Page 12 - en th polei_fevrouarios_2021 flip swsto
P. 12
Έμφυλη βία στ ον αθ λητισμό -
Έ ίμαστε όλ οι υπ αίτιοι στ ον βιασμό;
Αν θελήσουμε να ξεκινήσουμε με αλήθειες, τεννίστρια Μαρτίνα Ναβρατίλοβα, με το πιο βαρύ παλμαρέ ανάμεσα
θα πρέπει να παραδεχτούμε πως ο σε άντρες και γυναίκες όλων των εποχών, έβγαλε στην επιφάνεια
σεξισμός είναι μια συλλογική αλήθεια και η το συμβόλαιο που είχε με το BBC, για την μετάδοση 10 αγώνων
έμφυλη βία είναι το συλλογικό μας τραύμα. του Wimbledon εκείνη τη χρονιά, το οποίο την πλήρωνε 10 φορές
λιγότερο σε σχέση με τον συναθλητή της Τζον Μακ Ενρό, που
Ακόμα και σήμερα, όταν κάποιος θέλει να υπολείπεται κατά πολύ σε διακρίσεις, αλλά και θητεία και πείρα σε
εξυμνήσει μια καθαρή συμπεριφορά, τη μεταδόσεις αγώνων, φέρνοντας στο φως της κοινής γνώμης μια
χαρακτηρίζει ως «αντρίκια». Όταν θέλουμε πρακτική χρόνων του ιστορικότερου ραδιοτηλεοπτικού μέσου της
να χαρακτηρίσουμε μια γυναίκα ως Αγγλίας και ενός από τα μεγαλύτερα στον κόσμο.
δυνατή, τη λέμε «αντράκι» ή «παλληκάρι», Η ίδια η Ναβρατίλοβα μου είχε πει κάποτε, πως η μαμά της, η
θεωρώντας πάντα ότι κάτι τέτοιο είναι οποία πάντα την ενθάρρυνε να κάνει αθλητισμό, όπως πραγματικά
φιλοφρόνηση και εύσημο και όταν θέλουμε γινόταν στις χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ, για ένα πράγμα
να προκαλέσουμε κάποιον να τηρήσει τον λόγο του, του λέμε μόνο τη μάλωνε και τη συγκρατούσε: στο να μη νικάει τα αγόρια
συνήθως «να τηρήσει τα παντελόνια που φοράει». στα αθλήματα που τότε δοκίμαζε. Τα αγόρια, προσπαθούσε να την
δώσει να καταλάβει, πως έπρεπε να είναι πάντα οι νικητές, χωρίς
Στην αντίπερα όχθη θεωρείται πάντα προσβολή να πεις στον όμως να της δίνει τις πρέπουσες εξηγήσεις για αυτό.
οποιονδήποτε ότι φέρεται σαν «γυναικούλα» και φυσικά εδώ και Και αν αυτό γινόταν τότε στη Τσεχοσλοβακία του ‘60, πόσο
χρόνια το υπέροχο όνομα της Κατερίνας στην εκδοχή της Κατίνας, διαφορετικά είναι σήμερα τα πράγματα, όταν στις κοινωνίες μας
είναι η πιστοποίηση για κάθε συμπεριφορά που αντιμετωπίζεται ως αντιλαμβανόμαστε την επιθυμία ενός άντρα ως διαταγή, ενός της
κατάπτυστη και προσβλητική. Επίσης η πιο συνηθισμένη παραίνεση γυναίκας ως απαίτηση; Ο άντρας είναι κατηγορηματικός, η γυναίκα
σε ένα αγόρι ή σε έναν άντρα, όταν αντιμετωπίζει προβλήματα επιθετική. Ο απαιτητικός άντρας δείχνει ηγεσία, η αντίστοιχη γυναίκα
και απελπίζεται, παραπονιέται ή εκφράζει τις σκέψεις του με έναν υστερία. Ένας άντρας έχει δεσμευτεί στον στόχο του. Η γυναίκα είναι
πιο συναισθηματικό τρόπο, είναι να πάψει να κλαψουρίζει σαν εμμονική -στην καλύτερη περίπτωση- γιατί συνήθως ακούς τις λέξεις
«κοριτσάκι» ή να σταματήσει να κάνει σαν «γυναικούλα». bitch ή control freak.
