Page 50 - Pathum Wan1
P. 50
47
พระวรกายเป็นล าดับแรก
กกกกกกกขั้นตอนที่ 3 อธิษฐาน หรือบนพระพรหมเอราวัณ โดยต้องระบุว่าจะแก้บนด้วยสิ่งใด ในขณะ
อธิษฐานให้แทนตัวเองว่า“ลูกช้าง”โดยให้เหตุผลว่าผู้มาบูชาเป็นลูกศิษย์พระพรหม ซึ่งพระพรหมเป็นเทพ
ชั้นสูง ดังนั้นในการแทนชื่อตนเองต่อเทพชั้นสูงในคติความเชื่อแบบไทยนั้น จะต้องแทนตัวเองว่าลูกช้าง
กกกกกกกขั้นตอนที่ 4 ปักธูป เทียน และวางพวงมาลัย
กกกกกกกขั้นตอนที่ 5 เดินวนซ้ายมือของผู้บูชาเพื่อท าการบูชาพระพรหมเอราวัณพักตร์ถัดไป
กกกกกกกกล่าวโดยสรุป การกราบไหว้บูชาพระพรหมจะมีวิธีการบูชา การไหว้ขอพรที่แตกต่างกัน
เนื่องจาก พระพรหมเอราวัณมีสี่พักตร์ การขอพรทุกพักตร์จะมีความหมายแตกต่างกัน โดยให้ไหว้จาก
หน้าทางทิศเหนือเป็นหน้าแรก แล้วเวียนซ้ายมือเราไปจนพักตร์สุดท้าย การขอพรให้ขอเพียงเรื่อง
เดียวเท่านั้น และใช้มือทั้งสองข้างกวักควันธูปเข้าหาตัวเพื่อขอบารมีปกปักรักษา และเพื่อความเป็น
สิริมงคล และไม่ควรไปไหว้พระพรหมในวันพระ ซึ่งการขอพรทุกพักตร์จะมีความหมายแตกต่างกัน
เรื่องที่ 2 วิธีการแก้บน
กกกกกกกการแสดงละครร าแก้บน เป็นการแสดงที่ประกอบพิธีกรรม และความซื่อต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์
ซึ่งเป็นที่เคารพบูชา มีการกล่าวขอให้สิ่งที่ขอประสบผลส าเร็จตามที่มุ่งหวังจะมีการถวายละคร และ
เมื่อสมหวังแล้วจึงจัดให้มีการแสดงละครถวาย ดังนั้น พิธีกรรมและความเชื่อ เป็นสิ่งที่มีอยู่ใน
สังคมไทยทุกยุคทุกสมัยสืบทอดกันมาช้านาน ถึงแม้ว่าสังคมไทยจะมีการเปลี่ยนแปลง แต่ความรู้สึก
คิดที่เกี่ยวกับพิธีกรรมและความเชื่อมีอิทธิพลต่อวิถีชีวิต เป็นการแสดงละครที่เปรียบเสมือนเป็นเครื่อง
บ าบัดทางจิตใจ ให้แก่มนุษย์ผู้ศรัทธา และเคารพในเรื่องการบนบานศาลกล่าว ในปัจจุบันจะพบได้
ตามสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ทางศาสนาต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นวัดอาราม ศาลเจ้าพ่อหลักเมือง หรือศาลต่าง ๆ
ซึ่งเป็นเครื่องสะท้อนได้ว่า ในสังคมไทยยังคงมีศรัทธาอันแน่นแฟ้นอยู่กับเรื่องเทวดาฟ้าดิน พระเจ้า
พระพุทธธูป และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย จึงเกิดเป็นการขอพร เพื่อน าสิ่งแลกเปลี่ยนมาถวายไม่ว่าจะอยู่
ในรูปของวัตถุ ปัจจัย หรือการ่ายร าก็ตาม
กกกกกกกการบนบานศาลกล่าวเป็นวิธีการแบบหนึ่งของคนไทยส่วนใหญ่ที่คิดว่าสิ่งต่าง ๆ ที่ ตนเอง
เคารพนับถือนั้นสามารถช่วยให้ตนเองได้สมดังประสงค์ วิธีนี้ เป็นวิธีที่ใช้มา ตั้งแต่ครั้ง โบราณ
จนกระทั่งปัจจุบัน ซึ่งเป็นสิ่งที่สามารถช่วยในทางด้านจิตใจ การบนบานศาลกล่าวถือ เป็นค่านิยม
ปฏิบัติกันอยู่ ซึ่งในปัจจุบันที่เห็นได้ชัดเจน คือ การจัดการแสดงละครแก้บนให้กับ สิ่งศักดิ์สิทธิ์ คณะ
ละครร าแก้บน ละครชาตรี เป็นละครร าที่นิยมใช้แสดงแก้บนมาแต่โบราณ ด้วยความเชื่อที่ว่าผู้แสดง
ละครชาตรีมีคาถาอาคมสามารถติดต่อกับเทพเจ้าหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และยังโปรดปรานการดูละคร
เพื่อให้เทพเจ้าหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ให้ช่วยดลบันดาลให้ได้สิ่งที่ต้องการ ละครชาตรี มีบทบาทในการ
น ามาใช้เป็นเครื่องแก้บนของคนไทย สะท้อนให้เห็นถึงลักษณะพื้นฐานของสังคมไทยที่ยังมีความเชื่อ
ในเรื่องของภูตผีวิญญาณ โชคเคราะห์ การยึดมั่นในสิ่งที่ตนเคารพนับถือ สิ่งเหล่านี้ท าให้มีอิทธิพลต่อ
ความเป็นอยู่ และการด าเนินชีวิตของคนไทย หากมีความประสงค์ในสิ่งใดและสิ่งนั้นยากที่จะท าได้
หรือไม่มีทางเป็นไปได้ก็จะบนบานศาลกล่าวให้เทพเจ้าหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์ช่วยเหลือ และหากสมประสงค์
ในสิ่งที่ต้องการจะตอบแทนต่อองค์เทพเจ้าหรือสิ่งศักดิ์สิทธิ์นั้น ด้วยการหาละครมาแก้บน
ละครชาตรี เป็นมรดกทางวัฒนธรรมด้านนาฏศิลป์ ที่สืบทอดงานสร้างสรรค์มาจากบรรพบุรุษ
