Page 38 - BİLSEM FİZİK ALANI YARDIMCI DERS MATERYALİ
P. 38
FİZİK
Hortum Nedir? Nasıl Oluşur?
Çok hızlı yükselen sıcak ve nemli hava daha yüksekteki soğuk ve kuru hava ile karşılaştığı zaman şiddetli rüzgârların oluşmasına sebep olur. Sıcak hava çok büyük bir hızla soğuk havanın içine doğru yükselirken şiddetli bir şekilde dönen rüzgârlar oluşur. Sıcak ve nemli hava yükselmeye devam ettikçe, rüzgârların hızı daha da artar. Bu dönen rüzgârlar huni şeklinde yükselir. Girdabın ortasında hızla yükselen havanın sıcaklığı giderek soğur. Bu, sıcak havanın yoğunlaşmasına sebep olur. Ortası beyaz renkli bir hâl alan hava kütlesinin hortum gibi görünmesini sağlar.
Etkinliğin bu kısmında, öğrenciler verilen bilgileri ve görselleri kullanarak bir problem durumunu analiz edeceklerdir. Bu amaçla ülkemizde hortumun en çok gerçekleştiği Akdeniz Bölgesi’nde Antalya iline ait Gör- sel 14’teki gibi anlık harita verilir. Harita üzerinde yükseltiler, sıcaklık değerleri vardır. Öğrencilerin bu hari- tayı dikkatlice incelemeleri istenir.
Görsel 14. Antalya fiziki haritası (Mayıs, 2021)
Deniz seviyesi ve dağların durumuna dikkat çekilecektir. Gerekirse cetvel kullanmaları sağlanabilir. Gerek- tiği durumda etkinliğin yapıldığı zaman aralığında Harita Genel Müdürlüğünün web sitesinden anlık duruma ait çalışma yapılabilir. Makalede belirtildiği üzere ocak ayında Antalya ilinde deniz seviyesi ve dağların tepe- lerindeki sıcaklık değerleri ile ilgili bilgiler araştırılabilir.
36