Μπορεί κάποιος να αρνηθεί τα στερεότυπα αυτά που μας
δηλητηριάζουν χρόνια ή μπορεί κάποιος να αρνηθεί ότι αυτού Δεν μπορούμε να δείχνουμε έκπληξη στα φαινόμενα βίας που
του είδους η στερεοτυπική αντίληψη περί φύλου εκκολάπτει τα ξεσκεπάζονται απέναντι σε γυναίκες, ή νεαρά κορίτσια από άντρες
φαινόμενα έμφυλης βίας που ακόμα και σήμερα εμφανίζονται με την που βρίσκονται σε θέση εξουσίας συνήθως ή ακόμα και όχι, όταν
κάθε ευκαιρία και κάθε φορά μας αφήνουν με το στόμα ανοιχτό; ακόμα στις δικαστικές αίθουσες που εξετάζονται περιπτώσεις
Συνεχίζουμε να μεγαλώνουμε τα παιδιά μας με τη νοοτροπία ότι το βιασμών, ακούγονται ερωτήσεις του τύπου, τι φορούσε το θύμα,
να είναι ένα κορίτσι αγοροκόριτσο είναι παράσημο, ενώ το να είναι τι έκανε, πως κινήθηκε, τι είπε, πως το είπε, μήπως προκάλεσε,
ένα αγόρι θυληπρεπές είναι κατάρα. μήπως τα ήθελε, μήπως της άξιζε γιατί έπαιξε με την αρρενωπότητα
κάποιου, που τείνουμε να θεωρούμε πάντα ως κάτι καλό, ακόμα κι
Θα μπορούσε ο αθλητισμός να αποτελέσει εξαίρεση σε αυτή όταν κινδυνεύει να έχει διαπράξει ποινικό αδίκημα.
τη γενικευμένη νοοτροπία; Δύσκολα, αν και θα έπρεπε, αφού ο Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας να διανύσουμε για να φτάσουμε
αθλητισμός είναι ένα τεράστιο κοινωνικό φαινόμενο και άρα κομμάτι στο σημείο να μιλάμε για πραγματική ισότητα των φύλων, για
της κοινωνίας μας. Ακόμα και μέσα στις τάξεις του αθλητισμού, πραγματική ισότητα των ανθρώπων, για πραγματικό σεβασμό των
έστω και μετά από πολλά χρόνια προσπαθειών και κατακτήσεων, ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
φτάσαμε στο σημείο να θεωρούμε απόλυτα λογικό σε κάθε άθλημα
να μπορούν να συμμετέχουν οι γυναίκες, ακόμα και στα πιο Αν έχουμε ένα όπλο στα χέρια μας αυτή τη στιγμή, είτε είμαστε
ανδροπρεπή, αλλά ακόμα συζητάμε για το αν μπορούν τα αγόρια να στη θέση του θύματος ή στη θέση του παρατηρητή, αυτό είναι το
κάνουν ρυθμική γυμναστική ή συγχρονισμένη κολύμβηση. Και αυτό σπάσιμο της σιωπής μας. Σε κάθε ένα από τα εκατοντάδες σχολεία
έχει να κάνει απόλυτα με την άποψη που έχουμε για το γυναικείο που έχω επισκεφτεί, μιλώντας για το bullying στα παιδιά, σε ένα
φύλο. Μια αντίληψη που καλλιεργείται χρόνια και μεταλαμπαδεύεται πράγμα στεκόμουν ιδιαίτερα, προσπαθώντας να τους δώσω να
σε κάθε νέα γενιά ακόμα, πως η εξέλιξη μιας γυναίκας σε άντρα, καταλάβουν ποιό είναι το προστατευτικό κουκούλι κάθε μορφής
ως προς τα επαγγελματικά κυρίως χαρακτηριστικά, θεωρείται βίας. Στη σημασία της σιωπής. Ο θύτης δεν μιλάει γιατί ξέρει ότι
αναβάθμιση, ενώ η εξέλιξη ενός άντρα σε γυναίκα θεωρείται κάνει κάτι κακό και προσπαθεί να το καλύψει, ενώ το θύμα δεν
υποβάθμιση. μιλάει, γιατί φοβάται και γιατί ντρέπεται.
Και αν ο φόβος είναι το πιο λογικό συναίσθημα μπροστά στον
Ως δάσκαλος, έχω πολλές φορές αντιμετωπίσει δυσάρεστες παραλογισμό της βίας που υφίσταται κάθε άνθρωπος, πρέπει να
αντιδράσεις γονιών, λέγοντάς τους πως ο γιος τους είναι δουλέψουμε όλοι μαζί ώστε να εξατμιστεί το αίσθημα της ντροπής
συναισθηματικός, ευαίσθητος ή ιδιαίτερα ευγενικός και ξαφνικά, και το στίγμα που κουβαλάει το θύμα. Το οποίο δεν φταίει γιατί
χαρακτηριστικά σαν τα παραπάνω, που θα μπορούσαν να είναι προκάλεσε. Δεν φταίει γιατί φοβήθηκε. Δεν φταίει γιατί κρύφτηκε.
οι μοναδικές ίσως ποιότητες που αναζητάμε ως απάντηση στα Δεν φταίει γιατί γεννήθηκε διαφορετικό. Δεν φταίει γιατί ήταν απλά ο
διαχρονικά, αλλά και σύγχρονα προβλήματα bullying, μετατρέπονται εαυτός του. Δεν φταίει γιατί ανήκει σε όποιο φύλο εκείνο του δόθηκε
σε προβληματισμοί και στίγμα, επειδή σχετίζονται με τον σεξουαλικό ή σε όποιο το ίδιο αποφάσισε ότι ανήκει.
