Page 138 - DDY YKS SINIF SORU BANKASI

12. SINIF
4 GÜNCEL DİNİ MESELELER ANLATIM
ÜNİTE KONU

Günlük hayatımızın bir parçası haline gelen, bilerek veya dan, organ veya dokusu alınacak kişinin sağlığında (öl-
çoğu zaman bilmeden tükettiğimiz GDO ürünleri tüket- meden önce) buna izin vermiş olması veya hayatta iken
menin hükmü açısından iki temel kriter söz konusu ola- aksine bir beyanı olmamak şartıyla, yakınlarının rızasının
bilecektir. Bunlardan biri transferi yapılan kaynak genin sağlanması,
İslami açıdan necis veya haram bir madde olmaması, e) Alınacak organ veya doku karşılığında hiçbir şekilde
diğeri ise ortaya çıkan ürünün insan sağlığına zararlı ol- ücret alınmaması,
mamasıdır. Zira İslami açıdan bir gıda necis ise veya açık
ve kesin bir şekilde sağlığa zararlı ise tüketilmesi caiz f) Tedavisi yapılacak hastanın da kendisine yapılacak bu
değildir. nakle razı olması gerekir.
Zararlı Alışkanlıklar: Alkollü içki ve uyuşturucu, insanın g) Devlet kontrolü altında yapılmalıdır.
aklını ve iradesini kullanmasını engelleyen ve bağımlılığa 4. Kan Bağışı
yol açan zararlı maddelerdir. 5. Haram maddelerle tedavi
İslam; aklı, canı, nesli, malı ve dini korumayı esas almış, 6. İntihar
bu değerlere herhangi bir şekilde zarar verilmesini de 5. KUR’AN’DAN MESAJLAR: EN’AM SURESİ 151-152
yasaklamıştır. Bu değerlere zarar veren davranışların AYETLER
başında da alkollü içkiler ve uyuşturucu maddeler gel-
mektedir. “(Ey Muhammed!) De ki: “Gelin, Rabbinizin size haram
Zararlı alışkanlıklardan biri de sigara içmektir. Dünya kıldığı şeyleri okuyayım: Ona hiçbir şeyi ortak koşmayın.
Anaya babaya iyi davranın. Fakirlik endişesiyle çocukla-
Sağlık Örgütü istatistiklerine göre dünyada ölüme yol rınızı öldürmeyin. Sizi de onları da biz rızıklandırırız. (Zina
açan nedenler arasında sigara içmek ilk sırayı almakta- ve benzeri) çirkinliklere, bunların açığına da gizlisine de
dır. yaklaşmayın. Meşrû bir hak karşılığı olmadıkça Allah’ın
Dinimizin kesin olarak yasakladığı davranışlardan birisi haram (dokunulmaz) kıldığı canı öldürmeyin. İşte size
de kumardır. Para, mal veya değerli bir eşya karşılığı oy- Allah bunu emretti ki aklınızı kullanasınız.” (En’âm suresi
nanan oyunlara kumar denir. Kumarda amaç başkasının 151. ayet)
parasını, malını alarak hiçbir emek harcamadan kazanç Açıklama: Ayette asıl benimsenmesi gereken başlıca
sağlamaktır. Bu da bir çeşit haksız kazançtır. ilâhî kurallar ve hükümler yer almakta; biri tevhid inan-
cına, diğerleri ahlâka dair olmak üzere İslâm’ın dokuz
4. SAĞLIK VE TIPLA İLGİLİ MESELELER temel buyruğu sıralanmakta, son olarak da bütün bu bu-
1. Otopsi: Otopsi kelimesi terim olarak; insan vücudu- yurulanları kapsayıcı küllî bir ödev olmak üzere, Allah’ın
nu daha yakından tanıma, ölüm ve hastalık sebeplerinin dosdoğru olan yolundan gidilmesi emredilmektedir. 151.
belirlenmesinde hastalığın vücutta bıraktığı etkiyi görme ayetin başındaki “Gelin, rabbinizin size neleri haram kıl-
ve inceleme, cinayet gibi kriminal olaylarda suçun işleniş dığını okuyayım” mealindeki ifade muhatapların ilgisini,
biçimini teşhir etme işlemi olarak tarif edilmektedir. müteakip ifadelerdeki ilkeleri ihtiva eden yolun tek doğru
2. Ötanazi: “İçinde bulunulan zamanın şartlarına bağlı ve izlenmesi zorunlu yol olduğu gerçeğine çekme gaye-
olarak tıp ilminin sahip olduğu imkânlarla iyileştiremediği sini gütmektedir.
ve dayanılmaz ağrı ve acılarını yaşamının sonuna kadar “Rüşdüne erişinceye kadar yetimin malına ancak en gü-
dindiremeyeceği tanısı tıbben ortaya konulmuş hastala- zel şekilde yaklaşın. Ölçüyü ve tartıyı adaletle tam yapın.
rın kendi bilinçleri ve özgür iradeleri ile vermiş oldukları Biz herkesi ancak gücünün yettiği kadarıyla sorumlu
karar doğrultusunda ya da iradelerini ortaya koyamaya- tutarız. (Birisi hakkında) konuştuğunuz zaman yakınınız
cak durumda olan hastaların kanuni temsilcilerinin izni bile olsa adil olun. Allah’a verdiğiniz sözü tutun. İşte bun-
üzerine doktor tarafından tıbbî yollarla öldürülmesi ya da ları Allah size öğüt alasınız diye emretti.” (En’âm suresi
uygulanan tıbbî yardımın kesilerek hastaların ölüme terk 152. ayet)
edilmesidir” şeklinde tanımlanmaktadır.
3. Organ Nakli: Aşağıdaki hususlara dikkat edilmek Açıklama:
kaydıyla, organ nakli caiz olur. Buna göre; 1. “Rüşdüne erişinceye kadar yetimin malına sadece iyi
a) Zaruret hâlinin bulunması, yani hastanın hayatını veya tutumla yaklaşın.” Şüphesiz meşruiyet içinde bütün in-
hayatî bir uzvunu kurtarmak için, bundan başka çaresi sanların malları dokunulmaz olmakla birlikte, zayıf ve ko-
olmadığının, meslekî ehliyet ve dürüstlüğüne güvenilen rumasız olmalarından dolayı yetimlerin malları daha çok
uzman doktorlar tarafından tespit edilmesi, saldırı veya istismara açık olduğu için âyette bu hususta
özellikle titiz olunması gerektiğine dikkat çekilmiştir.
b) Hastalığın bu yoldan tedavi edilebileceğine zann-ı ga-
libinin bulunması, 2. “Ölçü ve tartıyı adaletle yapın.” İnsanlar arasındaki en
c) Organ veya dokusu alınan kişinin, bu işlemin yapıldı- yoğun ilişkilerden olan alışveriş sırasındaki ölçü ve tartı-
ğı esnada ölmüş olması; eğer organ canlı bir insandan larda haksızlıklar sıklıkla vuku bulduğu için hemen her
alınacaksa, bu organın, alınan kişide (donör) temel bir dönemin illeti olan bu duruma özellikle dikkat çekilmiştir.
hayatî fonksiyonu devre dışı bırakmaması, 3. “Söz söylediğiniz zaman, yakınlarınız bile olsa, ada-
d) Toplumun huzur ve düzeninin bozulmaması bakımın- letli olun.”

138
YKS KONU ANLATIMLI SORU BANKASI