Page 162 - คู่มือสื่อมวลชนงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ
P. 162
เกรินบันไดนาค
เกรินบันไดนาค คืออุปกรณ์ที่ใช้เชิญพระโกศพระบรม
ศพขึ้นหรือลงจากพระมหาพิชัยราชรถหรือเวชยันตราชรถ
และพระเมรุมาศ แทนการใช้นั่งร้านไม้ต่อยกสูงแบบสมัย
โบราณ ซึ่งใช้ก�าลังคนยกขึ้นลง ซึ่งมีความยากล�าบากและ
ไม่สะดวก เกรินมีลักษณะเป็นรางเลื่อนขึ้นลงด้วยกว้านหมุน
โดยมีแท่นที่วางพระโกศเพื่อสะดวกในการเคลื่อนย้ายขึ้น
หรือลง ลักษณะเป็นแท่นสี่เหลี่ยม ขอบฐานแกะสลักลาย
ปิดทองประดับกระจก ท้ายเกรินเป็นพื้นลดระดับลงมา
ซึ่งเป็นที่ส�าหรับเจ้าพนักงานภูษามาลาขึ้นนั่งประคองพระ
โกศพระบรมศพ มีลักษณะคล้ายท้ายส�าเภา ด้านข้างบุผ้า
ตาดทอง มีราวทั้งสองข้างตกแต่งเป็นรูปพญานาค จึงเรียก
ว่าเกรินบันไดนาค เป็นอุปกรณ์ที่คิดค้นขึ้นโดยสมเด็จพระ
สัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรี (จุ้ย) พระ
โอรสในสมเด็จพระพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระศรีสุดารักษ์
กับเจ้าขรัวเงิน น�ามาใช้งานเป็นครั้งแรกในพระราชพิธีถวาย
พระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้า
จุฬาโลกมหาราช เมื่อพ.ศ. ๒๓๕๕
เกรินบันไดนาคมี ๒ ขนาด คือ ขนาดกว้าง ๑.๕๒๕
เมตร ยาว ๒.๓๖๕ เมตร สูง ๔.๔๐ เมตรฐานกว้าง ๑.๗๘๖
เมตร ยาว ๓.๐๖ เมตร ใช้จ�านวนพล ๒๐ นาย และขนาด
กว้าง ๑.๕๒๕ เมตร ยาว ๒.๓๖๕ เมตร สูง ๔.๔๐ เมตร
ฐานกว้าง ๑.๗๘๖ เมตร ยาว ๓.๑๖ เมตร ใช้จ�านวนพล
๒๐ นาย
161
