Page 166 - STK Mot so van de co ban ve che dinh cac giai doan co y thuc hien toi pham va dong pham trong LHS VN
P. 166
165
Án lệ số 29/2019/AL đã xác định hành vi dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực
ngay tức khắc làm cho ngƣời khác lâm vào tình trạng không thể chống cự đƣợc
nhằm mục đích không trả số tiền mà bị cáo có nghĩa vụ thanh toán là cấu thành
tội cƣớp tài sản và tài sản đƣợc xác định là số tiền mà ngƣời phạm tội có nghĩa
vụ thanh toán cho ngƣời bị hại. Vì vậy, việc Tòa án nhân dân tối cao lựa chọn,
công bố án lệ này là cần thiết.
b. Phân tích án lệ số 29/2019/AL
Trong vụ việc tạo lập án lệ số 29/2019/AL, bị cáo cùng một số dối tƣợng
khác đi hát karaoke, khi thanh toán tiền hát thì thiếu 200.000 đồng. Bị cáo đã
đề nghị chủ quán để bị cáo cùng với hai đối tƣợng về lấy tiền, còn hai ngƣời
khác ở lại quán chờ bị cáo mang tiền đến trả. Sau đó bị cáo đã bàn bạc với hai
đối tƣợng đi cùng quay lại quán karaoke đuổi đánh nhân viên trong quán giải
vây cho hai ngƣời đang bị giữ tại quán nhằm mục đích quỵt 200.000 đồng còn
thiếu và đƣợc hai đối tƣợng này đồng ý. Bị cáo và 02 đối tƣợng này đã sử dụng
02 cây mã tấu tự tạo dài khoảng 60 cm do bị cáo cất giữ trƣớc đó quay lại quán
karaoke. Bị cáo điều khiển xe đến trƣớc quán karaoke rồi dừng lại và ngồi trên
xe, còn hai đối tƣợng đi cùng cầm theo mã tấu xông vào quán. Thấy hai đối
tƣợng cầm mã tấu xông vào quán rƣợt đuổi các nhân viên, hai ngƣời bị giữ tại
quán karaoke đã bỏ chạy về nhà. Hội đồng xét xử tuyên bị cáo và các đồng phạm
tội Cƣớp tài sản.
Án lệ này xem xét trách nhiệm hình sự của ngƣời có hành vi dùng vũ lực
tấn công bị hại để giải thoát cho đồng bọn nhằm mục đích không phải trả số
tiền mà ngƣời phạm tội có nghĩa vụ phải thanh toán cho bị hại. Thông thƣờng,
hành vi chiếm đoạt tài sản trong tội cƣớp tài sản đƣợc hiểu là hành vi giành lấy
tài sản của ngƣời khác làm của mình, tƣớc đoạt tài sản khỏi sự chiếm hữu, sử
dụng, định đoạt của chủ sở hữu. Trong án lệ này, bị cáo đã có hành vi dùng vũ
lực tấn công bị hại, làm bị hại lâm vào tình trạng không thể chống cự đƣợc
nhằm mục đích không trả số tiền mà bị cáo có nghĩa vụ phải thanh toán cho bị
hại. Với tình huống pháp lý nêu trên, án lệ số 29 đã xác định đây là hành vi
cƣớp tài sản theo Điều 133 Bộ luật hình sự năm 1999 và tài sản bị cƣớp là số
tiền mà bị cáo phải có nghĩa vụ thanh toán.
c. Tình huống tương tự được áp dụng án lệ