Page 20 - Sözcükte Anlam Özellikleri
P. 20
6. Kalıplaşmış İfadeler
Yazılı veya sözlü iletişimimizde karşımızdakine bir şeyler
anlatmak için cümleler kurarız. Cümleleri kendi kelime
dağarcığımızdan seçtiğimiz kelimelerle oluştururuz. Bunun
dışında kelimeleri önceden bir araya getirilmiş, hangi amaçla
ve hangi durumlarda kullanılacağı belli olan cümleler de
kurarız. Bu cümlelere kalıplaşmış cümleler denir.
Örnek
» İşimiz gücümüz yok seninle mi uğraşacağız?
cümlesinin “işimiz gücümüz yok” kısmı kalıplaşmış bir cümledir.
» O sokak senin bu sokak benim dolaştık.
cümlesi kalıp cümle özelliği gösterir. Bu cümlede “sokak” ve
“dolaştık” sözcükleri değişebilir ama kalıp bozulmaz.
» – Happpşuuuuu!
– Çok yaşa
– Sen de gör
» Kolay gelsin. (Çalışan birini gördüğümüzde)
» Eline sağlık. (Yediğimiz yemeği yapan kişiye)
» Sıhhatler olsun. (Tıraş olan veya banyo yapan birine)
» Başın sağ olsun. (Yakını vefat eden birine)
» Geçmiş olsun, Allah şifa versin (Hasta olan birine)
» Afiyet olsun. (Yemek yiyen birine)
» O tabak bitecek! (Yemeğini bitirmeyen çocuğa)
» Nereye bıraktıysan oradadır! (Bir eşyasını kaybeden birine)