Page 63 - Nefes8TÜMÜ_Neat
P. 63

  Üretim yöntemleri, kütlenin ana kayadan kesilme prensibine göre adlandırılır.
                  Günümüzde  yaygın  olarak  Elmas  tel  kesme  ve  Kollu  kesiciyle  kesme  yöntemleri  birlikte
                  uygulanmaktadır.


                                                                              Delme çatlatma yöntemi
                                                                      Delme çatlatma yönteminde, kesme doğrultusu
                                                                      boyunca martoperferatörle sıralı delikler açılır sonra
                                                                      her bir deliğe yapraklar ve mermer çivisi yerleştirilir.
                                                                      Çivilere balyozla vurulması sonucu blok yüzey boyunca
                                                                      çatlar (kesilir).

                                                                          Delme-çatlatma yönteminde işlemler
                                                                          A. Planlama
                                                                          B. Delme
                                                                       B.  Delme
                                                                          C. Çatlatma
                                                                       C.  Çatlatma
                                                                          D. Ayırma-Devirme
                                                                       D.  Ayırma-Devirme
                                                                          E. Ebatlama (Sayalama)
                                                                       E.  Ebatlama (Sayalama)
                                                                          F. Taşıma-Stoklama
                                                                       F.  Taşıma-Stoklama
                                                                          G. Toplanma
                                                                       G.  Toplanma
                                                                          şeklinde gruplandırılabilir.
                                                                     şeklinde gruplandırılabilir.

