Page 17 - Tap bai giang Mong Cai (Trung hoc co so)

Cuoái thaùng 11/1885, haøng nghìn nghóa quaân Thieân Ñòa
Hoäi noåi daäy chieám thaønh Toå Sôn trong 3 ngaøy. Nhieàu
thanh nieân daân toäc thieåu soá töø vuøng nuùi Pan Nai - Haéc
(1)
Saùn ñaõ toå chöùc nhöõng traän taäp kích taùo baïo, tieâu bieåu laø
traän ñaùnh ngaøy 27/11/1886, quaân ta dieät 1 teân só quan
Phaùp vaø 24 teân lính; traän taäp kích nhaø Haûi Quan naêm
1894, tieâu dieät nhieàu sinh löïc ñòch.
Thaùng 01/1917, taïi thoân Vöôøn Traàu, xaõ Vaïn Xuaân ,
(2)
nhöõng binh lính yeâu nöôùc tieán haønh boû thuoác ñoäc ñeå gieát
boïn só quan Phaùp. Tuy nhieân, söï vieäc bò baïi loä, caùc chieán
só cuûa ta bò ñòch xöû baén.

Moùng Caùi coøn laø cöûa ngoõ ra nöôùc ngoaøi hoaït ñoäng cuûa
nhieàu nhaø chí só, nhaø caùch maïng nhö: Phan Boäi Chaâu, Traàn
Phuù, Hoà Tuøng Maäu, Leâ Hoàng Phong... Do ñöôïc ñoùn nhaän

aùnh saùng tö töôûng cuûa Ñaûng töø sôùm, nhieàu thanh nieân öu
tuù cuûa Moùng Caùi nhanh choùng ñöôïc giaùc ngoä caùch maïng vaø
ñöôïc keát naïp Ñaûng, laõnh ñaïo phong traøo ñaáu tranh taïi ñòa

phöông, tieâu bieåu nhö ñoàng chí Ñaøo Phuùc Loäc.
Ñoàng chí Ñaøo Phuùc Loäc (bí danh Hoaøng Minh Ñaïo) sinh
naêm 1923 trong moät gia ñình vieân chöùc coù truyeàn thoáng
yeâu nöôùc taïi thoân Vöôøn Traàu, xaõ Vaïn Xuaân, huyeän Moùng
Caùi (nay laø xaõ Haûi Xuaân, thaønh phoá Moùng Caùi). Ñoàng chí
tích cöïc tham gia caùc phong traøo yeâu nöôùc vaø ñaûm nhaän
coâng taùc lieân laïc, baûo veä ñoàng chí Toâ Hieäu . Cuoái naêm
(3)
1939, Ñaøo Phuùc Loäc ñöôïc keát naïp vaøo Ñaûng Coäng saûn
Ñoâng Döông, trôû thaønh ñaûng vieân coäng saûn ñaàu tieân cuûa
Moùng Caùi. Hoaït ñoäng cuûa ñoàng chí Ñaøo Phuùc Loäc vaø caùc
thanh nieân ôû Haûi Ninh, Haûi Phoøng, Hoøn Gai, Caåm Phaû...
ñöôïc baùo chí coâng khai cuûa Ñaûng truyeàn veà queâ höông, coå
vuõ tinh thaàn ñaáu tranh cuûa Nhaân daân treân ñòa baøn.

(1) Thuoäc xaõ Haûi Sôn ngaøy nay.
(2) Thuoäc xaõ Haûi Xuaân ngaøy nay.
(3) UÛy vieân Thöôøng vuï Xöù uûy Baéc Kyø, Bí thö Khu uûy B.

16