Page 197 - BİLSEM FİZİK ALANI YARDIMCI DERS MATERYALİ

ÖYG-1 - Yüksek Enerji ve Plazma Fiziği
Görsel 5-a. CMS dedektörü (Algıcı)
Görsel 5-b. Atlas dedektörü (Algıcı)
“Büyük patlamadan sonra, çok erken evrendeki koşullara benzer koşulları yeniden yaratmak için güçlü hız- landırıcılarda altın veya kurşun çekirdek gibi büyük iyonlar kafa kafaya çarpışırlar. Bu ağır iyon çarpışmaların- da, bu tür iki çekirdekteki yüzlerce proton ve nötron, her biri birkaç trilyon elektronvoltluk enerjilerde birbirine çarpar. Böylece her şeyin bir kuark-gluon plazmasına “eridiği” minik bir ateş topu oluşur (Akgün, Ünel, Erhan, Sekmen, Köse ve Yıldız, 2014).”
Öğrencilerin buradaki enerjiyi hayal edebilmeleri için saniyede 1 adım attıklarını düşünerek (Adımınızı öl- çerek hızınızı belirleyiniz.) sahip oldukları kinetik enerjiyi hesaplamaları ve eV cinsinden söylemeleri istenir.
1eV=1,6x10-19 J Örneğin70kgbiriiçinK.E= 12 mV2 =20J Yürürken kinetik enerjisi: 20 J = 1.25 x 1020 eV = 1,25 x 108 TeV
Joule, parçacık enerjileri için çok büyük bir birimdir. eV, keV, MeV, GeV, TeV daha kullanışlıdır (Ünel, 2016).
195