προσανατολισμό, που και πάλι θεωρείται πολύ μεγαλύτερο ταμπού Αν όλοι μας μιλούσαμε για αυτό που συμβαίνει σε μας και μας
για τους άντρες, παρά για τις γυναίκες. πονάει. Αν όλοι μας μιλούσαμε για αυτό που συμβαίνει στον διπλανό
Και όλα αυτά έχουν να κάνουν κυρίως με την αντίληψη για την μας και πονάει εκείνον. Αν οι κάτοικοι ενός χωριού μιλούσαν για
πραγματική αξία της γυναίκας που παραμένει χαμηλή στο κοινωνικό αυτό το κακό που συνέβαινε στο απομωνομένο τους γεωγραφικό
υποσυνείδητο. περιβάλλον. Αν οι ένοικοι μιας πολυκατοικίας μιλούσαν για αυτό το
αγριευτικό που συμβαίνει στο διπλανό τους διαμέρισμα.
Σε κράτη, όπως το Κατάρ, που παρουσιάζουν πια με μεγάλη Αν οι μανάδες μιλούσαν για τα αποτρόπαια που κάποιοι πατεράδες
περηφάνεια το σύγχρονο πρόσωπό τους στον κόσμο, αλλά και έκαναν στα παιδιά τους ή αντίστοιχα οι πατεράδες για τις μητέρες
αναλαμβάνουν μεγάλα αθλητικά γεγονότα, που σημαίνει ότι που ξέφευγαν.
υιοθετούν τα σπουδαία ολυμπιακά ιδεώδη, ακόμα και σήμερα η Αν, αν, αν… μόνο τότε θα κάναμε το πρώτο βήμα για να κάνουμε
ομοφυλοφιλία στους άντρες θεωρείται ποινικό αδίκημα, που μπορεί τον κόσμο μας ένα καλύτερο μέρος για όλους.
να επιφέρει ποινές που φτάνουν μέχρι τη θανατική καταδίκη, ενώ
στις γυναίκες είναι αποδεκτή, απλά γιατί δεν τους ενδιαφέρουν οι Ο αθλητισμός, μετά τις πρόσφατες καταγγελίες της Ολυμπιονίκου
γυναίκες και δεν θεωρούνται, ούτε και σήμερα, τον 21ο αιώνα, ένα μας Σοφίας Μπεκατώρου, δεν πρέπει να αντιμετωπιστεί ως ένα
κομμάτι της κοινωνίας που αξίζει κάποιος να ασχοληθεί μαζί του. κατ’ εξοχήν προβληματικό περιβάλλον που φοβάσαι να αφήσεις
Όλα αυτά και πολλά ακόμα δείχνουν από πολλές και διαφορετικές τα παιδιά σου, αλλά ως ένα κομμάτι της ίδιας της κοινωνίας μας
οπτικές γωνίες τη θέση της γυναίκας στη σύγχρονη κοινωνία. που στενάζει από τα ίδια προβλήματα με κείνη. Ο αθλητισμός έχει
αποδείξει με χιλιάδες τρόπους το πόσο θετικά μπορεί να στηρίξει
Ακόμα ψάχνουμε για την πρώτη Πρόεδρο γυναίκα στις Ηνωμένες ένα παιδί, εκπαιδεύοντάς το ως πρωταθλητή στην ίδια τη ζωή και
Πολιτείες της Αμερικής. Ακόμα θεωρείται είδηση η κάθε κατάληψη εκεί πρέπει να σταθούμε και να τον στηρίξουμε, ζητώντας απλά την
θέσης ευθύνης και εξουσίας από γυναίκες ανά τον κόσμο. Ακόμα εξυγείανσή του, όπως θα κάναμε σε κάθε έκφανση της κοινωνικής
το 99% του παγκόσμιου real estate ελέγχεται από άντρες, που ζωής μας.
σημαίνει από ανθρώπους που ελέγχουν την παγκόσμια οικονομία Η Δικαιοσύνη είναι αρμόδια να εξετάσει, να κρίνει, να αποφασίσει.
και μοιράζουν το χρήμα. Αυτό δεν είναι δική μας δουλειά. Δική μας δουλειά είναι να τη
βοηθάμε στο έργο της, προσφέροντας στοιχεία και πάνω απ’ όλα
Θα πρέπει άραγε να ψάξουμε αλλού τις αιτίες για το γεγονός ότι να τη ξεκουράσουμε, δημιουργώντας κοινωνίες ευτυχισμένων
ακόμα και σήμερα οι γυναίκες αμοίβοντσι με λιγότερα χρήματα σε ανθρώπων που δεν θα την έχουν ανάγκη στις σχέσεις τους.
σχέση με τους άντρες για δουλειές ίδιας αξίας και ποιότητας; Όχι
σε κάποια εξωτική χώρα της Αφρικής ή της Λατινικής Αμερικής Νίκος Μιχαλόπουλος
αλλά στη Μεγάλη Βρετανία. Πριν δύο ακριβώς χρόνια η θρυλική “Ονειρεύομαι Θέλω Μπορώ”
12 ΕΝ ΤΗ ΠΟΛΕΙ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2021