Page 70 - Con duong xuat duong cua TBT Tran Phu
P. 70
Như vậy, Móng Cái, Quảng Ninh là một khâu mắt xích nằm
trong đường dây liên lạc giữa Quảng Châu với trong nước,
được Nguyễn Ái Quốc và Tổng bộ Việt Nam Cách mạng Thanh
niên kế thừa từ Việt Nam Quang phục Hội và Việt Nam Quang
Phục quân của cụ Phan Bội Châu xây dựng và đi vào hoạt
động từ năm 1923.
Ông Đỗ Phát Khang (tức ông Cộc người Móng Cái), một
người Việt Nam yêu nước đã tham gia Việt Nam Quang phục
Hội và Việt Nam Quang Phục quân (1923). Ông đã được giao
phụ trách cửa ngõ liên lạc với trong nước ở Đông Hưng. Ngôi
nhà tranh nhỏ ở bờ Bắc bến đò Nà Sáo Tù của ông được dùng
làm trạm liên lạc của Tổng bộ đã đưa, đón nhiều thanh niên
yêu nước Việt Nam từ Quảng Châu qua Móng Cái về Việt Nam
và ngược lại. Các đồng chí Trung Quốc cho biết gia đình họ Đỗ
là người Việt và đã trở về quê bên Móng Cái vào khoảng năm
1959 - 1960. Ông Đỗ Đức Nghiệp và gia đình về làng Xuân
Lan, thuộc xã Hải Xuân, thành phố Móng Cái.
2. Ý nghĩa chuyến xuất dương năm 1926 của Trần Phú
đối với sự hình thành con đường cách mạng của Đảng
Từ khi còn dạy học ở Vinh, Trần Phú đã tham gia Hội Phục
Việt, một tổ chức của những người yêu nước ở miền Trung.
Chuyến xuất dương tháng 7/1926 của Trần Phú do Hội Hưng
Nam, được đổi tên là Việt Nam Cách mạng Đảng cử sang
Quảng Châu bắt liên lạc với Hội Việt Nam Cách mạng Thanh
niên, do Lê Duy Điếm - người được Nguyễn Ái Quốc và Tổng
bộ Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên cử về móc nối và
dẫn đường. Tại đây, Trần Phú đã gặp Nguyễn Ái Quốc và được
mời dự lớp huấn luyện chính trị (khóa 2) do Người giảng dạy.
Trong thời gian này, Trần Phú được Nguyễn Ái Quốc kết nạp
vào Cộng sản Đoàn.
Sau kết thúc lớp huấn luyện chính trị (khóa 2), tháng 10/1926,
Nguyễn Ái Quốc và Tổng bộ cử Trần Phú về nước hoạt động.
69