Page 18 - DDY YKS SINIF SORU BANKASI

9. SINIF
3 İSLAM VE İBADET ANLATIM
ÜNİTE KONU

Sünnet: Peygamberimizin söylediği sözler, yaptığı davranışlar, başkası yaptığında onay verdiği davranışladır.
Sünnet, Kur’an-ı Kerim’den sonra dinimizin ikinci temel kaynağıdır. Sünnet-i müekkede; Peygamber efendimizin
farz ve vacibin yanı sıra devamlı yaptığı, çok az terk ettiği iş ve davranışlardır. Sabah namazının sünneti, öğle
namazının sünnetleri, namazları cemaatle kılmak, ezan, kamet, selamlaşmak, dişleri temizlemek gibi davranışlar
sünnet-i müekkededir. Sünnet-i gayr-i müekkede; Hz. Peygamberin zaman zaman yapıp zaman zaman terk
ettiği iş ve davranışlardır. İkindi ve yatsı namazlarının ilk sünnetleri sünnet-i gayr-i müekkededir.
Müstehab: Dinen yapılması kesin olmadan istenen ve terk edilmesi kötü karşılanmayan işleri ifade eden, Pey-
gamber Efendimizin sevdiği, beğendiği hususlardır. Doğan çocuk için akika kurbanı kesmek, güzel giyinmek,
ramazan ayı dışında nafile oruç tutmak müstehaptır.
Mübah: Yapılması emredilmeyen ve yasak da olmayan şeylere mubah denir. Uyumak, yiyip içmek, giyinmek gibi
işler, mubahtır.
Haram: Dinimizde açıkça yasaklanan fiillerdir. Haramların yapılması ve kullanılması kesinlikle yasaklanmıştır.
Haram olan şeyleri terk etmek, onlardan sakınmak farzdır.
Mekruh: İslamda çirkin karşılanan, sevilmeyen, ibadetlerin ihlasını bozan davranışlara denir. Tahrimen mekruh;
harama yakın olan mekruhlardır. Güneş doğarken, tam tepede iken ve batarken namaz kılmak gibi… Tenzihen
mekruh; mubah, yani helal olan işlere yakın olan yahut yapılmaması yapılmasından daha iyi olan işlerdir.
4. İSLAM’DA IBADETLERIN TEMEL ILKELERI
Kur’an ve Sünnete Uygunluk
Kur’an-ı Kerim’de ibadetler hakkında gerekli bilgiler verilmiş, ibadetlerin yapılışı ise Hz. Peygamberin rehberliğine
ve uygulamasına bırakılmıştır.
Mesela: Namaz, oruç, zekât, hac gibi ibadetler Kur’an’da açıkça emredilmiştir. Bu ibadetlerin nasıl yapılacağını
ise Hz. Muhammed (s.a.v.) göstermiştir. İbadetler yalnızca Yüce Allah’ın emir ve yasaklarıyla belirlenmiştir ve
kişilerin yorumlarına açık değildir. Konu hakkında bir ayette şöyle buyurulur:”Kim Resul’e itaat ederse, Allah’a
itaat etmiş olur.” (Nisa suresi, 80. ayet)
Yine sevgili peygamberimiz,”Namazı benden gördüğünüz şekilde kılın.” buyurmuştur.
Niyet: İbadet eden kimsenin niyeti ibadeti yalnız Allah (c.c.) için yapmak olmalıdır. Bu, İslam’ın özünü oluşturan
tevhid inancının gereğidir. Allah’a (c.c.) inanan bir insan hiçbir şeyi O’na ortak koşmaz, ibadetlerini yalnızca O’nun
için yapar, her türlü riyadan ve gösterişten uzak durur. Bir hadiste,”Allah sizin suretlerinize ve mallarınıza bakmaz,
ancak kalplerinize ve amellerinize bakar.” buyurulur.
İhlas: Tutum ve davranışlarda sadece Allah’ın (c.c.) hoşnutluğunu gözetme, sözün öze uyması, riyakârlıktan ve
ikiyüzlülükten uzak durmaktır. Kur’an-ı Kerim’de ibadetlerin ihlasla Allah’a yönelerek yapılması gerektiği ifade
edilmiştir. Buna göre ibadetlerin kabul edilmesi için öncelikle iman, ardından da isteyerek ve gönülden yapılması
gerekir. İbadetlerin geçerliliği ve manevi fayda vermesi ancak samimiyetle yapılmasına
5. İSLAM’DA İBADET AHLAK İLİŞKİSİ
• İbadetler, insanları manen olgunlaştırır, kötü niyet ve davranışları engeller.
• İbadetler insanı Allah’a (c.c.) yaklaştırır. Allah’a (c.c.) yönelen ve buyruklarını hayatında uygulamaya çalışan
insan, bu haliyle yüce Allah ile arasındaki bağı güçlendirmiş olur.
• İbadet aynı zamanda Allah’a (c.c.) bir şükür göstergesidir.
• İnsan, bu dünyanın karmaşası içinde çeşitli sıkıntılarla karşılaşır, sabreder ve zorluklarla mücadele eder.
• İbadet, kulluğun bir gereğidir. Sadece zor anlarda başvurulan bir sığınma kapısı değildir. İbadetin insanın iç
dünyasına olumlu katkısı ibadetlerin devamlılığıyla sağlanır.
• Kişi, ibadet sayesinde kendini daha iyi tanır ve güçlü bir karakter sahibi olur.
• İbadetler insana sorumluluk bilinci kazandırır.
• Zekât ve sadaka ibadeti sayesinde insan başkalarının derdiyle dertlenmeyi, bollukta da darlıkta da ihtiyaç sa-
hiplerini koruyup gözetmeyi öğrenir.
• Hac ve kurban ibadetleri birlikte hareket etme ve sosyal yardımlaşma açısından kişinin sorumluluk duygusunun
gelişmesine katkı sağlar.
• İbadetler toplumun kaynaşmasına katkı sağlar.
6. KUR’AN’DAN MESAJLAR: BAKARA SURESİ 177. AYET
Bu ayette gerçek iyiğilin;
• İman esaslarına inanmak;
• Zekat, namaz gibi ibadetleri yaparak kendine ve topluma yararlı olmak;
• Verdiği sözde durmak, sabırlı olmak gibi ahlaki üstünlüklere sahip olmak anlamına geldiği açıklanmaktadır.
18
YKS KONU ANLATIMLI SORU BANKASI