Page 21 - Chom Thong
P. 21
13
ทั้งวัดตามที่มีรับสั่งแก่เจ้าอาวาส และได้เสด็จมาประทับคุมงาน ตรวจตราการก่อสร้างด้วยพระองค์เอง
ตลอดมา โดยส่วนใหญ่จะประทับพักอยู่ใต้ต้นพิกุลใหญ่ข้างพระอุโบสถ มีเรื่องเล่ากันต่อมาว่า พระองค์
ได้เคยตรัสปรารภกับข้าราชบริพารที่เฝ้าอยู่เสมอว่า "ถ้าฉันตาย ฉันจะมาอยู่ที่นี่" ทรงด าเนินการ
ก่อสร้างตั้งแต่ปี พ.ศ. 2364 - 2374 รวมเวลา 11 ปี เมื่อปฏิสังขรณ์ ได้น้อมเกล้าน้อมกระหม่อมถวาย
เป็นพระอารามหลวง พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า
โปรดกระหม่อม พระราชทานนามใหม่ว่า "วัดราชโอรส" หมายถึงว่าเป็นวัดที่พระราชโอรสสถาปนา
กกกกกกก กล่าวโดยสรุป วัดราชโอรสาราม ราชวรวิหาร พระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร
วัดประจ ารัชกาลที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ เป็นวัดเก่าแก่ที่มีมาก่อนการสร้างกรุงเทพมหานคร
เดิมชื่อวัดจอมทอง ต่อมาพระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ ซึ่งต่อมาคือ พระบาทสมเด็จ
พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงสถาปนาวัดจอมทอง ขึ้นใหม่ทั้งพระอาราม เมื่อปฏิสังขรณ์ได้น้อมเกล้า
น้อมกระหม่อม ถวายเป็นพระอารามหลวง พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ 2
โปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ทรงพระกรุณาพระราชทานนามใหม่ว่า "วัดราชโอรส" หมายถึง ว่าเป็นวัด
ที่พระราชโอรสสถาปนา
เรื่องที่ 2 ความส าคัญของวัดราชโอรสาราม ราชวรวิหาร กกก
กกกกกกกการสร้างวัดราชโอรสาราม ในครั้งนี้ถือเป็นการเริ่มต้นครั้งส าคัญของสถาปัตยกรรม
สมัยรัชกาลที่ 3 เป็นครั้งแรกที่สร้างโบสถ์วิหารโดยไม่มีช่อฟ้า ใบระกา หางหงส์ เนื่องจากในยุคนั้น
นิยมท าด้วยไม้ ทรงเห็นว่าเป็นของหักพังง่ายไม่ถาวร จึงเลิกใช้ นอกจากนี้ยังมีเสาพาไลโดยรอบ
เพื่อรองรับน้ าหนักชายคาปีกนกแทนคันทวยแบบเดิม เป็นการประยุกต์ดัดแปลงที่ทุกคนต่างเห็น
เป็นสิ่งแปลก กระทั่งสมเด็จกรมพระยาด ารงราชานุภาพทรงมีลายพระหัตถ์ทูล สมเด็จพระเจ้าบรม
วงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ว่า
กกกกกกก "... เป็นวัดแรกที่คิดสร้างออกนอกแบบอย่างวัด ซึ่งสร้างกันเป็นสามัญ จะเรียกต่อไปใน
จดหมายนี้ว่า วัดนอกอย่าง พิจารณาดูวัดราชโอรสเห็นได้ว่า วัดนอกอย่างนั้น ไม่ใช่แต่เอาช่อฟ้า
ใบระกาออกเท่านั้น ถึงสิ่งอื่นเช่นลวดลายและรูปภาพ เป็นต้น ก็แผลงไปเป็นอย่างอื่นหมด คงไว้แต่สิ่ง
อันเป็นหลักของวัดอันจะเปลี่ยนแปลงไม่ได้ เช่น โบสถ์ วิหาร เป็นต้น นอกจากทรงสร้างตามพระราช
หฤทัยไม่เกรงใครจะติเตียน แต่ตั้งพระราชหฤทัยประจงให้งามอย่างแปลก มิใช่สร้างแต่พอเป็นกิริยา
บุญ..."
กกกกกกก วัดราชโอรสหรือวัดจอมทอง เมื่อแรกสร้างนั้นมีความงดงามแปลกตาเป็นที่เลื่องลือ กระทั่ง
มีชาวไทยและชาวต่างชาติลงเรือมาชมมิได้ขาดรวมทั้ง จอห์น ครอเฟิร์ด (John Crawfurd) ราชทูต
อังกฤษที่เข้ามาเจริญสัมพันธไมตรีในสมัยรัชกาลที่ 2 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ซึ่งเขียนบันทึกยกย่อง
วัดแห่งนี้ไว้ว่า "เป็นวัดที่สร้างขึ้นได้อย่างงดงามที่สุดของบางกอก"
กกกกกกก พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวนั้น ทรงพระราชศรัทธาในพระพุทธศาสนาเป็นอย่าง
ยิ่ง ได้ทรงสร้างและปฏิสังขรณ์พระอารามไว้เป็นจ านวนมาก ในรัชกาลของพระองค์นั้น ถึงกับกล่าวกัน