Page 270 - Информатика. Базалык курс (7-9 класстар)

www.bizdin.kg

270 V áºë¿ì. Ìààëûìàòòû èç人, èð㺺 æàíà ñàêòîî òåõíîëîãèÿñû
«¯é-á¿ëºë¿ê êèòåïêàíà» ìààëûìäàð áàçàñûíäà àð êàíäàé êºïòºãºí
êèòåïòåðäèí àâòîðó áèð ýëå àäàì áîëóøó ì¿ìê¿í, êèòåïòåðäèí àòà-
ëûøòàðû, áàñûëûï ÷ûêêàí æûëû, êîþëãàí òåê÷åëåðè äàë êåëèï êà-
ëûøû ì¿ìê¿í. Áèðîê, àð áèð êèòåïòèí ºç¿í¿í èíâåíòàðäûê íîìóðó
áàð (ÍÎÌÓÐ òàëààñû). Ìûíà óøóë òàëàà áóë ìààëûìäàð áàçàñûíäàãû
æàçóóëàð ¿÷¿í áàøêû à÷êû÷ áîëóï ýñåïòåëåò. «Àáà ûðàéû» ìààëûì-
äàð áàçàñûíäà Ê¯Í òàëààñû áàøêû à÷êû÷ áîëîò, ñåáåáè, ò¿ðä¿¿ æàçó-
óëàðäà àíûí ìààíèëåðè êàéòàëàíáàéò.
Áàðäûê ýëå ó÷óðäà áèð òàëààíû íåãèçãè à÷êû÷ êàòàðû ïàéäàëà-
íóóãà ì¿ìê¿í ýìåñ. Ìèñàë êàòàðû îáëóñòóí áèëèì áåð¿¿ áàøêàðìà-
ñûíûí êîìïüþòåðèíäå ñàêòàãàí ìààëûìäàð áàçàñûí êàðàï êºðºë¿. Àíäà
ðàéîíäîðäóí áîðáîðóíäàãû áàðäûê îðòî ìåêòåïòåð òóóðàñûíäà ìààëû-
ìàòòàð òºìºíäºã¿ òàáëèöà ò¿ð¿íäº ñàêòàëàò:
24-òàáëèöà
Ìåêòåïòåð

Ìûíäàé òàáëèöàäà àð êàíäàé æàçóóäà áèð ìåçãèëäå ýêè òàëàà –
ØÀÀÐ æàíà ÌÅÊÒÅÏÒÈÍ ÍÎÌÓÐÓ òóóðà êåëáåé êàëûøû ì¿ìê¿í.
Áóë ýêè òàëàà áèðèãèï, êóðàìäóó à÷êû÷òû ò¿çºò: ØÀÀЖÌÅÊÒÅÏ-
ÒÈÍ ÍÎÌÓÐÓ. Êóðàìäóó à÷êû÷ ýêè òàëààäàí äà êºï áîëóøó ì¿ìê¿í.
Àð áèð òàëàà ìåíåí äàãû áèð ìààíèë¿¿ êàñèåò – òàëààíûí òèáè
áàéëàíûøêàí.

Ä † Òèï – ò¿ðä¿¿ æàçóóëàðäà áåðèëãåí òàëàà êàáûë àëóó÷ó ìààíèëåð-
äèí êºïò¿ã¿í àíûêòàéò.

Ðåëÿöèÿëûê ìààëûìäàð áàçàëàðûíäà òàëààíûí íåãèçãè òºðò òèáè
êîëäîíóëàò:
1) ñàíäûê; 2) ñèìâîëäóê; 3) äàòà; 4) ëîãèêàëûê.
Ìààíèëåðè ñàí ãàíà áîëóó÷ó òàëààëàð ñàíäûê òèïêå ýý áîëî àëàò.
Ìèñàëû, «Àáà ûðàéû» ìààëûìäàð áàçàñûíäà ñàíäûê òèïòåãè ¿÷ òàëàà
áàð: ÒÅÌÏÅÐÀÒÓÐÀ, ÁÀÑÛÌ, ÍÛÌÄÓÓËÓÊ.
Ñèìâîëäóê ûðààòòóóëóêòàð (ñºçäºð, òåêñòòåð, êîääîð æ.á.) ñàêòàë-
ãàí òàëààëàð ñèìâîëäóê òèïêå ýý áîëóøàò. Ñèìâîëäóê òàëààëàðäûí

www.trk.kg