              Şekil 2Blok üretim yöntemleri  Şekil 2- Şekil Blok üretim yöntemleri

              Delme çatlatma yöntemi
                                                                               Şekil 3- Şekil Delme çatlatma yöntemi
              Delme çatlatma yönteminde, kesme doğrultusu boyunca martoperferatörle sıralı delikler açılır sonra  Şekil3  Delme çatlatma yöntemi
              her bir deliğe yapraklar ve mermer çivisi yerleştirilir. Çivilere balyozla vurulması sonucu blok yüzey     Burada A faaliyetinde (Planlama);
              boyunca çatlar (kesilir).
                                                                       o  Ortamın temizliği
                  Delme-çatlatma yönteminde işlemler;                                B faaliyetinde (Delme
                         A faaliyetinde (Planlama)
                A   A.  Planlama                                       o  Süreksizlik düzlemlerinin belirlenmesi   B
                                                                     Delici makinanın taşınması ve hazırlanması
                                                                       o  Kesme doğrultusunun işaretlenmesi
                         •   Ortamın temizliği                   •     B faaliyetinde (Delme);  Kompresörün hazırlanması
                         •   Süreksizlik düzlemlerinin                         •
                                                                       o  Delici makinanın taşınması ve hazırlanması
                             belirlenmesi                     •   Kesme doğrultusu boyunca deliklerin açılması
                         •   Kesme doğrultusunun işaretlenmesi         o  Kompresörün hazırlanması
                                                                       o  Kesme doğrultusu boyunca deliklerin açılması
                                                                      G faaliyetinde (Toplanma
                                                                     C faaliyetinde (Çatlatma); );
                                                                        o  Kullanılan donanımın yeni çalışma alanına taşınması
                                                                         D faaliyetinde (Ayırma)
                C        C faaliyetinde (Çatlatma)               D     o  Deliklere yaprak ve çivilerin yerleştirilmesi
                                                                        o  Ortamdaki moloz, parça ve toz atıkların toplanması
                                                                       o  Her bir çiviye sıra ile yüzey çatlayana kadar balyozla vurulması
                             Deliklere yaprak ve çivilerin
                                                                         •
                         •
                                                                             Hidrolik krikonun (Titano) taşınması ve
                                                                      işleri yapılır.
                                                                             hazırlanması
                             yerleştirilmesi                           D faaliyetinde (Ayırma);
                                                                       o  Hidrolik krikonun (Titano) taşınması ve hazırlanması
                         •   Her bir çiviye sıra ile yüzey çatlayana   Elmas tel kesme yöntemi
                                                                             Kırıcı makina (martopikör), külünk veya
                                                                         •
                                                                       o  Kırıcı makina (martopikör), külünk veya balyozla bom yeri açılması
                             kadar balyozla vurulması             Elmas  tel  kesme  yönteminde;  birbiriyle  kavuşan  üç  delik  açılır.  Deliklerin  önce  ikisinden  elmas  tel
                                                                             balyozla bom yeri açılması
                                                                       o  Blok düşme yönüne pasa dökülmesi
                                                                         •
                                                                             Blok düşme yönüne pasa dökülmesi
                                                                  geçirilir. Telin makinanın kasnağından da geçirilmesi, döndürülmesi, ortama su verilmesi ve makinanın
                                                                       o  Krikonun bomu ile bloğun ileriye itilmesi
                                                                  ray üzerinde geri çekilerek gerdirilmesiyle yüzey kesilir.
                                                                             Krikonun bomu ile bloğun ileriye itilmesi
                                                                         •
                                                                       o  Blok ana kaya arasının beslenerek blok devrilinceye kadar itilmesi
                                                                      Elmas tel kesme yönteminde işlemeler;
                E        E faaliyetinde (Ebatlama)                   E faaliyetinde (Ebatlama);
                                                                         •
                                                                             Blok ana kaya arasının beslenerek blok
                                                                        A.  Planlama
                             Devrilen blokların gerekli görülen
                         •
                                                                        B.  Delme  devrilinceye kadar itilmesi
                             yüzeylerinin delici makine ile            o  Devrilen blokların gerekli görülen yüzeylerinin delici makine ile delerek ve çatlatarak
                                                                         ayrılması
                                                                        C.  Alt kesim
                             delerek ve çatlatarak ayrılması         F faaliyetinde (Taşıma);
                                                                        D.  Yan kesim
                                                               F       F faaliyetinde (Taşıma)
                                                                       o  Taşınabilir blokların iş makinası ile stok sahasına taşınması ya da kamyona yüklenmesi
                                                                        E.  Arka kesim
                                                                        F.  Ayırma-Devirme
                                                                          Taşınabilir blokların iş makinası ile stok
                        G faaliyetinde (Toplanma)                      •  G.  Ebatlama
                                                                          sahasına taşınması ya da kamyona
               •   Kullanılan donanımın yeni çalışma   G                H.  Taşıma-Stoklama
                                                                          yüklenmesi
                                 alanına taşınması                      İ.  Toplanma
                 •   Ortamdaki moloz, parça ve toz                    şeklinde gruplandırılabilir.
                    atıkların toplanması işleri yapılır.

                           Elmas tel kesme yöntemi
              Elmas tel kesme yönteminde; birbiriyle kavuşan üç delik
              açılır. Deliklerin önce ikisinden elmas tel geçirilir. Telin
              makinanın kasnağından da geçirilmesi, döndürülmesi,
              ortama su verilmesi ve makinanın ray üzerinde geri çekilerek
              gerdirilmesiyle yüzey kesilir.
              Elmas tel kesme yönteminde işlemeler;
              A.Planlama B. Delme C. Alt kesim D. Yan kesim
              E. Arka kesim  F. Ayırma-Devirme G.Ebatlama
              H.Taşıma-Stoklama İ.Toplanma
              şeklinde gruplandırılabilir.
                                                                  Şekil4- Elmas tel kesme yöntemi
                                                                  Şekil 4Elmas tel kesme yöntemi
 62  NEFES  LİK   SAYI 07-2022                                                           SAYI 07-2022  NEFES  LİK  63
                                                                                                                 6.06.2023   00:04:24
       e-Nefes8.indd   63                                                                                        6.06.2023   00:04:24
       e-Nefes8.indd   63
   58   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68