Page 12 - ภาษาไทย ม.ปลาย31001
P. 12
12 | ห น า
1. ฟงและดูใหเขาใจเรื่อง เมื่อฟงเรื่องใดก็ตามผูฟงจะตองตั้งใจฟงเรื่องนั้นใหเขาใจตลอดเรื่อง
ใหรูวาเนื้อเรื่องเปนอยางไร มีสาระสําคัญอะไรบาง พยายามทําความเขาใจรายละเอียดทั้งหมด
2. วิเคราะหเรื่อง จะตองพิจารณาวาเปนเรื่องประเภทใด เปนขาว บทความ เรื่องสั้น นิทาน
นิยาย บทสนทนา สารคดี ละคร และเปนรอยแกวหรือรอยกรอง เปนเรื่องจริงหรือแตงขึ้น ตองวิเคราะห
ลักษณะของตัวละคร และกลวิธีในการเสนอสารของผูสงสารใหเขาใจ
3. วินิจฉัยเรื่อง คือการพิจารณาเรื่องที่ฟงวาเปนขอเท็จจริง ความรูสึกความคิดเห็นและผูส
งสารหรือผูพูดผูแสดงมีเจตนาอยางไรในการพูดการแสดง อาจจะมีเจตนาที่จะโนมนาวใจหรือแสดง
ความคิดเห็น เปนเรื่องที่มีเหตุมีผล มีหลักฐานนาเชื่อถือหรือไมและมีคุณคา มีประโยชนเพียงใด
สารที่ใหความรู
สารที่ใหความรูบางครั้งก็เขาใจงาย แตบางครั้งที่เปนเรื่องสลับซับซอนก็จะเขาใจยาก ตองใชการ
พินิจพิเคราะหอยางลึกซึ้ง ทั้งนี้ยอมขึ้นกับเรื่องที่เขาใจงายหรือเขาใจยาก ผูรับมีพื้นฐานในเรื่องที่ฟงเพียง
ใด ถาเปนขาวหรือบทความเกี่ยวกับเกษตรกรผูมีอาชีพเกษตรยอมเขาใจงาย ถาเปนเรื่องเกี่ยวกับธุรกิจนัก
ธุรกิจก็จะไดเขาใจงายกวาผูมีอาชีพเกษตร และผูพูดหรือผูสงสารก็มีสวนสําคัญ ถามีความรูในเรื่องนั้น
เปนอยางดีรูวิธีพูดนําเสนอผูฟงก็จะเขาใจไดงาย
ขอแนะนําในการฟงและดูที่ใหความรูโดยใชวิจารณญาณมีดังนี้ 1.
เมื่อไดรับสารที่ใหความรูเรื่องใดตองพิจารณาวาเรื่องนั้นมีคุณคาหรือมีประโยชนควรแกการใช
วิจารณญาณมากนอยเพียงใด
2. ถาเรื่องที่ตองใชวิจารณญาณไมวาจะเปนขาว บทความ สารคดี ขาว หรือความรูเรื่องใดก็ตาม
ตองฟงดวยความตั้งใจจับประเด็นสําคัญใหได ตองตีความหรือพินิจพิจารณาวา ผูสงสารตองการสงสาร
ถึงผูรับคืออะไร และตรวจสอบหรือเปรียบเทียบกับเพื่อน ๆ ที่ฟงรวมกันมาวาพิจารณาไดตรงกันหรือไม
อยางไร หากเห็นวาการฟงและดูของเราตางจากเพื่อน ดอยกวาเพื่อน จะไดปรับปรุงแกไขใหการฟง
พัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพตอไป
3. ฝกการแยกแยะขอเท็จจริง ขอคิดเห็น เจตคติของผูพูดหรือแสดงที่มีตอเรื่องที่พูดหรือแสดง
และฝกพิจารณาตัดสินใจวาสารที่ฟงและดูนั้นเชื่อถือไดหรือไม และเชื่อถือไดมากนอยเพียงใด
4. ขณะที่ฟงควรบันทึกสาระสําคัญของเรื่อง ตลอดทั้งประเด็นการอภิปรายไวเพื่อนําไปใช
5. ประเมินสารที่ใหความรูวา มีความสําคัญมีคุณคาและประโยชนมากนอยเพียงใด มีแงคิด
อะไรบาง และผูสงสารมีกลวิธีในการถายทอดที่ดีนาสนใจอยางไร
6. นําขอคิด ความรูและกลวิธีตางๆ ที่ไดจากการฟงไปใช ในการดําเนินชีวิตประจําวัน
การประกอบอาชีพและพัฒนาคุณภาพชีวิต พัฒนาชุมชนและสังคมไดอยางเหมาะสม