Page 112 - DDY YKS SINIF SORU BANKASI

11. SINIF
5 YAHUDİLİK VE HRİSTİYANLIK ANLATIM
ÜNİTE KONU

2. HRİSTİYANLIK
Kudüs bölgesinde ortaya çıkan ve günümüzde yaşayan dinlerden biridir. Hristiyan kelimesi, Hz. İsa’ya bağlı ve
onun yolunda giden anlamlarına gelir.
Hristiyanlığın Tarihî Gelişimi: Kudüs bölgesinde ortaya çıkmıştır. Hz. İsa, Yahudi kültürünün hâkim olduğu
bir ortamda dünyaya gelmiştir. Hristiyan inancına göre Hz. İsa, bozulan Musa şeriatını tekrar tesis etmeye
çalışmıştır. Buna karşı Yahudi din adamları ise beklenen mesihin Hz. İsa olmadığını iddia ederek Hz. İsa’ya ve
öğretilerine karşı düşmanca hareket etmişlerdir. Yahudi din adamlarının bu tutumu Roma İmparatorluğu’nun Hz.
İsa’yı çarmıha germesine neden olmuştur.

Havari, Hz. İsa’nın, kendisine yardımcı olarak seçtiği, İncil’in içerisindeki hükümleri ve öğütleri insanlara bildir-
mekle görevlendirdiği on iki kişiden her biridir. Pavlus, Hz. İsa’nın tanrı olduğunu savunarak Hristiyan tanrı inancı
olan teslisin temellerini oluşturmuştur. Pavlus, bu görüşlerini yaymak için seyahatler yapmış ve bazı yerlere de
mektuplar göndermiştir. Hristiyanlığın kutsal kitabı olan Kitab-ı Mukaddes’in Yeni Ahit bölümünün yaklaşık üçte
birinin Pavlus’un mektuplarından oluşması, onun günümüz Hristiyanlığının kurucusu sayılmasını sağlamıştır.
Hristiyanlığın İnanç Esasları: Hz. İsa zamanında Hristiyanlığın belirlenmiş inanç esasları yoktur. Günümüz
Hristiyanlığının inanç esasları, Hz. İsa’dan sonra Pavlus tarafından belirlenmiştir. Hristiyan inanç esaslarının en
önemlisi teslis inancıdır. Üçleme anlamına gelen teslis, terim olarak Baba, Oğul ve Kutsal Ruh’tan meydana ge-
len Hristiyan tanrı düşüncesini ifade eder. Baba, mutlak güç sahibi olan tanrıdır. Oğul, tanrının oğlu olarak kabul
edilen Hz. İsa, Kutsal Ruh ise ruhları idare eden tanrı gücüdür.

Hristiyanların kutsal kitabı olan Kitab-ı Mukaddes, Ahd-i atik (Eski söz) ve Ahd-i ceditten (Yeni söz) oluşur. Ahd-i
cedidin içinde Matta, Markos, Luka ve Yuhanna İncilleri, Pavlus’un Mektupları, Diğer Mektuplar ve Yuhanna’nın
Vahyi bölümleri bulunur. Hz. İsa’nın sözleri, o hayatta iken yazıya geçirilmemiştir. Hıristiyanlara göre Hz. İsa,
tanrının sözü ve vahyin kendisidir. Bu nedenle Hristiyanlar, Hz. İsa’nın tanrıdan vahiy aldığına inanmazlar. Ancak
Hz. İsa’dan önce gönderilmiş olan peygamberlere inanırlar.

Hristiyanlığın temel inançlarından biri de Âdem ve Havva’nın cennette işlediği günah nedeniyle dünyaya
gelen her insanın günahkâr olarak doğduğu düşüncesidir. Hristiyan inancına göre Hz. İsa, tüm insanlık için işle-
nen günahların kefaretini ödemek üzere kendi canını feda etmiştir.
Hristiyanlığın Ritüelleri: Hristiyanlıkta günlük, haftalık ve yıllık ritüeller vardır. Zorunlu olmamakla beraber gün-
lük ritüeller, sabah ve akşam vakitlerinde kilisede yapılır. Günlük ritüellerde Hristiyanlığın kutsal kitab olan Kitab-ı
Mukaddes’ten bölümler okunur ve bununla beraber ilahiler söylenir. Haftalık ritüeller ise pazar günü sabah ve
akşam yapılır. Hristiyanlıkta ayrıca bu ritüellerin yanında Noel, Paskalya, Meryem Ana Günü ve Haç Yortusu gibi
yıllık yapılan bazı ritüeller de vardır.

Vaftiz: Hristiyan inancına göre her doğan çocuk günahkâr olarak dünyaya gelir. Hristiyanlar, çocuğun günahla-
rından vaftizle temizleneceğine inanırlar. Ekmek Şarap Ayini: Hz. İsa’nın havarileri ile yediği son yemeğin anı-
sına ekmeğin şaraba batırılarak yenildiği ayindir. Günah İtirafı: Bir Hristiyanın işlemiş olduğu günahları, papaza
itiraf edip tövbe etmesidir.

Hristiyanlığın Sembolleri ve Kutsal Mekânları: Bu sembollerden en önemlisi haçtır. Hz. İsa’nın haç şeklindeki
çarmıha gerilerek öldürüldüğüne olan inanç zamanla haçı, Hristiyanlığın kutsal sembolü hâline getirmiştir.
Ayrıca çan da dinî bir sembol olarak kabul edilir. Kilise, Hristiyanlar için kutsal mekânlardan biridir.
Hristiyan Gruplar: Katoliklik, görüşlerini Hz. İsa’nın vekili olarak kabul ettikleri Petrus’a dayandırırlar. Bu grupta
din adamları bekâr olmak zorundadır. Katolik inancına göre yanılmaz bir otoriteye sahip olan papa, Hz. İsa’nın
vekili ve Petrus’un varisidir. Ortodoksluk: Müstakil kiliseler hâlinde varlığını devam ettiren Ortodoksluğun başın-
da patrik yer alır. Üst düzey din adamlarının evlenmesi yasak iken rahiplerin evlilik konusunda serbest olduğunu
savunurlar. Protestanlık:16. yüzyılda Martin Luther tarafından başlatılan reform hareketleri sonucunda ortaya
çıkmıştır. Sadece vaftiz ve ekmek şarap ayinini kabul ederler.
112
YKS KONU ANLATIMLI SORU BANKASI