําเนินการวิจัย

การวิจัยครั้งนี้เปนการวิจัยเชิงทดลองแบบมีสวนรวม (Participatory Action Research-
PAR) ผสมผสานกับการวิจัยเชิงปฏิบัติการบนฐานของหลักพุทธธรรม (Principles in Buddhists
based Action Research-BAR) อยูบนฐานขอมูลและวิถีชีวิตของผูสูงอายุเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต

ประกอบดวย 4 มิติ คือ กาย สังคม(ศีล) ใจ และปญญา แบงออกเปน 4 ระยะ คือ
1. ระยะเตรียมการ (Pre Research Phase) มีรายละเอียด ดังนี้
ในสัปดาหที่ 1-3 รวบรวมขอมูลพื้นฐานของชุมชน ประสานงาน สรางสัมพันธภาพ
ผูสูงอายุ อาสาสมัครสาธารณสุข ผูนําชุมชน สมาชิกองคการบริหารสวนตําบลเทพมงคล ตัวแทน

เจาหนาที่องคการบริหารสวนตําบลเทพมงคล ตัวแทนเจาหนาที่โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลเทพ
มงคล ที่มีความยินดีและสมัครใจเขารวมโครงการ วิเคราะหสุขภาวะปจจุบัน บันทึกขอมูลสวนบุคคล
ทําใบยินยอม สัมภาษณ และทําการคัดกรอง

5
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย(ป.อ.ปยุตฺโต)ลักษณะแหงพระพุทธศาสนาฉบับสองภาษา,(กรุงเทพมหา
นคร : โรงพิมพเจริญดีมั่งคงการพิมพ, 2558),หนา,11
6
ขุ.ธ. (ไทย) 25/37/38.