Page 14 - Tai lieu day hoc GDCT

Vận động là tuyệt đối vì vận động là phương thức tồn tại của vật chất, là

thuộc tính cố hữu của vật chất. Không ở đâu, không lúc nào có vật chất mà
không có sự vận động.

Đứng im là tương đối vì nó chỉ xảy ra với một hình thức vận động, có tính
chất cá biệt, chỉ xảy ra trong một quan hệ nhất định. Không có đứng im tương đối

thì không thể có những sự vật cụ thể, xác định và con người không thể nhận thức
được bất cứ cái gì. Trong đứng im vẫn có vận động nên đứng im là tương đối.

* Ý nghĩa phương pháp luận: Cho ta cách nhìn sự vật, hiện tượng trong
trạng thái vận động, không cứng nhắc, không cố định khi tình hình đã thay đổi.

+ Không gian và thời gian:
* Không gian là khái niệm dùng để chỉ vị trí tồn tại của sự vật, hiện tượng

và kết cấu hình dạng của chúng.

* Thời gian là khái niệm dùng để chỉ quá trình vận động, biến đổi của các
sự vật, hiện tượng.
* Không gian và thời gian là thuộc tính cố hữu của vật chất nên nó gắn

liền với vật chất vận động.

* Vật chất vận động là vận động trong không gian và thời gian.
* Tính chất của không gian và thời gian: Không gian, thời gian tồn tại

khách quan và vô cùng, vô tận.
* Tính vô tận của không gian được xác định từ sự có hạn của các sự vật

riêng lẻ.
* Tính vô hạn của thời gian được xác định từ sự có hạn của các quá trình

riêng lẻ.
* Không gian xã hội là hoạt động sống của con người trong các chế độ xã hội.

* Thời gian xã hội là thước đo về sự biến đổi của các quá trình xã hội, có
đặc điểm là trải qua không đều vì tùy thuộc vào tính chất tiến bộ hay lạc hậu của

chế độ xã hội.

* Ý nghĩa phương pháp luận: Muốn nhận thức đúng sự vật, hiện tượng
phải có quan điểm lịch sử cụ thể, xem xét nó trong không gian, thời gian nhất
định, đồng thời phải dự đoán sự vận động của sự vật, hiện tượng trong tương lai.

- Tính thống nhất của thế giới:

+ Tính thống nhất của thế giới là ở tính vật chất của nó. Tính vật chất ấy
tồn tại khách quan, độc lập với ý thức.

+ Tính thống nhất vật chất của thế giới được chứng minh bởi các thành
tựu khoa học tự nhiên, của chủ nghĩa duy vật biện chứng, phép biện chứng duy

vật và chủ nghĩa duy vật lịch sử.

14